وضعیت امنیت در دریای خزر چگونه است؟

* وظایف نیروی دریایی ارتش به طور کلی در تامین امنیت دریایی کشور به چه نحو است؟

هر کشوری که از مرزهای دریایی برخوردار است برای برقراری امنیت در مناطق دریایی تحت حاکمیت و آبهای متعلق به آن کشور نیازمند به برقرای امنیت و مقابله با هرگونه تهدید علیه منافع ملی و مرزهای دریای کشور است.

جمهوری اسلامی ایران از مرزهای گسترده آبی چه در منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز و دریای عمان برخوردار است؛ بالغ بر 2 هزار کیلومتر مرز دریایی فقط در ناوگان جنوب داریم، بنابراین برقراری امنیت در این مرزها و تامین منافع ایران نیازمند وجود یک نیروی دریایی قوی است که بتواند امنیت آن را تامین کند، در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران از نیروهای دریایی قدرتمند ارتش و سپاه برخوردار است که به طور همزمان و در تعامل یا هم امنیت مناطق دریایی کشور را در خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان برقرار می کنند. امروز مناطق دریایی تحت حاکمیت جمهوری اسلامی ایران به طور کامل از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند.

هنگامی که صحبت از مناطق دریایی تحت حاکمیتی می کنیم منظور آب های داخلی، آبهای سرزمینی، منطقه نظارت، منطقه فلات قاره و منطقه انحصاری اقتصادی است اما فراتر از آن ناوگان دریایی جمهوری اسلامی ایران؛ شامل کشتی های نفتکش و باری که بالغ بر 90 درصد صادرات و واردات کشور را حمل می کنند، خطوط مواصلاتی دریایی کشور در اقیانوس هند گسترش پیدا می کند هم به سمت غرب و هم به سمت شرق. بنابراین امنیت خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در این مسیر بسیار حائز اهمیت است و طی سال های گذشته تا امروز بالغ بر 57 ناوگروه اطلاعاتی رزمی را به این مناطق اعزام کردیم و در این راستا با کشورهای دیگر هم همکاری کرده ایم.

* برای ایجاد امنیت برای کشتی ها و نفتکش ها آیا جمهوری اسلامی ایران به تنهایی اقدام می کند یا کشورهای دیگر هم کمک می کنند؟

در منطقه ای که ما حضور داریم ، آن نقاطی که به  برقراری امنیت دریایی در مناطق تحت حاکمیت مربوط می شود این کار به طور کاملا مستقل انجام می شود، در خلیج فارس و منطقه تنگه هرمز آب راهه ها تقریبا به شکل مشترک وجود دارند یعنی بخشی از آنها در منطقه آبهای تحت حاکمیت ماست و بخشی از آن در دریاهای تحت حاکمیت سایر کشورهایی که در این منطقه حضور دارند، است.بنابراین هرکدام از ما به صورت مستقل این امنیت را برقرار می کنیم. در منطقه تنگه هرمز تعامل بسیار خوبی با نیروی دریایی عمان داریم و آنجایی که فراتر از آب های تحت حاکمیت می شود، امروز بسیاری از کشورهای دنیا در قالب ائتلافی که ما چندان به آن اعتقاد نداریم این همکاری را انجام می دهند اما برخی از کشورها منطقه مثل ایران این کار را به طور کاملا مستقل انجام می دهند؛ منظور بنده مقابله با دزدی دریایی و ناامنی است که در این مناطق وجود دارد. مقابله و برخورد با دزدان دریایی در موارد بسیاری داشتیم ، عملیات رعد 1 و 2 را انجام دادیم؛ عملیات رعد 1 مربوط به بازپسگیری کشتی ربوده شده  ایرانی بود که با موفقیت انجام شد. رعد 2 مربوط به کشتی چینی بود که توسط دزدان دریایی ربوده شده بود که آن هم با موفقیت انجام شد  و کشتی آزاد شد و در اختیار کشور چین قرار گرفت. 

در همین فضا خدمات امنیت دریایی را به سایر کشورهای دنیا هم ارائه کردیم ، هر کشوری درخواستی داشته در پی یک تهدید نیروی دریایی سریع و فعالانه حضور پیدا کرده و این کمک رسانی را انجام داده است که علاوه بر حضور ناوگان های نیروی دریایی ، سرویس های امنیت دریایی هم وجود دارند که آنها هم با استقرار روی کشتی های نفتکش در قالب پروتکل هایی که از سوی سازمان ها و نهادهای بین المللی ابلاغ شده به طور همزمان این امنیت روی کشتی های تجاری و نفتکش برقرار شده است.

* وضعیت تجهیزات کنونی نیروی دریایی ارتش در چه وضعیتی قرار دارد؟

تجهیزات در دریا نقش اول را ایفا می کند در واقع یکی از مهمترین نکات برای حضور در دریا برخورداری از تجهیزات مناسب است.جمهوری اسلامی ایران و نیروی دریایی بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی با تحریم بسیار گسترده استکبار جهانی روبرو شد ، تمام استکبار جهانی به سرکردگی آمریکا تمام تلاش خود را به کار بستند تا نیروی دریایی ایران را در منطقه ای که ایفای نقش کشورمان در آن حائز اهمیت است را متوقف کنند اما حتی در دوران جنگ تحمیلی نیروی دریایی ایران نه تنها متوقف نشد بلکه قدرتمندانه در برابر هرگونه تهدیدی که منافع کشور را تهدید میکرد، ایستاد و تا انتهای دوره دفاع مقدس هیچ دشمنی در دریا قدرت عرض اندام را پیدا نکرد بعد از آن هم که دوره سازندگی آغاز شد کار ساخت و تجهیزات شناورها را به طور کاملا مستقل و بومی آغاز کردیم ، در ابتدا سخت به نظر میرسد اما تحریم ها کمک کرد ما روی پای خود بایستیم و نیازها و تجهیزاتمان را خودمان بسازیم . نماد این بلوغ و خودباوری ناوشکن جمهوری اسلامی ایران (جماران) است که در حال حاضر در دریاهای آزاد در حال دریانوردی است و یک روز هم توقف نداشته است و بخشی از آن امنیتی که در قالب 57 ناوگروه اعزامی به دریاهای آزاد برقرار کردیم مدیون حضور ناوشکن جماران  در دریا بوده است.

علاوه بر آن ناوهای موشک انداز متعددی را چه در ناوگان شمال یعنی دریای خزر و چه در ناوگان جنوب ساختیم که همه آنها فعال هستند. در کنار این فرایند ساخت و ساز و روند توسع را افزایش دادیم ، ساخت ناوشکن اول کمی زمان برد اما فروندهای بعدی سرعت پیدا کرد ، امروز این ظرفیت را داریم که در بازه زمانی کمتر از دو سال ناوشکن بسازیم و تلاش می کنیم به زیر یک سال کاهش دهیم و قطعا ناوگان نظامی بومی ایران به طور صد در صدی در داخل ایران ساخته می شود و علاوه بر ساخت پلت فورم ساخت تمام سامانه ها تجهیزات موشک ها رادارها، توپخانه کنترل آتش و هر آنچه یک شناور جنگی برای مصونیت بخشی اول به خودش یعنی هر نوع تهدیدی نیاز دارد، به طور کامل در اختیار دارد و این ظرفیت را دارند که هر تهدیدی را در دور دست ها مورد اصابت قرار دهند.

ناوگان نیروی دریایی متناسب با نیازهای جمهوری اسلامی ایران در مناطق دریایی تحت حاکمیت و در دریاهای آزاد به دست فرزندان این مملکت در حال توسعه است و در سال های آینده این توسعه شتاب بیشتری را به خودش خواهد دید و تمام هدف از ساخت این ناوگان چند تکلیف است؛ اولین تکلیف برقرار کردن امنیت در دریاهای تحت حاکمیت جمهوری اسلامی ایران است یعنی اینکه نه تنها اجازه ندهیم هیچ تهدیدی از بیرون به مرزها و مناطق دریایی ما تعرضی کند  بلکه آنقدر باید اینجا را امن نگه داریم تا هیچ تهدیدی چه در قالب غیر نظامی و چه در قالب عملیات های نا امنی دریایی صورت نگیرد. امروز چون بخش هایی از دریاهای سایر کشورها کنترل نمی شود و نیروی دریایی معقول در آنها وجود ندارد، کانونی شده برای شکل گرفتن ناامنی های دریایی که شاهد دزدی دریایی و عملیات تروریستی دریایی درآنجا هستیم.

ما این تکلیف را داریم که با حضور قدرتمند نیروی جمهوری اسلامی ایران در آب های تحت حاکمیت اجازه ندهیم که هیچ کانون ناامنی در این دریاها شکل بگیرد. این اولین تکلیف ما در قبال ملت و منطقه است در ثانی در ارتباط با دریاهای آزاد، آنچه که فراتر از مناطق دریایی تحت حاکمیت کشورهاست، آنجا نیز ما یک تکلیف داریم و آن این که کمک کنیم به جامعه جهانی برای این که امنیت مناطق دریایی که محل عبور آزادانه کشتی های تجاری و نفتکش ها و به نوعی شکل گرفتن تجارت دریایی است، برقرار شود.

اعتقاد داریم که این امنیت به طور کامل توسط کشورهای منطقه در منطقه شمال اقیانوس هند و در هر نقطه ای از این اقیانوس بزرگ که سومین اقیانوس بزرگ و در عین حال مهمترین اقیانوس جهان است، به دست کشورهای منطقه قابل برقراری است و به هیچ عنوان نیازی به حضور کشورهای بیگانه در این منطقه نیست. آنها بهانه هایی را برای حضور در این منطقه دست و پا می کنند. دزدی دریایی که امروز شاهد آن هستیم چگونه در حال شکل گیری است؟

مگر ممکن است که در برابر چشمان این همه ماهواره ها، در فضای گسترده مجازی که تحت کنترل قدرت های بزرگ است، در زیر چشم این همه رسانه و خبرگزاری که می بینیم یک نفر در کشور ترکیه در یک سفارتی به قتل می رسد زیر ذره بین همه کشورها می رود، اما دزدان دریایی که در گستره بزرگ دریا عمل می کنند و از سیستم های ماهواره ای و امکانات رادیویی و مخابراتی که آنها ساخته اند، و از شبکه بانکی که تحت کنترل آنهاست استفاده می کنند، قابل کنترل نباشد.

* به نظر شما قدرت های خارجی ناامنی کنترل شده را در منطقه دنبال می کنند؟

بله همین گونه است. آنها نا امنی کنترل شده ای را در این منطقه ایجاد کرده اند برای این که بهانه ای داشته باشند برای حضور مداوم خود. این نا امنی کنترل شده یک جا شکل القاعده، یک جا شکل داعش و یک جا شکل دزدی دریایی و تروریسم دریایی پیدا می کند که از این طریق فضا را برای خودشان باز نگه می دارند برای این که در منطقه حضور داشته باشند. دراین شرایط نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران با قدرت حضور دارد و به هیچ نیروی فرامنطقه ای اجازه نخواهد داد که با این بهانه ها در منطقه ای که مناطق دریایی تحت حاکمیت و مجاور جمهوری اسلامی ایران است، حضور پیدا کنند که ترتیبات نا امنیتی نا مطلوبی را به منطقه تحمیل کنند.

* اقدامات جمهوری اسلامی ایران درارتباط با برقراری امنیت خلیج فارس و همچنین علل حضور نیروهای بیگانه در این منطقه را تشریح فرمایید؟

در ارتباط با برقراری امنیت در منطقه خلیج فارس ما امروز همکاری خوبی را با کشورهای منطقه داریم . دریای خلیج فارس یک آبگیر و دریای بسته است که امنیت آنجا با حضور ارتش جمهوری اسلامی ایران و نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به طور کامل برقرار است. آنجا تنها مزاحمانی که حضور دارند نیروهای فرامنطقه ای از جمله آمریکایی ها، انگلستان و دیگران هستند. آنها به جز اقدامی که به ترتیبات امنیتی نامطلوب در منطقه منجر می شود، هیچ کار دیگری انجام نمی دهند.

نگاه کنید در طول سال های گذشته آمریکایی ها در این منطقه در دریای بسته خلیج فارس چه نقشی را ایفاد کرده اند به غیر از این که تهدیدی را برای جمهوری اسلامی ایران همواره فراهم کنند، به جز این که شکاف بین کشورهای منطقه را افزایش بدهند و اجازه ندهند که هیچ همکاری و ائتلاف نظامی برای برقراری و دستیابی به امنیت جمعی در منطقه شکل بگیرد، کاری انجام نداده اند.

اما در منطقه دریایی عمان و تنگه هرمز ارتباط بسیار خوبی با نیروی دریایی عمان داریم و هر ساله رزمایش های امداد و نجات دریایی را به طور مشترک برگزار می کنیم و هدف آن دستیابی به شرایطی است که ایمنی دریانوردی را در منطقه تامین کند.

در سال گذشته هم رزمایشی را با کشور پاکستان برگزار کردیم که آن هم در قالب امداد و نجات دریایی بود.

ما عضو اجلاس بسیار بزرگ فرماندهان نیروهای دریایی اقیانوس هند هستیم که این اجلاس از سال 2008 کار خود را آغاز کرده و اکنون پنج دوره نشست را پشت سر گذاشته و ششمین دوره آن در جمهوری اسلامی ایران بود که در ابتدای سال به خوبی برگزار شد و مجموع کشورهایی که در قالب این اجلاس هستند امروز متعهدند به این که دست به دست هم بدهند تا ناامنی در منطقه اقیانوس هند وجود نداشته باشد.

 پیش بینی ما این است که در قالب یکی از کمیته های این اجلاس که کمیته امنیتی دریایی است، بتوانیم یک رزمایش مقابله با دزدی دریایی را درمنطقه شمال اقیانوس هند برگزار کنیم. کشورهای دیگری هم هستند که از خارج از این منطقه علاقمند به برگزاری رزمایش در همین چارچوب هستند. امیدواریم که طی سال جاری و سال آینده رزمایش های امداد و نجات و مقابله با دزدی دریایی را در منطقه گسترش بدهیم و این  کمک خواهد کرد برای این که کشورهای منطقه دست روی زانوی خودشان بگذارند و اهمیت بدهند به دریاهای آزاد مجاور خودشان، برخی از کشورها نگاه شان فقط به مناطق دریایی تحت حاکمیت است در حالی که سطح بسیار بزرگی از اقیانوس هند دریای آزاد است که همه کشورهای منطقه باید دست به دست هم بدهند برای این که با کمک هم بتوانیم به امنیت جمعی پایدار برسیم.

* برگزاری رزمایش های نظامی ایران چه پیامی به کشورهای منطقا و فرامنطقه دارد؟

ابتدا باید دید دلیل اصلی برگزاری رزمایش چیست؟ برگزاری رزمایش مانور قدرت و نشاندهنده اقتدار است و این اقتدار به کشورهای همسایه و دوست این پیام را دارد که امنیت آب های سرزمینی جمهوری اسلامی برقرار است و همچنین به دشمنان نشان میدهیم که این منطقه دارای امنیت است و قدرت دریایی قابل وثوقی شکل گرفته که اگر آن ها خیال تجاوز به مرزهای آبی کشورمان را داشته باشند، با واکنش شدید نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی مواجه خواهند شد. اما نکته دیگر برگزاری رزمایش های نظامی، افزایش آمادگی رزم میباشد.

ما در رزمایش ها ادوات و تجهیزات، سلاح های مختلف و نیروی انسانی خود را مورد آزمایش بررسی قرار میدهیم تا تمرینی باشد برای روز مبادا و به همین دلیل برگزاری رزمایش های ما تحت شعاع هیچ موضوعی قرار نگرفته و مطابق زمانبندی، رزمایش ها برگزار شده و باعث امنیت و خوشنودی همسایگان و ناامیدی دشمنان شده است.

* ترامپ مدعی شده که ایران در خلیج فارس حضور کمرنگی نسبت به گذشته دارد. این اظهارات تا چه اندازه واقعی است؟

از زمانی که ترامپ روی کار آماده، مطالبی را در صفحات مجازی و اظهارات خود بیان کرده که اینها به دور از واقعیت است.

از ابتدای سال جاری آمارها نشان میدهد آمریکایی ها و هم پیمانانش منطقه خلیج فارس را ترک کرده اند و دیگر حضور معناداری در منطقه ندارند و البته در گذشته نیز حضور آنها اهمیتی برای ما نداشت و به جز ایجاد ناامنی و ایجاد شکاف میان کشورهای منطقه، ثمره دیگری نداشتند.

آمریکایی ها میتوانند از تعداد ناوهای خود در منطقه آمار بگیرند که چند شناور درمنطقه دارند که ترامپ اعلام می کند که ما اخطار نمیدهیم و به کسی اعلام نمیکنیم! ما به نیروهای خود تاکید کرده ایم که مقررات بین المللی دریاها به آن ها تفهیم شود و در عبور و مروری که ممکن است از منطقه ما داشته باشند، به آنها عبور بدون ضرر تفهیم شود و به هیچ عنوان حق ندارند از حقوق بین المللی دریاها عبور تخطی کنند و حضور آن ها به شدت زیر ذره بین ماست و از زمین و هوا رصد میشوند و تمام صحبت هایشان شنود میشود. اگر در منطقه حضور داشته باشند و البته اکنون حضور معناداری در منطقه ندارند، لحظه به لحظه زیر نظر ما هستند.

* وضعیت امنیت در دریای خزر چگونه است؟ رابطه ایران با همسایگان خزری خود در چه وضعی است؟

در دریای خزر 5 کشور همسایه هستیم و که با نیروهای دریایی این کشور ها در چند سال اخیر جلسات مداومی داشته ایم و در قالب این نشست ها تفاهم های خوبی در عرصه نظامی در دریای خزر داشتیم. خزر یک دریاچه بسته است و این دریاچه متعلق به کشورهای این منطقه است و به هیچ عنوان اجازه نخواهیم داد هیچ قدرت نظامی دیگری حتی در قالب شرکت های غیر نظامی  در این منطقه ناامنی ایجاد کنند و به همین خاطر ناوگروهای زیادی در دریای خزر برای دوستی و تعامل با کشورهای همسایه اعزام کردیم و این روند نیز ادامه دارد. در کنار این توسعه همکاری ها، کشورهای دیگر نیز مرتب از سواح و بنادر ما در شمال بازدید کرده اند.

برگزاری مسابقات نظامیان منطقه دریای خزر ابتکار خوبی بود که روسیه در دوسال اخیر انجام داده که در مردادماه میزبان مسابقات غواصی در عمق بودیم که شاهد تعامل خوبی میان کشورهای شرکت کننده بودیم و کشورمان مقام اول را کسب کرد و بازهم تاکید میکنم که خزر جای بیگانگان نیست.

* تحریم ها چه تاثیری بر پیشرفت قدرت نظامی ایران دارد؟

تحریم ها هیچ تاثیری در اقتصاد و زندگی مردم ایران نداشته و در حوزه نظامی نیز باید گفت اگر کشوری میخواهد در این عرصه پیشتاز باشد، باید خودکفا و مستقل عمل کند و اگر کشوری اینچنین بود تحریم ها هیچ تاثیری بر روند کار نخواهد داشت. ما افتخار میکنیم که تجهیزات و تسلیحاتی را استفاده میکنیم که ساخته دست توانمند جوانان همین کشور است.

* نیروی دریایی از چه تجهیزاتی در آینده رونمایی خواهد کرد؟

فرآیند ساخت و ساز تجهیزات و ادوات که سالهاست در نیروی دریایی آغاز شده و وزارت دفاع به خوبی از آن حمایت میکند، به صورت سریالی ادوات مورد نیاز را در اختیار ما قرار میدهد.

در ادامه ناوشکن جماران که از کلاس ناوشکن های موج هستند، ناوشکن سهند به زودی به نیروی دریایی جمهوری اسلامی تحویل خواهد شد و این ناوشکن به دست صنعتگران نیروی دریایی ساخته شده و کاملا بومی است.

ناوشکن سهند قابلیت حمل بالگرد و انواع تجهیزات و تسلیحات را دارد و بدنه این ناوشکن با سایر ناوشکن ها تفاوت دارد و کمک میکند که بازتاب راداری کمتری داشته باشد و در مجموع رانش آن کمی تغییرات ایجاد شده است.

علاوه بر ناوشکن سهند، اولین زیردریایی بومی کلاس فاتح را خواهیم داشت که طی ماه های آینده به نیروی دریایی ملحق خواهد شد. فاتح برای تهدیدات فرامنطقه ای یک سوپرایز و غافلگیری خواهد بود و منتظر الحاق این زیردریایی به نیروی دریایی جمهوری اسلامی باشند.