محمدجواد ظریف در دور جدیدی از سفرهای اروپایی امروز در اسلو پایتخت نروژ با مقامات بلندپایه این کشور دیدار و تبادل نظر کرد.
وی همچنین در همایش «برجام و فرصتهای جدید همکاری ایران و نروژ» شرکت کرد و به سخنرانی پرداخت که مهمترین بخشهای آن به شرح زیر است.
به نام خداوند بخشنده مهربان
لازم است همه به خاطر داشته باشیم خدای بخشنده و مهربان را در این زمانه ای که اتفاقات شومی همچون حادثه دیروز آمریکا که همه ما آن را محکوم می کنیم اتفاق می افتد. لازم می دانم از نقش نروژ در اجرای بخشی از توافق برجام و تبادل همزمان اورانیوم طبیعی و غنی شده تشکر کنم.
برجام نمونه گفتوگوی سازنده به جای اقدامات مخربی است که اکنون منطقه ما درگیر آن است. عناصر زیادی در برجام هست که نه تنها در روابط ایران و نروژ که در تحولات منطقه و جهان قابل بهره برداری است.
اولین نکته درک درست از جهانی شدن است. امنیت و فقدان امنیت، پیشرفت و فقر همه با هم اند. همه ما در یک کشتی به نام دنیا که در حال کوچک تر شدن است قرار داریم، یا با هم نجات می یابیم یا با هم غرق می شویم. احساسات، هم جهانی شده؛ سرایت بیماری ها در سطح جهانی هم در کمترین زمان ممکن اتفاق می افتد و این هم نشان می دهد که امنیت غیرقابل تفکیک است. نکته بعدی این است که درک کردیم سود در برابر زیان دیگری محقق نخواهد شد بازی با حاصل جمع صفر نداریم، یا منفی است یا مثبت. یا هر دو طرف می بازند به نسبت متفاوت یا می برند. مثالی بزنم در سال 2002 رشد اقتصادی مثبت 7 درصد با هیچ سانتریفیوژ داشتیم. آمریکا موضع حداکثری برای غنی سازی صفر داشت 10 سال بعد 19 هزار سانتریفیوژ و منفی 7 درصد رشد داشتیم. این درس همه جا از جمله در روابط ما و نروژ قابل اعمال است.
پایداری موافقت نامه ها مستلزم منفعت متقابل است. تعهد متقابل به اجرای توافق، ضامن تدوام و بازگشت ناپذیری آن است. تردید روانشناختی بانک ها برای ارتباط بانکی با ایران را می دانیم و معتقدیم تلاش بیشتر آمریکا در جهت حل این مشکل ضروری است، اما مسائل به جلو می رود اگرچه نیاز به صبر و اراده سیاسی به ویژه از طرف آمریکا است.
درس دیگر اتکا به مردم خودمان است، سالها به ما فشار عظیمی وارد آمد نامش را تحریم های فلج کننده گذاشتند.
تاریخچه تحریمها نشان می دهد برای نیل به خط مشی خاص اعمال شده است. مردم ما به جای تسلیم در برابر تحریم ها صندوق های رای را انتخاب کردند و آقای روحانی را انتخاب کردند. این امر به ما امکان تعامل و مذاکره با 5 به علاوه یک را داد. مردم از تحریم رنج بردند اما این دلیل انتخاب تعامل از سوی مردم نبود علت این انتخاب رفع ایران هراسی و ارائه چهره صحیح از جامعه ایرانی بود در شرائطی که ایدئولوژی های نفرت افکن به نام اسلام منتشر شده و امروز عوارض ان را در جنایات داعش می بینیم.
قدرت مردم مان را امروز در رصد فزاینده توان اقتصادی مردم می بینیم. جوانان اکنون در حوزه های مختلف پیشرفت های شگفت انگیزی کردند. آنها جامعه ای باثبات و ایمن را درست کردند، نمی خواهم بگویم جزیره ای امن در دریای بی ثباتیم زیرا معتقدم امنیت به هم متصل و مرتبط است.
ما در برابر فشار مقاومت کردیم فشار جنگ و تحریم. ما هشت سال با صدام جنگ کردیم در جنگی که تقریبا همه به صدام کمک کردند همه در سمت غلط بودند و ما در سمت درست.
ما از نظر تعداد فارغ التحصیلان مهندسی، پنجمین کشور جهان هستیم. 950 هزار نفر فارغ التحصیل دانشگاهی داریم این یک مزیت بزرگ و در عین حال بار بزرگی بر دوش دولت برای تامین اشتغال آنها است.
امنیت ما بر خلاف اعتقاد همسایگان بر اساس خوداتکایی بومی است نه تسلیحات و امکانات خریداری شده از خارج.
این البته به معنای انقطاع از دنیا نیست، اقتصاد مقاومتی که برخی آن را غلط تعبیر و تفسیر می کنند؛ یعنی تکیه بر منابع قدرت داخلی و مردم خودمان ولی این امتیازی برای تعامل با دنیا است.
از همکاری در نفت و گاز تا شیلات و صید و فناوری سبز، کشتیرانی، بیمه و بانکداری در همه زمینه ها زمینه همکاری با نروژ هست. امسال 5 درصد رشد اقتصادی داریم، تورم 45 درصدی به 10 درصد کاهش یافته است 41 درصدی که 31 درصد آن در دوران تحریم رخ داد. رشد اقتصادی از منفی 7 به بعلاوه سه در سال گذشته رسیده است.
همه اینها نشاندهنده وجود امکان هایی در کنار رفع تحریم ها برای گسترش همکاری های دو کشور است. باید در فرایند منفعت متقابل تعامل داشته باشیم. به شما اطمینان می دهم که ایران شریک قابل اعتماد و متعهد است.
نکته آخری که می خواهم بگویم این است که تروریسم در خاورمیانه و سوریه مرز نمی شناسد و از این موضوع البته فردا در فوروم اسلو بیشتر خواهم گفت.