برخی افراد به دلیل مشکلات گوارشی، درد معده و یا مشکلات دیگر به توصیه پزشک روزه نمی گیرند اما در این میان کبد چرب بیماری است که روزه نه تنها در روند درمان آن اختلال ایجاد نمی کند بلکه به شدت برای درمان بیماری و بهبود وضعیت کبد مفید است. در این مطلب به بررسی تاثیر روزه بر کبد چرب می پردازیم.
تاثیر اضافه وزن بر کبد چرب
براساس آمار 70 درصد افرادی که چاق هستند کبد چرب دارند. همچنین کبد چرب در افرادی که دارای شکم بزرگ هستند نسبت به کسانی که چاقی سراسری دارند، بیشتر دیده می‌شود و خطرناک‌تر است.
اگر به کبد چرب اهمیت داده نشود و افراد از شر اضافه وزن خلاص نشوند، کم‌کم کبدشان سفت شده و در نهایت از کار می‌افتد بنابراین ماه رمضان برای افرادی که کبد چرب دارند فرصت خوبی است تا علاوه بر بهره‌مندی از آثار معنوی روزه بتوانند از این فرصت استفاده و وزن خود را کم کنند، چون همان طور که اشاره شد اصل درمان کبد چرب، کاهش وزن است. پس روزه گرفتن نه‌تنها برای کبد چرب ضرری ندارد، بلکه خیلی هم مفید است. البته بیماران مبتلا به کبد چرب اگر روزه بگیرند و بعد از آن غذای چرب مصرف کنند، وزن آنها کاهش پیدا نخواهد کرد.
آیا روزه داری برای کبد چرب مفید است؟
روزه‌داری برای افرادی که مبتلا به کبد چرب هستند مفید است و روزه داری باعث نه تنها کاهش وزن و کاهش سایز دور شکم می شود که به همان نسبت میزان چربی کبد را می‌کاهد. یکی از فواید روزه داری کمک به کبد در جهت سم زدایی این ارگان است. کبد بزرگترین غده بدن انسان است و سلامت کلی بدن منوط به سلامت کبد است .
روزه داری موتور سوخت و ساز بدن انسان را تنظیم می کند و چربی های رسوب کرده در کبد را آزاد کرده و مورد استفاده قرار می دهد. در مواردی که کبد شدیداً چرب است و در سونوگرافی شدت چربی کبد بسیار بالاتر درست می شود روزه داری طولانی مدت می تواند مضر باشد و در این موارد می بایست حتماً با پزشک متخصص مشاوره کند. ولی در موارد خفیف قطعاً روزه داری مفید و توصیه به ورزش مداوم و پیاده روی همزمان می شود.
آیا مبتلایان به سیروز یا نارسایی کبد پیشرفته می‌توانند روزه بگیرند؟
این بیماران نباید روزه بگیرند چرا که کبد این افراد در مواقع افت قند نمی تواند قند خون را کنترل و جبران نماید و باعث افت قند خون و حتی کاهش سطح هوشیاری و تشدید علایم نارسایی کبد می شود.
جهت حفظ سلامت کبد خود به‌ویژه در ماه مبارک رمضان چه کنیم؟
1. از مصرف غذاهای پر چرب و پر کلسترول اجتناب ورزید و بیشتر مواد غذایی خانگی و سالم استفاده کنند. جهت طبخ غذا از روغن های غیر اشباع چند زنجیره ای مفید استفاده کنید. مصرف آنتی اکسیدان ها و غذاهای پر فیبر بسیار برای کبد مفیداند. غذاهای محتوی اسید چرب omega-3 کبد شمارا سالم نگه داشته و از آسیب آنتی اکسیدان ها محافظت می کند.
2. مصرف سبزیجات را افزایش دهید از بین این گروه چغندر و هویج بدلیل داشتن بتاکاروتن که شدیداً اثر آنتی اکسیدانی برای کبد دارند در صدر قرار دارند، سیر نیز به همین اندازه مفید است چرا که محتوی سلنیوم و گلوتاتیدن بوده و اثر آنتی اکسیدانی برای کبد دارد.
3. غذاهای غنی از ویتامین های گروه B و C و E به خنثی کردن اثر اکسیدان ها در کبد کمک می کنند. این ویتامین ها بیشتر در بروکلی، تخم مرغ، اسفناج، غلات، جوانه ها و میوه ها دیده می شوند. سبوس برنج و گندم منبع غنی از ویتامین های گروه B خیلی خوبی از ویتامین های گروه E هستند.
4. غذاهای فیبردار: یبوست یکی از شایع ترین شکایات بیماران روزه دار است. مصرف فیبر نه تنها به کارکرد کبد کمک می کند که به بهبود یبوست نیز کمک شایانی می‌کند. نان سبوس دار، سبزیجات ، برنج سبوس دار و غلات کامل از این دسته اند.
5 امگا 3 : انواع ماهی ها (ساردین – سالمون- قزل آلا و ...) – مغزها و روغن های گیاهی شامل کانولا- سویا- کتان و کنجد سرشار از این ماده غذایی مفید هستند و توصیه به مصرف انواع ماهی در وعده سحری با افطار می شود و توصیه می شود حتی المکان از مصرف فست فودها- کله پاچه- مغز و جگر پرهیز شود.
از خوردن جه غذاهایی در وعده افطار و سحر باید بپرهیزیم؟
غذاهایی که در وعده افطار و سحر مضر اند و باید حتی المکان از مصرف آنها پرهیز شود شامل: غذاها و نوشیدنی های غنی از کافئین و الکل که می توانند پاکسازی کبد را با مشکل مواجه سازند. مصرف قهوه- نسکافه و نوشیدنی های محتوی کافئین کاملاً بر معده و کبد مضر بوده و باید با مصرف چای سبز و آب میوه های طبیعی این اثر مضر را به اثر مفید مبدل کرد. غذاهای پر چرب و حاوی چربی اشباع شده پاکسازی کبد را با مشکل مواجه ساخته و سطح آنزیم های کبدی را بالا ببرند.
افزایش آنزیم های کبدی نشان دهنده شدت التهاب و تخریب سلول های کبدی بوده و می بایست حتماً با پزشک در رابطه با شروع دارو درمانی نیز مشاوره شود. مصرف زولبیا و بامیه نیز که در سفرهای ایرانی به وفور یافت می شود از این دسته است که با توجه به نوع روغن که در آن سرخ می شود بسیار دیر هضم و مضر بوده و کبد چرب را تشدید می کند و باید در حد تعادل مصرف شود.
