بهدنبال پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و موضع متفاوت وی در قبال ایران و برجام، کمیته مقررات مجلس نمایندگان آمریکا پیشنویس «طرح ممنوعیت فروش 80 هواپیمای مسافربری» به ایران را آماده کرده و درصدد است آن را در هفته جاری به رأی بگذارد.
بعد از توافق هستهای ایران با کشورهای 1+5، دولت ایران و کمپانی بوئینگ برای خرید 100 فروند هواپیمای مسافری به توافق رسیدند. همچنین در ژانویه سال جاری ایران برای خرید 118 فروند هواپیما از شرکت ایرباس قراردادی به ارزش 22 میلیارد یورو امضاء کرد. این قرارداد نیز ــ بهدلیل اینکه برخی قطعات هواپیماهای ایرباس در آمریکا ساخته میشود ــ با چالش مواجه شده است.
قانونگذاران مجلس نمایندگان آمریکا در حال حاضر در تعطیلات به سر میبرند، ولی آنطور که «بیل هویزنگا» ــ از جمهوریخواهان کنگره و طراح این پیشنویس ــ گفته، روز دوشنبه و با آغاز به کار مجلس نمایندگان، کار روی این طرح آغاز میشود و حداکثر تا روز چهارشنبه در صحن اصلی مجلس نمایندگان به رأی گذاشته خواهد شد.
به گزارش «یواسایتودی» هویزنگا در بیانیهای که به همین مناسبت منتشر کرده، گفته است که فروش هواپیماهای مسافربری به تهران «موجب تسلیح رژیم ایران» خواهد شد و باید جلوی این کاری که بنایش در دولت اوباما گذاشته شده، گرفته شود.
کمیته قوانین مجلس نمایندگان قصد دارد مفاد یک طرح دیگر در رابطه با تعامل بانکها با ایران را نیز در دل طرح بیل هویزنگا بگنجاند و هر دو را با هم به رأیگیری بگذارد. هر دوی این طرحها در ماه ژوئیه (اوایل مرداد) سال جاری در کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان مطرح شده و رأی مثبت اولیه را کسب کردند.
باراک اوباما پیشتر گفته بود چنانچه این طرحها در کنگره تصویب شود، آنها را وتو خواهد کرد؛ اما با روی کار آمدن دونالد ترامپ از بیستم ماه ژانویه و مواضع تند وی در قبال توافق اتمی ایران و «جامعه جهانی»، به نظر میرسد وی از این قوانین استقبال کند.
در همین راستا ولید فارِس، مشاور سیاست خارجی دونالد ترامپ، در تازهترین موضعگیری گفت رئیسجمهور منتخب توافق هستهای ایران و گروه 1+5 را مورد بازنگری قرار خواهد داد. همچنین روز پنجشنبه مارک تونر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز گفت که توافق هستهای با ایران الزام قانونی ندارد و ترامپ میتواند از رعایت آن سرباز زند و حتی دستوراتی را که اوباما تاکنون در جهت رفع تحریمهای اقتصادی صادر کرده لغو کند.
از سوی دیگر کمپانی بوئینگ ــ که در حال مذاکره با ایران برای فروش هواپیما به این کشور است ــ روز چهارشنبه گذشته، ضمن استقبال از پیروزی ترامپ، انتخاب وی را بهعنوان رئیس جمهور آینده آمریکا تبریک گفت و ابراز امیدواری کرد که بتواند برای ارتقای اقتصاد آمریکا با کاخ سفید همکاری کند.
پیشتر وزارت خزانهداری دولت باراک اوباما فروش 80 هواپیماهای مسافربری شرکت بوئینگ به ایران را با صدور مجوز موردی، بلامانع اعلام کرده بود.