عوامل موثر در بزرگ شدن شکم را بشناسید

پرخوری و عدم تحرک باعث افزایش وزن و در نتیجه ایجاد چربی شکمی می‌شود. اما اگر رژیم غذایی مناسبی دارید و اهل ورزش هستید، اما هنوز هم در حسرت یک شکم تخت و بدون چربی به سر می‌برید، احتمالا عامل پنهانی وجود دارد که از آن بی خبرید. در ادامه به ۸ موردی که نمی‌دانید عامل بزرگی شکمتان هستند، اما ارتباطی به رژیم غذایی و ورزش ندارند.

۱- ژنتیک

اگرچه ژنتیک به طور خودکار باعث بزرگ شدن شکم نمی‌شود، اما نقش قابل توجهی در توزیع و انباشت چربی در بدن دارد. چربی احشایی – نوعی چربی که بدن در ناحیه‌ی شکم و اطراف روده‌ها انباشته می‌کند و عمدتاً عامل بزرگ شدن شکم است – تا حدودی در اثر ژنتیک به وجود می‌آید. بعضی افراد هستند که اساساً مستعد داشتن چربی شکمی‌ای مشابه پدر یا مادر خود هستند.

۲- آلرژی‌های غذایی و ناسازگاری بدن با بعضی مواد غذایی

ژنتیک همچنین نقش مهمی در آلرژی‌های غذایی و ناسازگاری بدن با بعضی مواد غذایی دارد. این مشکلات غذایی می‌توانند عامل ایجاد چربی شکمی و نفخ باشند. برای مثال، اگر اجداد شما اهل سرزمینی بودند که ماده‌ی غذایی خاصی در آنجا رشد نمی‌کرد و در نتیجه آن را مصرف نمی‌کردند، اما حالا شما علاقه‌ی زیادی به خوردن آن دارید، این ماده‌ی غذایی در بدن شما به صورت چربی ذخیره می‌شود، چون بدن تان آن را برای سوخت و ساز به رسمیت نمی‌شناسد؛ بنابراین همه‌ی آلرژی‌های غذایی منجر به کهیر یا جوش زدن نمی‌شوند؛ برخی از این آلرژی‌ها باعث بروز التهاب و متورم شدن شکم یا بزرگ شدن شکم و دور کمر می‌شوند. نمونه‌ی دیگر این مسأله، حساسیت به ماده‌ی گلوتن یا همان بیماری سلیاک است.

۳- بر هم خوردن تعادل جمعیت میکروبی روده‌ها

وقتی تعادل جمعیت میکروبی روده‌ها بر هم می‌خورد، نتیجه‌ی آن گاز معده، نفخ و بزرگ شدن شکم است. البته به تحقیقات بیشتری درباره‌ی نقش سلامت روده‌ها در انباشت چربی نیاز است، اما بعضی تحقیقات نشان داده پیوند مدفوع (نوعی شیوه‌ی درمانی برای تنظیم ساختار جمعیت میکروبی روده ها) از افراد لاغر اندام به افراد چاق باعث کاهش وزن افراد چاق شده و تنها توضیحی که برای این مسأله وجود دارد آن است که جمعیت میکروبی روده‌های افراد لاغر اندام عملکرد بهتری در سوزاندن چربی‌ها دارند.

همچنین باکتری‌های روده احتمالا در اینکه بدن مواد غذایی و مغذی مختلف را چگونه هضم کند تأثیرگذار هستند. برای مثال، نوعی از باکتری‌های روده هستند که ماده‌ی فیبر را هضم می‌کنند و این مسأله احتمالا منجر به کاهش وزن می‌شود.

به علاوه، باکتری‌های روده احساس سیری و گرسنگی در شما را کنترل می‌کنند و این مسأله می‌تواند روی وزن شما تأثیر بگذارد.

۴- بر هم خوردن تعادل هورمون‌ها

تغییر سطح هورمون‌ها یکی از دلایل افزایش وزن، به ویژه در اطراف شکم، در دوران یائسگی است. با شروع یائسگی، بافت چربی هورمون استروژن تولید می‌کند. این هورمون باعث انباشت چربی می‌شود و در حقیقت یک چرخه‌ی معیوب به وجود می‌آید. عوامل مختلفی می‌تواند باعث بر هم خوردن تعادل هورمون‌ها و در نتیجه افزایش وزن شود. اضطراب یکی از عواملی است که عمدتا در زنان یائسه دیده می‌شود. اضطراب جلوی تخمک گذاری را می‌گیرد و با توقف تخمک گذاری، هورمون پروژسترون دیگر در بدن زنان تولید نمی‌شود. وجود پروژسترون برای کمک به سوزاندن چربی و تبدیل آن به انرژی ضروری است.

۵- کم کاری تیروئید

بیماری تیروئید باعث کند شدن سوخت و ساز می‌شود و بدن شخص مبتلا را مستعد انباشت چربی می‌کند. غده‌ی تیروئید تقریبا مانند رهبر ارکستر، سرعتی که اندام‌های بدن باید با آن فعالیت کنند را تعیین می‌کند؛ بنابراین اگر این غده کم کار و کند شود، تمامی دیگر سیستم‌های بدن هم کند می‌شوند و وزن بالا می‌رود. به علاوه، این کندی باعث احساس خستگی بیشتر می‌شود، چون بدن فاقد انرژی و راهنمایی لازم برای فعالیت سریع‌تر است، در نتیجه کالری کمتری می‌سوزاند. یک مورد نادر، اما بسیار خطرناک از عوارض مشکلات تیروئیدی، انباشت مایعات در بافت‌های بدن است، که چربی اضافه به نظر می‌رسد.

۶- مصرف دارو‌های استروئیدی

زنان در دوران پیش یائسگی، برای مقابله با تغییرات هورمونی و متعادل کردن هورمون‌ها دارو‌های استروئیدی مصرف می‌کنند که این مسأله خطر افزایش وزن را در آن‌ها بالا می‌برد. در این دوران نه تنها شکل توزیع چربی در بدن تغییر می‌کند، بلکه دارو‌های استروئیدی هم می‌توانند باعث انباشت چربی اضافه به ویژه در ناحیه‌ی شکم شوند. این مسأله در مورد کسانی که از دارو‌های استروئیدی برای مشکلات جسمانی دیگری مثل التهاب استفاده می‌کنند هم صدق می‌کند.

۷- مصرف دارو‌های ضد روان پریشی یا ضد افسردگی

دارو‌های ضد روان پریشی و ضد افسردگی باعث افزایش وزن و در نتیجه بزرگ شدن شکم می‌شوند. در میان دارو‌هایی که افزایش وزن از عوارض جانبی آن‌ها است، دارو‌های ضد روان پریشی و ضد افسردگی از بدترین این دارو‌ها هستند، چون روی ماده‌ی انسولین تأثیر می‌گذارند (نقش انسولین در افزایش وزن در مورد بعدی بررسی خواهد شد).

۸- مصرف انسولین

ماده‌ی انسولین نوعی استروئید آنابولیک است که موجب از دست رفتن عضلات و تولید بیشتر چربی در بدن می‌شود. مصرف انسولین باعث واکنش‌های شیمیایی مختلفی در بدن می‌شود تا به جذب ماده‌ی گلوکز و کنترل قند خون کمک کند. افزایش وزن از عوارض جانبی طبیعی مصرف انسولین است. بدن گلوکز اضافه یا استفاده نشده‌ی حاصل از انسولین را تغییر می‌دهد و به صورت چربی ذخیره می‌کند. همچنین انسولین شکل توزیع چربی و نحوه‌ی پردازش آن در بدن را تغییر می‌دهد. افرادی که دارو‌های ضد روان پریشی یا ضد افسردگی مصرف می‌کنند، خطر بروز مقاومت انسولینی در آن‌ها بالا است.