اگر به تازگی سردرد، خستگی، تپش قلب نامنظم و درد در ناحیه سینه را تجربه می‌کنید، ممکن است به بیماری «فشار خون بالا» (هایپرتنشِن) مبتلا شده باشید.
پرفشاری خونی یک بیماری مزمن است که در آن فشار خون در شریان‌ها بالا می‌رود. به دنبال این افزایش فشار، قلب باید برای حفظ گردش خون در رگ‌های خونی شدیدتر از حالت طبیعی فعالیت کند. باید بدانید که در اغلب اوقات هیچ دلیل پزشکی مشخصی برای این بیماری وجود ندارد. اما توجه داشته باشید که در برخی موارد بالا رفتن فشار خون باعث خون‌ریزی مغزی می‌شود.
پرفشاری خون عامل خطر عمده در سکته مغزی، سکته قلبی (حملات قلبی)، نارسایی قلب، آنوریسم‌های شریانی (به عنوان مثال، آنوریسم آئورت)، بیماری شریان‌های پیرامونی و دلیل بیماری‌های مزمن کلیه است.
به طور کلی تغییر رژیم غذایی و روش زندگی می‌تواند در کنترل فشار خون موثر بوده و خطر عوارض ناشی از آن را بر سلامتی کاهش دهد.
فشار خون بالا به دلیل استرس زیاد، کمبود خواب، چاقی مفرط و … به وجود می‌آید و بعضا افرادی که سبک زندگی کاملا سالمی دارند نیز به آن مبتلا می‌شوند. به همین خاطر بسیار مهم است که با برخی تکنیک‌های مفید برای کاهش فشار خون آشنا شوید تا در صورت بروز این بیماری بتوانید تا پیش از مراجعه به پزشک آن را در خانه کنترل کنید.
۸- گوش‌ها و گردن خود را ماساژ دهید
در سر و گردن شما سه نقطه وجود دارد که با فشار دادن آنها می‌توانید در عرض چند دقیقه فشار خون خود را کاهش دهید.
* اولین برجستگی پشت گوش را پیدا کنید و یک خط فرضی مستقیم به سمت پایین روی گردن بکشید تا به دومین نقطه برجسته برسید. با استفاده از انگشتان دست و به آرامی روی این خط فرضی را به سمت بالا و پایین ماساژ دهید. این حرکت را ۱۰ بار پشت سر هم در پشت هر دو گوش خود تکرار کنید.
* نقطه سوم روی صورت شما قرار دارد. در مقابل لاله گوش، در فاصله نیم سانتی‌متری از گوش نقطه‌ای وجود دارد که می‌توانید با انگشتان دست به صورت دورانی به مدت یک دقیقه آن را ماساژ دهید تا فشار خون را کاهش دهد. این کار را روی هر دو طرف صورت تکرار کنید.
ماساژ دادن این نقاط فشار موجود در ماهیچه‌های گردن را کنترل می‌کند و خون را به میزان لازم (نه بیشتر) به سمت مغز روانه می‌کند.
۷- از روش آکیوپِرِژِر استفاده کنید
آکیوپِرِژِرروشی مشابه طب سوزنی است اما به جای سوزن از فشار انگشت‌ها استفاده می‌شود. برای کاستن فشار خون می‌توانید از این روش روی کاسه سر استفاده کنید. به این صورت که کف دست‌های خود را با انگشتان باز روی کاسه سر قرار دهید، انگشتان شست را در محل اتصال نخاع در بالای گردن و پشت سر بگذارید و به طور همزمان فشار دهید. پس از دو دقیقه متوجه خواهید شد که سردرد شما بسیار بهتر شده است.
۶- با حفره سمت چپ بینی نفس بکشید
وقتی از حفره سمت چپ بینی نفس عمیق شکمی بکشید می‌توانید میزان فشار خون را کاهش دهید و از میزان استرس خود نیز بکاهید. برای انجام این کار به روش زیر عمل کنید:
* روی زمین یا صندلی ریلکس و صاف بنشینید. کمرتان صاف باشد و قوز نداشته باشید.
* دست چپ خود را روی شکم بگذارید.
* حفره سمت راست بینی را با انگشت دست ببندید.
* از حفره سمت چپ بینی نفش عمیق بکشید، چند ثانیه نگه دارید و سپس نفس را بیرون بدهید.
* به مدت ۳ تا ۵ دقیقه به همین روش و فقط از حفره سمت چپ بینی نفس بکشید.
۵- تنفس زنبورعسلی را انجام دهید
تنفس زنبورعسلی چیست؟ در زیر برایتان توضیح داده‌ایم. به این روش می‌توانید فکر خود را متمرکز کنید و از انواع سردرد و میگرن‌هایی که سبب بروز فشار خون بالا شده‌اند خلاص شوید.
* روی زمین به حالتی که کاملا راحت باشید بنشینید و کمر خود را صاف نگه دارید.
* انگشتان اشاره خود را درون گوش فرو ببرید.
* نفس عمیق بکشید.
* همزمان که بازدم انجام می‌دهید، صدایی همچون وزوز زنبور ایجاد کنید و همزمان هم انگشتان را به درون گوش فشار دهید.
* این کار را ۷ تا ۱۰ بار پشت سر هم تکرار کنید.
۴- به موسیقی کلاسیک گوش کنید
برخی یافته‌های علمی ثابت کرده‌اند که گوش سپردن به موسیقی‌های آرامش‌بخش همانند موزیک کلاسیک می‌تواند از میزان فشار خون بکاهد؛ مخصوصا اگر همزمان با گوش دادن به موسیقی، نفس‌های عمیق بکشید و مدیتیشن کنید. دلیلش این است که این نوع موسیقی تاثیر آرامش‌بخش روی بدن انسان دارد و در نتیجه از میزان هورمون استرس یعنی کورتیزول کاسته می‌شود.
باید بدانید موزیکی می‌تواند فشار خونتان را کاهش دهد که کلام نداشته باشد و بخش‌هایی از آن مدام تکرار شوند.
۳- یک لیوان آب بنوشید
گاهی اوقات فشار خون بالا در نتیجه کم آبی بدن پدیدار می‌شود. وقتی بدن کم آب می‌شود، میزان خون بدن کاهش می‌یابد. به همین خاطر بدن برای جبران این مشکل فشار خون را افزایش می‌دهد. برای پیشگیری از بروز این مشکل توصیه می‌کنیم یک یا دو لیوان آب بنوشید.
۲- به روش ساواسانا ریلکس کنید
ساواسانا نوعی تمرین یوگا است که به موجب آن باید هماند یک جنازه روی زمین دراز بکشید، دست و پاها را کمی از هم باز کنید و ریلکس باشید. این کار باعث می‌شود تا فشار خون کاهش بیابد. به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه باید در حالت ساواسانا بمانید تا کاملا خوب شوید. این تمرین نه تنها به درمان فشار خون بالا می‌پردازد، بلکه سیستم عصبی بدن را نیز آرام می‌کند.
۱- پاهای خود را در تشتی از آب گرم بگذارید
وقتی پاهای خود را درون آب داغ قابل تحمل می‌گذارید، سر و گردن خنک می‌شوند و در نتیجه خون با فشار به مغز هجوم نمی‌برد. برای انجام این کار یک تشت را با آب گرم پر کنید. روی صندلی بنشیدنید و پاها را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در آب قرار دهید. خون از سمت مغز به سمت پاها حرکت خواهد کرد و در نتیجه فشار خون بالا به حالت طبیعی بازخواهد گشت.
فشار خون بالا، بیماری است که در آن فشار خون به طور مزمن بالاتر از حد طبیعی است. چهل درصد افراد بالاتر از ۲۵ سال در جهان از این بیماری رنج می‌برند. سالانه در نتیجه این بیماری ۹ میلیون نفر در جهان جان می‌دهند.
فشارخون بالا در افراد مسن بسیار شایع تر است و تقریبا یک نفر از هر چهار سالمند فشارخون بالا دارد. در ۹۵ درصد موارد علت بالا رفتن فشار خون شناخته شده نیست اما افزایش سن، ژنتیک و عوامل محیطی مثل چاقی، سیگار کشیدن، مصرف الکل، استرس و مصرف نمک زیاد در این مشکل موثرند. در ۵ درصد باقیمانده، فشار خون به دلیل بیماری خاصی مثل بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های غدد درون ریز (مثل سندروم کوشینگ،هایپرپلازی آدرنال و…) یا تحت تاثیر داروها بالا می‌رود. مقاومت به انسولین و بارداری هم ممکن است باعث بالا رفتن فشار خون شوند.
فشار خون بالا اغلب هیچ علامت آشکاری ندارد اما در موارد پیشرفته ممکن است با سردرد، سرگیجه و خون دماغ به شما عرض اندام کند. بالا بودن فشار خون یک عامل خطر مهم در ایجاد نارسایی قلبی است، می‌تواند کلیه‌ها را از کار بیندازد، عروق شبکیه چشم را پاره کند و باعث سکته مغزی و حمله قلبی شود. به همین دلیل فشار خون را قاتل خاموش می‌دانند و باید آن را کنترل کرد.
برای تشخیص فشار خون بالا، پزشک به طور مرتب در چند نوبت فشار خون بیمار را کنترل می‌کند و با گرفتن عکس از قفسه سینه (برای بررسی نارسایی قلبی یا بزرگ شدن قلب)، گرفتن نوار قلبی، آزمایش خون و آزمایش ادرار می‌تواند مطمئن شود که فرد به فشار خون بالا مبتلا شده است یا نه.
اما اگر تا به حال سابقه فشار خون بالا نداشته اید، کافی است چهار تا پنج بار در سال فشار خونتان را چک کنید تا خیالتان از بابت سلامتی‌تان راحت شود.
