بی تردید مواد غذایی که ما در قالب وعده‌های غذایی مصرف می‌کنیم روی سلامت جسمانی تاثیر مستقیم دارد، اما شاید کمتر کسی بداند که مواد غذایی به طور مستقیم روی سلامت روانی و خلقیات ما هم تاثیرگذار است.
تحقیقات متعدد روانشناسان و محققان علوم رفتاری ارتباط میان سلامت روانی و عادات غذایی خاص را به اثبات رسانده است. یک مطالعه که از ژانویه ۲۰۱۷ تا ژوئن ۲۰۲۰ انجام شد، نشان داد رژیم غذایی سالم حتی می‌تواند علائم بیماری افسردگی را تسکین دهد.
دیگر پژوهشگران در تحقیقات خود مشاهده کردند رژیم‌های غذایی سالم مانند رژیم غذایی مدیترانه‌ای که سرشار از چربی‌های مفید مانند روغن زیتون، میوه ها، سبزیجات، دانه‌های مغذی مانند آجیل و حبوبات بوده و به صورت معتدل دارای مرغ، تخم مرغ، ماهی، لبنیات، و به میزان کمی گوشت قرمز است می‌تواند باعث بهبود سلامت روانی شود.
چگونه مواد غذایی روی سلامت روانی تاثیر می‌گذارند؟
انتقال دهنده‌های عصبی که به مواد شیمیایی مغز نیز معروف هستند روی خلق و خوی انسان تاثیرگذارند. برخی از آن‌ها باعث ایجاد آرامش در فرد و برخی دیگر باعث تحریک فرد به پرخاشگری می‌شود. به همین منظور، فرد باید با پیروی از رژیم غذایی خاص در این مواد شیمیایی در بدن خود تعادل ایجاد کند. پروتئین‌ها به دلیل آنکه از آمینو اسید تشکیل شده اند و نیز ویتامین‌ها و مواد معدنی جزو مواردی هستند که در ساختار انتقال دهنده‌های عصبی حضور دارند.
از معروف‌ترین انتقال دهنده‌های عصبی می‌توان به سروتونین، دوپامین و گاما اسید آمینوبوتیریک اشاره کرد. سروتونین که به هورمون شادی و خوشی نیز معروف است از ساختار تریپتوفان تشکیل شده است که به وفور در تخم مرغ، ماهی، مرغ، بوقلمون و دیگر گوشت‌ها وجود دارد. این هورمون به ایجاد حالت خوشی و حس مثبت به زندگی کمک می‌کند.
دوپامین که به هورمون رضایت معروف است یک ماده شیمیایی بسیار قوی است که باعث ایجاد احساسات شدید در فرد می‌شود. ترکیبات برای ساخت این هورمون به وفور در بادام، آجیل ها، کنجد، و لبنیات موجود است.
از سوی دیگر، فقدان گاما اسید آمینوبوتیریک در بدن نیز منجر به ایجاد حس نگرانی و اضطراب در فرد می‌شود. بهترین منابع برای تامین نیاز‌های ساخت این انتقال دهنده عصبی می‌توان به اسفناج، حبوبات و حلوا ماهی اشاره کرد. این ماده باعث ایجاد تمرکز و آرامش در فرد می‌شود.
حال اگر با کمک مواد غذایی می‌توان باعث تحریک تولید این انتقال دهنده‌های عصبی در بدن شد، آیا می‌توان به صورت شیمیایی این مواد را به بدن رساند؟ پاسخ مثبت است. متاسفانه در سال‌های اخیر برخی سودجویان اقدام به تولید دارو‌های روان گردان و شیمیایی بسیار خطرناک کرده اند که باعث تولید دوپامین و سایر انتقال دهنده‌های عصبی در بدن می‌شود. این مواد شاید در کوتاه مدت باعث ایجاد حس رضایت و لذت شود، اما به شدت به ساختار مغز آسیب وارد می‌کند و در موارد حاد می‌تواند منجر به مرگ فرد شود.
