احادیث اهل بیت علهیم السلام از یک منظرِ هستیشناسانه، بیانگر قانون اساسی هستی و آشکارکنندۀ سنتها و قوانینِ جاری در نظام عالم است؛ همان قوانینی که خداوند از ابتدا در عالم رقم زده تا انسانها بر اساس این قوانین به زیست مؤمنانه بپردازند و به عبودیتشان در قبال خداوند عمل کنند؛ بنابراین تبیین این سنتها تنها از افرادی بر میآید که خود کاملاً با قوانین نظام هستی آشنا باشند و بلکه اِعمال این قوانین از جانب خداوند از مجرای ایشان صورت گیرد. با این منظر هر فردی لایق سمت خلافتاللهی نیست و حداقل باید واجد علم لدنّی و مسلح به علوم غیب خداوند باشد.
به عنوان نمونه شاید برای خیلیها سؤال باشد که فرمولهای دستیابی به کرامت و بزرگواری در دنیا و آخرت چیست و یا اینکه انسان با عمل به چه دستوراتی میتواند کرامت دنیا و آخرت را به دست آورد. امام صادق علیه السلام فرمود: سه چیز از کرامتهای دنیا و آخرتند؛ ثَلَاثٌ مِنْ مَکَارِمِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ:
تَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَکَ؛گذشتن از کسی که به تو ستم کرده
وَ تَصِلُ مَنْ قَطَعَکَ؛و صله داشتن با آنکه از تو قطع ارتباط کرده
وَ تَحْلُمُ إِذَا جُهِلَ عَلَیْکَ؛ و حلم و خویشتنداری زمانی که با تو نادانی کنند.
جالب است که اینها سه گزارهای هستند که ارتباط مستقیمی با رفتار در قبال مردم دارد و از آنجا که خداوند به نوع بشر به صورت ذاتی کرامت بخشیده است، از بندگان خود توقع دارد در قبال یکدیگر در نهایت احترام و کرامت برخورد کنند و در جبران کوتاهیها و عذرها نسبت به یکدیگر پیشقدم باشند تا به این ترتیب کرامت دنیا و آخرت را به دست آورند.