یکی از متخصصین قلب و عروق در خصوص فشار خون گفت: ایجاد تغییر در شیوه زندگی، اولین قدم برای کنترل فشار خون است اما بعضی اوقات، این کفایت نمی کند و پزشک مجبور می شود از داروهای کنترل کننده فشار خون کمک بگیرد.
تصمیم این که داروی شما باید از بین کدام دسته از داروهای ضد فشار خون انتخاب شود، کمی پیچیده به عهده پزشک معالج شماست. معمولا استفاده ترکیبی از دو یا چند دارو در کنار یکدیگر، بهتر از نمونه های تک دارویی جواب می دهد. گاهی اوقات، برای رسیدن به دارو یا ترکیب دارویی مناسب، پزشک مجبور می شود از اصل آزمون و خطا استفاده کند.
فشار خون شما طبیعی است یا بالا یا پایین؟
فشار خون طبیعی سیستولی معمولا در حد 120 و دیاستولی 70 میلی متر جیوه است، اما فشار خون پایین یعنی فشار خون سیستولی 90 میلی متر جیوه باشد. البته این فشار خون در همه افراد مشکل ایجاد نمی کند. در صورتی که فشار خون به کمتر از 80 میلی متر جیوه برسد، احتمال شوک وجود دارد. افت فشار خون اغلب در خانم های جوان و لاغر مشاهده می شود. البته این گروه از افراد هم با افزایش فشار خون به تدریج مشکلشان برطرف می شود.
دارو درمانی فشار خون
اگر افت فشار خون با علائمی مانند سیاهی رفتن چشم ها، سرگیجه و تعریق، ضعف و بی حالی توام شود، نیاز به بررسی دارد. ممکن است علل دیگری مانند از دست دادن آب بدن، خونریزی، ابتلا به بعضی از بیماری های قلبی- عروقی، بیماری های عفونی و... مطرح باشد. خانم هایی که فشار خون پایین دارند و لاغر هستند باید سعی کنند با تغذیه مناسب و ورزش بدن خود را تقویت کنند. افرادی که افت فشار خون وضعیتی دارند؛ یعنی هنگام بلند شدن از زمین دچار افت فشار خون و سیاهی چشم می شوند، بهتر است مصرف مایعات را بیشتر کنند و هنگام صبح نیز یک لیوان چای پررنگ بنوشند. البته داروهایی هم برای جلوگیری از این وضعیت وجود دارد.
از دست خودمان چه کمکی بر می آید؟
مصرف دارو تنها بخشی از درمان بیماری فشار خون است. اگر به این بیماری دچار هستید، باید سبک و سیاق زندگی تان را هم تغییر بدهید. متاسفانه فشار خون از آن بیماری هایی نیست که بتوانید یک بار آن را درمان کنید و بعد با خیال آسوده پیکار و زندگی تان بروید. این بیماری تا آخر عمر نیاز به مراقبت و توجه شما دارد. برای این که فشار خونتان را برای همیشه تحت کنترل داشته باشید، به این توصیه ها عمل کنید:
1. تغذیه سالم و رسیدن به وزن ایده آل: باید به یک برنامه غذایی هدفدار و مخصوص بیماران فشار خونی رو بیاورید. این رویکرد غذایی، روی مصرف میوه، سبزی، حبوبات و مواد غذایی سبوس دار و لبنیات کم چرب تاکید دارد. مصرف پتاسیم را هم باید بیشتر کنید. در مقابل، مصرف چربی، به خصوص از نوع اشباع شده، و میزان دریافتی سدیم هم باید شدیدا کنترل و محدود شود. اگر اضافه وزن داشته باشید، باید وزنتان را هم کم کنید. حتی کاهش وزن به اندازه 2 کیلوگرم هم اثر فوق العاده ای بر فشار خونتان خواهد داشت. ورزش هم یادتان نرود
2. از استرس بکاهید: بیش از اندازه کار نکنید. فکر های منفی و مزاحم را دور بریزید. سعی کنید روابط دوستانه خود را با دیگران گسترش بدهید و صبور و خوش بین باشید. خواب کافی را هم فراموش نکنید و تا آنجا که می توانید، اضطراب را از خود دور کنید. می توانید از نظر یک روان پزشک یا روان شناس هم بهره مند شوید. یاد بگیرید ک آرام و عمیق تنفس کنید. این کار، اثر چشمگیری بر فشار خونتان خواهدداشت.
دارو درمانی فشار خون
3. فشار خون خود را در خانه اندازه بگیرید: این کار باید طبق یک روال ثابت انجام بگیرد. اندازه گیری فشار خون در خانه، این حسن را دارد که فشار اندازه گیری شده به اندازه واقعی بسیار نزدیک است و تحت استرس و خستگی افزایش نیافته است. این کار به شما و پزشک کمک می کند تا به میزان اثربخشی دارو و عوارض احتمالی بیماری آگاهی پیدا کنید.
4. داروهای تان را درست مصرف کنید: دارو را طبق دستور و راس ساعت مقرر مصرف کنید. اگر عوارض دارو یا هزینه های تامین آن آزاردهنده است، اقدام به قطع خودسرانه یا تغییر دارو نکنید. این کار باید با نظر پزشک انجام بگیرد.
5. به طور مرتب نزد پزشک بروید: در درمان بیماری فشار خون، یک تیم درمان دونفره وجود دارد که اعضای آن را شما و پزشک معالجتان تشکیل می دهد. پس تک روی نکنید و کار را تنهایی به سرانجام نرسانید.
دارو درمانی فشار خون
1. برخی مواد غذایی می توانند به طور طبیعی فشار خون را پایین بیاورند. کرفس، پیاز، سیر، شنبلیله، چای سبز، خرما، گلابی، زیتون و برگ زیتون، تره فرنگی، سویا، گوجه فرنگی، گریپ فروت و لیمو ترش از این جملهاند. مصرف این مواد اصلا به معنی قطع درمان دارویی نیست. بد نیست برای مصرف آنها نظر پزشک خود را هم جویا شوید، به خصوص در رابطه با گریپ فروت؛ چون این میوه می تواند غلظت برخی داروهای فشار خون را بالا ببرد و عوارض جانبی آنها را تشدید کند.
2. تامین پتاسیم بدن برای بیماران مبتلا به فشار خون ضروری است. موز، آناناس، زردآلو، انجیر، گریپ فروت، هول، انگور، آلو، سیب زمینی، سیر، بروکلی، کدوسبز، قارچ، گوجه فرنگی، انواع سبزی و حبوبات از منابع خوب پتاسیم هستند.
3. در بین انواع گوشت ها، ماهی بهترین انتخاب است. چربی ماهی نه تنها موجب عوارض قلبی عروقی نمی شود، بلکه به سلامت قلب و عروق کمک می کند.
4. از آنجا که در حین طبخ از نمک استفاده می شود، دیگر لزومی ندارد هنگام صرف غذا دست به نمکدان ببرید. می توانید از گلپر، آویشن، نعناع خشک یا کنجد به جای نمک استفاده کنید. در تهیه غذاهای آماده و نوشابه ها نیز سدیم فراوانی به کار می رود. سوسیس، کالباس، کنسرو گوشت، انواع برگرها و سایر فرآورده های گوشتی، سبزی های کنسروشده در آب نمک، زیتون شور، ماهی دودی یا کنسرو شده، انواع سس، سوپ ها و کنسروهای آماده، عصاره های گوشت و بسیاری دیگر از مواد غذای فرآوری شده حاوی مقادیر بالای نمک هستند و باید مصرفشان را محدود کنید.
5. محصولات لبنی (شیر، ماست، پنیر) کلسیم فراوانی دارند. ویتامین های متنوعی هم در آنها وجوددارد اماباید سراغ انواع کم چرب آنها بروید.
6. نوشیدنی های حاوی کافئین از قبیل قهوه، چای و نوشابه های کولادار سبب افزایش فشار خون می شوند و باید در حد اعتدال مصرف شوند. می توانید به جای آنها از انواع چای و دم کردنی های گیاهی یا دوغ کم نمک استفاده کنید.
7. حبوبات سرشار از فیبرهای محلول در آب هستند و استفاده از آنها می تواند به کاهش فشار خون کمک کند و صدالبته به عنوان منبع تامین کننده پروتیین مورد نیاز بدن به حساب بیایند.
8. کره، خامه، سس، مارگارین، دنبه، چربی های هیدروژنه و روغن های جامد را از برنامه غذایی تان کنار بگذارید. به جای آنها از روغن زیتون یا دیگر انواع روغن های گیاهی مایع و روغن ماهی استفاده کنید. مغزها و دانه های گیاهی مثل گردو را وارد برنامه غذایی روزانه خود بکنید.
