چگونه از بروز سنگ کلیه جلوگیری کنیم؟

یوگای داغ و ورزش‌های سنگین در عین اینکه برای سلامتی مفید هستند، ممکن است موجب بروز سنگ کلیه شوند. از دست دادن آب، چه ناشی از این فعالیت‌ها باشد چه به دلیل گرمای هوا، منجر به کاهش میزان ادرار می‌شود. هر چه بیشتر عرق کنید، امکان نشست مواد معدنیِ سنگ‌ساز در کلیه‌ها و مجاری ادراری و در نتیجه تولید سنگ، بیشتر می‌شود. چه کنیم: آب بنوشید. با نوشیدن آب کافی، ادرار بیشتری تولید می‌کنید. بنابراین به مقدار کافی آب بنوشید، به ویژه هنگام تمرینات ورزشی یا دیگر فعالیت‌هایی که منجر به عرق کردن می‌شوند.

پیشگیری از سنگ کلیه

برای پیشگیری از سنگ کلیه به این نکته توجه کنید: اُگزالات (Oxalate) در خوراکی‌های بسیاری از جمله میوه‌ها و سبزی‌ها، آجیل و و انواع مغزها، غلات، حبوبات و حتی شکلات و چای وجود دارد. خوراکی‌هایی از قبیل بادام زمینی، ریواس، اسفناج، انواع چغندر، شکلات و سیب زمینی شیرین منابع غنی اگزالات هستند. مصرف متعادل این خوراکی‌ها ممکن است برای افراد مبتلا به سنگ‌های اُگزالات-کلسیم که شایع‌ترین نوع سنگ کلیه است، مفید باشد. باور غلطی وجود دارد مبنی بر اینکه با حذف غذاهای حاوی اُگزالات احتمال ابتلا به سنگ کلیه کاهش می‌یابد. اگرچه این نکته در تئوری درست به نظر می‌رسد، اما درمان مناسبی برای سنگ کلیه نیست. سنگ کلیه اغلب از ترکیب کلسیم و اُگزالات هنگام تولید ادرار در کلیه‌ها ایجاد می‌شوند.

چه کنیم: غذاها و نوشیدنی‌های حاوی اُگزالات را همراه با خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های حاوی کلسیم مصرف کنید. با این کار احتمال ترکیب این دو ماده در شکم و روده‌ها، پیش از اینکه به کلیه‌ها برسند، بیشتر می‌شود و در نتیجه احتمال ایجاد سنگ کلیه کاهش می‌یابد.

برای شکست سنگ کلیه سدیم را کاهش دهید

برای تعیین میزان سدیم ضروری در رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنید، به خصوص اگر پیش‌تر سنگ‌های اگزالات کلسیم یا سنگ های فسفات کلسیم داشته‌اید. سدیم بخشی از نمک است و در بسیاری از مواد غذایی کنسروی و بسته‌بندی شده، و فست‌فودها وجود دارد. سدیم همچنین در بسیاری از چاشنی‌ها، ادویه‌ها، و گوشت‌ها وجود دارد. با مصرف سدیم بیشتر، احتمال ابتلا به سنگ کلیه بیشتر می‌شود. اگر دچار سنگ‌های اگزالات کلسیم یا فسفات کلسیم بوده‌اید، باید دستورالعمل‌های زیر را رعایت کنید حتی اگر جهت پیشگیری از سنگ کلیه در حال مصرف دارو می‌باشید.

در ادامه چند نکته برای کمک به کاهش مصرف سدیم ذکر شده است: میزان ارزش غذایی (%DV) سدیم بر روی برچسب مواد غذایی را بررسی کنید. در مواد غذایی با سدیم پایین این مقدار ۵ درصد یا کمتر است و ۲۰ درصد یا بیشتر به معنی سدیم بالا باشد.

مقدار سدیم مصرفی خود را یادداشت کنید.

هنگامی که بیرون غذا می‌خورید در مورد سدیم موجود در غذا سوال بپرسید.

از غذاهای فراوری شده و فست‌فودها، سوپ و سبزیجات کنسرو شده وکالباس پرهیز کنید.

برای بررسی مواد تشکیل دهنده و سدیم پنهان مواد غذایی، برچسب‌های آنها را نگاه کنید،‌ برای مثال: سدیم بی‌کربنات (نام شیمیایی جوش شیرین)

بکینگ پودر، که حاوی سدیم بی‌کربنات و سایر مواد شیمیایی است.

دی‌سدیم فسفات

منو سدیم گلوتامات، یا MSG

آلژینات سدیم

نیترات سدیم یا نیتریت

برای کاهش سدیم جهت کمک به جلوگیری از سنگ کلیه از مصرف غذاهای فرآوری شده و فست‌فود، سوپ و سبزیجات کنسرو شده و کالباس پرهیز کنید.


کاهش پروتئین حیوانی و سنگ کلیه

مصرف پروتئین حیوانی ممکن است احتمال تشکیل سنگ کلیه و ابتلا بهکلیه سنگ‌ساز را افزایش دهد. ممکن است پزشک از شما بخواهد که مصرف پروتئین حیوانی از جمله موارد زیر را محدود کنید:

گوشت گاو و مرغ و به خصوص فراورده‌های فرعی گوشت

تخم مرغ

ماهی و صدف

شیر، پنیر، و دیگر محصولات لبنی

با اینکه ممکن است نیاز به کاهش مصرف پروتئین حیوانی در روز داشته باشید اما همچنان باید به اندازه کافی مصرف کنید. در مورد میزان مصرف پروتئین حیوانی با پزشک خود مشورت کنید. برای جایگزین کردن پروتئین حیوانی موجود در گوشت می‌توانید از غذاهای گیاهی سرشار از پروتئین استفاده کنید:

حبوبات مانند لوبیا، لپه، عدس، و بادام زمینی

فراورده‌های سویا، مانند شیر سویا، کره سویا، و توفو

آجیل و محصولاتی مانند بادام و کره بادام، بادام هندی، کره بادام زمینی، گردو و پسته

دانه‌های آفتابگردان

نکته مهم: اگر قبلاً دچار سنگ‌های اگزالات کلسیم بوده‌اید از مصرف بادام زمینی، غذاهای حاوی سویا، آجیل و دانه‌های آفتابگردان پرهیز کنید.