چهار دهه نخست زندگی خود را ممکن است بدون اینکه رویدادهای پزشکی بزرگ یا مکرر را تجربه کنید، پشت سر بگذارید. در این مدت شاید برای تولد فرزند خود یا یک شکستگی استخوان به بیمارستان مراجعه کنید؛ اما پس از عبور از مرز ۴۰ سالگی، احتمال تجربه بیماریهای مختلف به دلایل گوناگون مانند افزایش وزن، ورزش نکردن، یا افزایش سطوح کلسترول نیز بیشتر میشود. در ادامه با برخی از بیماریهای شایع پس از ۴۰ سالگی بیشتر آشنا میشویم.
مثانه بیش فعال
با افزایش سن شرایط مثانه انسان میتواند تغییر کند زیرا اعصابی که به این اندام کمک میکنند، ممکن است به خوبی گذشته کار نکرده و ماهیچههای مثانه نیز با افزایش سن ضخیمتر شده و میتوانند ظرفیت آن را کاهش دهند. برای درمان مثانه بیش فعال میتوان راهحلهای مختلفی را مدنظر قرار داد که ورزش کگل و همچنین کرمهای استروژن واژینال از آن جملهاند. در برخی موارد خاص، ممکن است از تزریق بوتاکس در مثانه نیز استفاده شود.
علائم پیش از یائسگی
در اواسط دهه چهارم زندگی، برخی زنان علائم پیش از یائسگی را تجربه میکنند. در شرایطی که پیشیائسگی دقیقاً یک بیماری نیست، علائمی مانند گرگرفتگی، قاعدگیهای نامنظم، و خونریزی شدید میتوانند زندگی فرد را مختل کنند. کاهش میل جنسی میتواند برخی زنان را به شدت تحت تأثیر قرار دهد زیرا سطوح تستوسترون به عنوان بخشی از تغییرات هورمونی مرحله پیشیائسگی کاهش مییابد. هورمون درمانی میتواند به تسکین برخی از این علائم در برخی بیماران کمک کند.
سنگهای کلیه
سنگهای کلیه میتوانند شرایطی بسیار دردناک را ایجاد کنند. با افزایش سن، دهیدراته شدن بدن بیشتر رخ میدهد. در کنار عوامل خطرآفرین دیگر مانند تغییرات در رژیم غذایی، این میتواند افزایش احتمال تشکیل سنگهای کلیه در دهه چهارم زندگی و پس از آن را به همراه داشته باشد. در شرایطی که برخی سنگهای کلیه به خودی خود از بدن دفع میشوند، برای خارج کردن برخی دیگر ممکن است به انجام عمل جراحی نیاز باشد. تغییرات در رژیم غذایی و تأمین آب مورد نیاز بدن میتواند به پیشگیری از عود این شرایط کمک کند. سنگهای کلیه در مردان نسبت به زنان شایعتر هستند.
عفونتهای دستگاه ادراری و پروستات
هم مردان و هم زنان ممکن است پس از ۴۰ سالگی عفونتهای بیشتری را تجربه کنند. برای زنان، احتمال ابتلا به عفونتهای دستگاه ادراری به واسطه نازک شدن دیوارههای واژن و تغییرات در pH واژن افزایش مییابد. از آنتیبیوتیکها میتوان برای درمان این شرایط استفاده کرد. برای پیشگیری از عفونتهای دستگاه ادراری، هیدراته نگه داشتن بدن و دفع ادرار پیش و پس از رابطه جنسی از جمله اقداماتی هستند که میتوان مدنظر قرار داد.
از سوی دیگر، احتمال تجربه عفونت پروستات پس از ۴۰ سالگی در مردان افزایش مییابد، به ویژه اگر آنها یک سبک زندگی کم تحرک را دنبال کنند. احساس درد در بیضهها، اطراف مقعد، یا هر جایی بین استخوان لگن و ناف به همراه تکرر ادرار یا احساس سوزش هنگام دفع ادرار از نشانههای مشخص این شرایط هستند. برای درمان عفونت پروستات به طور معمول مصرف آنتیبیوتیک و تحرک بیشتر توصیه شده است.
آلرژیهای غذایی
ابتلا به آلرژیهای غذایی تنها محدود به دوران کودکی نیست و بزرگسالان نیز میتوانند بیشتر از گذشته به این شرایط مبتلا شوند. نرمتنان صدفدار و مغز دانههای درختی از جمله مقصران اصلی بروز آلرژیهای غذایی محسوب میشوند. نظریههای مختلفی درباره محرکهای این شرایط مطرح است که از آن جمله میتوان به استفاده گسترده از آنتیبیوتیکها و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) که میتوانند اثر منفی بر دستگاه گوارش داشته باشند، اشاره کرد.
اگر متوجه یک واکنش آلرژیک در بدن خود شده و نسبت به آنچه خوردهاید، مشکوک هستید، مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق شرایط بهترین گزینه است.
آرتروز
در دهه چهارم زندگی احتمال ابتلا به استئوآرتریت یا آرتروز نیز بیشتر میشود. فرسایش غضروف اطراف مفاصل به احساس درد و ناراحتی منجر میشود. آرتروز یکی از شایعترین اشکال آرتریت است و بهترین روش پرهیز از آن دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم و متعادل و انجام ورزش است.
پرفشاری خون
مدیریت پرفشاری خون یا فشارخون بالا اهمیت دارد زیرا در صورت عدم کنترل این شرایط، خطر حملات قلبی و سکتههای مغزی افزایش مییابد. کاهش استرس برای مدیریت فشاری خون بسیار مهم است. کاهش مصرف سدیم و به طور کلی دنبال کردن یک رژیم سالم و ورزش منظم از دیگر اقدامات مهم برای پیشگیری از افزایش بیش از حد فشارخون هستند.
اختلال نعوظ
بسیاری از مردان در دهه چهارم زندگی خود متوجه اختلال در نعوظ میشوند. این شرایط اغلب به واسطه بیماریهای دیگر مانند چاقی، پرفشاری خون یا سندرم متابولیک رخ میدهد، که به کاهش جریان خون به آلت تناسلی منجر میشود.
سرطان پوست
با افزایش سن، سرطان پوست به یکی از نگرانیهای اصلی درباره این اندام تبدیل میشود. قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید یکی از دلایل اصلی کارسینوم سلول بازال و کارسینوم سلول سنگفرشی محسوب میشود. همچنین، قرار گرفتن در معرض نور خورشید به همراه ژنتیک از دلایل اصلی ابتلا به ملانوما، بدترین نوع سرطان پوست، هستند.
برای شناسایی به موقع سرطان پوست به تغییرات خالهای خود و ظاهر شدن خالهای جدید توجه داشته باشید. همچنین، استفاده از محصولات ضد آفتاب برای پیشگیری از آسیب نور خورشید را فراموش نکنید.
افسردگی یا اضطراب
بیشتر اختلالات روانی در اوایل بزرگسالی پیش از ورود به دهه چهارم زندگی ظاهر میشوند. اما چالشهای بزرگسالی مانند اضطراب مالی، پیری والدین، بزرگ کردن کودکان و تغییرات ظاهری بدن میتوانند اثر چشمگیری بر فرد داشته باشند. این قبیل عوامل میتوانند فرد را از نظر روانشناختی آسیبپذیر سازند. از این رو، عوامل استرسزا در دهه چهارم زندگی و پس از آن ممکن است موجب مسائلی جدی مانند افسردگی و اضطراب شوند. همانند بیشتر شرایط دیگر، پیشگیری بهتر از درمان است. در همین راستا، صحبت با دوستان یا دریافت کمک پزشکی میتواند مدنظر قرار بگیرد.