با چه هدفی در شبکههای اجتماعی حضور دارید و فعالیت میکنید؟
بنده به صورت خصوصی از تلگرام استفاده میکنم. در گروههای مختلف تلگرامی عضو نیستم و مدیریت هیچ گروهی را در این شبکه اجتماعی برعهده ندارم اما در اینستاگرام حضور فعال و جدی دارم و صفحه خودم را مانند یک سردبیر که مجلهاش را مدیریت میکند، اداره میکنم. در صفحه اینستاگرام خودم عکسهای مناسب و نوشتههای مورد نظرم را قرار میدهم. معمولا از نوشتههای دیگران استفاده نمیکنم و اگر این کار را انجام دهم، حتما اسم نویسنده را در زیر مطلب اعلام میکنم.
هر روز مطالبی را در اینستاگرام و در صفحه شخصی خودم قرار میدهم تا بر اثر تکرار زیاد، در آن زمینههای خاص فرهنگسازی شود. از سویی دیگر، کاربران و کسانی که صفحه مرا دنبال میکنند نیز نظرات خودشان را مینویسند و به این ترتیب، مطالب جدیدی میآموزم. به عقیده بنده، فرهنگسازی باید از طریق تکرار مطالب باشد و مسائل مختلف فرهنگی در جامعه نهادینه شود. به طور کلی به نظر من، فضای مجازی موقعیت مناسبی برای فرهنگسازی است و به بهترین شیوه باید از این فرصت استفاده کرد.
تمام مطالبی که در زمینههای اجتماعی، روانشناختی و... در صفحه اینستاگرام قرار میدهم از طریق تحقیق و مطالعه به دست آوردهام و آنها را عامدانه و با هدف فرهنگسازی با کاربران به اشتراک میگذارم.
به عقیده شما مزایا و معایب فضای مجازی چیست؟
فضای مجازی فرصتی را برای ساماندهی فعالیتهای بشردوستانه به وجود آورده است. برای مثال، اکنون در اینستاگرام گروهی تشکیل دادهایم که در آن بازیگران، پزشکها، وکلا و حتی برخی دولتیها حضور دارند و در زمینه کمک به افراد بد سرپرست فعالیت میکنیم. زمانیکه کودکی (یک فرد زیر 18 سال) بر اثر ارتکاب جرمی قرار است اعدام شود و نیاز به پول دارد، از طریق این پویش اقدامی را سامان میدهیم و پول مورد نیاز را جمع میکنیم. به نظرم، ساماندهی کمکهای انساندوستانه یکی از مهم ترین مزایای شبکههای اجتماعی است. از سویی دیگر، برخی افراد شغلهای آبرومند مانند خیاطی، کفشدوزی و... دارند و شبکههای اجتماعی فضایی مناسب برای تبلیغات آنها و رونق کسب و کارشان به شمار میرود.
البته در کنار مزایای فضای مجازی باید به معایب آن نیز اشاره کنیم. متأسفانه در شبکههای اجتماعی با آبرو، عزت و شرف دیگران براحتی بازی میشود و به نظر میرسد هنوز فرهنگ استفاده از این شبکهها در کشور به وجود نیامده است.
قوانینی برای برخورد با افرادی که در شبکههای اجتماعی مرتکب جرم میشوند، وجود دارد، اما این مقررات به اندازهای که شایسته است بسرعت با مجرمان برخورد نمیکند و روند رسیدگی به تخلفات فضای مجازی طولانی است.
نظر شمــا در مورد استفاده نکردن از شبکههای اجتماعــی که برخی بازیگــران و شخصیتهــای دیگر به آن روی آوردهاند، چیست؟
در این زمینه، من نظر قطعی نمیدهم، برخی افراد اعلام میکنند در فضای مجازی حضور ندارند، اما نباید خیلی مطمئن باشیم که واقعا فعالیت ندارند. برخی با نامهای مستعار در این شبکهها حضور فعال دارند، اما حضورشان را علنی نمیکنند. البته تا اینجا مربوط به نظر شخصی افراد است و نمیتوان در آن دخالت کرد، اما به نظرم این که دیگران را به وارد نشدن به شبکههای اجتماعی توصیه کنیم، درست نیست. ما نمیتوانیم به بهانه برخی معایب که شبکههای اجتماعی دارند، استفاده از آنها را در جامعه محدود کنیم. راه درست این است که در این زمینه به فرهنگسازی روی بیاوریم. تکنولوژیهای نوین، در کنار معایبی که دارند، مزایایی را برای مردم به وجود میآورند و شایسته است از طریق استفاده درست و منطقی از فضای مجازی از فرصتهای حاصل از آن بهره ببریم.
راهکارهای عملی شما برای مقابله با بداخلاقیها و کاستیهای موجود در فضاهای مجازی چیست؟
راهکار عملی برای مقابله با مشکلات موجود در فضای مجازی، تدوین قوانین شدید برای برخورد با خاطیان و اعمال دقیق آن قوانین است. پلیس فتا باید بشدت در حوزه اختیاری خودش فعال باشد و با افرادی که در فضای مجازی برای دیگران مشکل ایجاد میکنند، برخورد کند.
بداخلاقیهایی که در فضای مجازی اتفاق میافتد بر افرادی که سن و سال کمتری دارند تأثیر بدی میگذارد و به همین دلیل لازم است با جدیت با خاطیان برخورد شود. برخورد جدی و سریع با افرادی که در فضای مجازی برای دیگران مشکل ایجاد میکنند، باعث میشود تا نوعی ترس از ارتکاب جرم به وجود بیاید و به این ترتیب با بداخلاقیهای موجود مقابله شود. البته بحث ریپورت و بلاککردن افراد خاطی در فضای مجازی از سوی شخصیتهای برجسته، نتیجه خوبی داشته و به کاهش کژ رفتاریها در این عرصه منجر شده است.
در حال حاضر، اگر فردی در دنیای واقعی برای دیگران مشکلی ایجاد کند پلیس و نیروی انتظامی بسرعت با آن مقابله میکند؛ در عرصه فضای مجازی نیز باید این ضرورت و فوریت به وجود بیاید و بسرعت با خاطیان برخورد شود.
دومین راهکار نیز فرهنگسازی است. باید تمام اقشار جامعه از جمله نخبگان، جامعه شناسان، پزشکها، دولتیها و همه و همه دست به دست یکدیگر دهند تا فرهنگ استفاده از تکنولوژیهای نوین را در کشور بالا ببرند. به طور کلی، بنده با تحریم استفاده از فضای مجازی به این دلیل که فرهنگ استفاده از آن هنوز وجود ندارد، مخالفم و باید سختی ایجاد این فرهنگ را بپذیریم.
کارکردهای مثبت فضای مجازی
مدتی پیش، در اینستاگرام با خانمی آشنا شدم و بعدها فهمیدم او سرپرستی یک کودک معلول را برعهده دارد و شوهرش به خاطر این که فرزندش معلول بوده، آنها را رها کرده است. بنا به دلایلی من با این خانم ملاقات کردم و کم کم با ارائه مدارک قانونی از طرف ایشان، سرپرستی آن کودک را برعهده گرفتم و تا زمانی که زنده باشم این کار را انجام میدهم. این کودک در ده سالگی باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد و بعد از آن میتواند راه برود.