این روزها روغنهای نباتی زیاد و مختلفی در حال تولید در کارخانجات هستند. روغن سویا، آفتابگردان، ذرت، کانولا، هسته انگور، زیتون و… اما سوال پرتکرار اغلب خانواده ها این است که کدامیک بهتر است؟
دکتر حمید خسروی، متخصص علوم و صنایع غذایی میگوید: روغن کانولا یکی از روغنهای گیاهی است که دارای مقادیر پایین اسیدهای چرب اشباع و مقادیر بالای اسیدهای چرب غیراشباع است و به دلیل توازن مناسب امگا-۳ و امگا-۶ به عنوان یک گزینه سالم شناخته میشود. اسیدهای چرب امگا-۶ و امگا-۳ هر دو برای بدن ضروری و باید در برنامه غذایی روزانه مورد استفاده قرار گیرند.
امگا-۳ دارای خواص ضد التهابی است و میتواند به کاهش خطر بیماریهای قلبی و عروقی کمک کند، اما اگر اسیدهای چرب امگا-۶ در توازن با اسیدهای چرب امگا-۳ نباشند در صورت استفاده بیش از حد امگا-۶، این اسید چرب به عنوان پرالتهاب شناخته میشوند. توازن امگا-۳ و امگا-۶ در روغن کانولا تقریباً ۲:۱ است که به کاهش التهابات بدن کمک میکند. این ویژگی مثبت در روغن کانولا باعث می شود که ما بتوانیم از آن به عنوان جایگزین دائمی سایر روغنهای نباتی مانند روغن آفتابگردان، سویا و ذرت استفاده کنیم.
روغن کانولا، تراریخته نیست
در روغن کلزا مواد ضد تغذیهای مانند گلوکوزینولاتها و اسید اروسیک وجود داشت که میتوانست به مشکلاتی برای سلامت از قبیل کم کاری تیروئید منجر شود. اما با پیشرفت تکنولوژی، طی فرآیند اصلاح ژنتیکی و اصلاح نژادی، این مواد مضر از روغن کلزا حذف و محصول جدید با نام روغن کانولا وارد بازار شد. بنابراین، روغن کانولای کنونی به عنوان یک روغن سالم و بدون مواد ضدتغذیهای شناخته میشود و برای استفاده روزمره ایمن است. لازم است بدانید روغن کانولا از طریق فرآیند اصلاح نژادی و انتخاب طبیعی به دست آمده و این روغن در گروه محصولات تراریخته قرار نمیگیرد، اما برای محصولاتی هم که در دسته تراریخته قرار میگیرند، هنوز دلایل موجه و متقنی برای تاثیر منفی آنها روی سلامتی انسان مطرح نشده است.
روغنی برای سرخ کردن و پخت و پز
به صورت عمومی، روغن کانولا به دلیل نقطه دود بالایی که دارد، علاوه بر کاربرد پخت و پز، برای سرخ کردنهای سطحی و حتی عمیق مناسب است. اما مهم این است که در کارخانه، تستهای لازم روی پایداری حرارتی و اکسیداسیون این روغن انجام شود و اطمینان حاصل شود که این روغن برای سرخکردن مناسب باشد. بر این اساس به برچسب و درج عبارت مخصوص سرخ کردن بر روی بسته بندی محصول توجه کنید.
دکتر خسروی در مورد دلیل عدم غنی سازی سایر روغن های نباتی به امگا-۳ می گوید: اضافه کردن امگا-۳ به روغنهای با میزان بالای امگا-۶ ممکن است به دلیل ناپایداری امگا-۳ در برابر حرارت و اکسیداسیون باشد. امگا-۳ به راحتی تحت تاثیر حرارت و نور اکسید میشود و ممکن است به جای مزیت، مضراتی ایجاد کند. به همین دلیل، توازن طبیعی امگا-۳ و امگا-۶ در روغن کانولا مزیت بزرگی محسوب میشود.