بنابر گزارش‌ها آمریکا و اسرائیل برای تدوین یک برنامه جایگزین در صورت شکست مذاکرات احیای برجام گفت‌وگو کرده‌اند. تا کنون شش دور از این مذاکرات در وین برگزار شده اما تاریخ از سرگیری احتمالی آن مشخص نیست.
اسرائیل با ادعای این که جمهوری اسلامی تا دست یافتن به بمب اتمی چند ماه بیشتر فاصله ندارد، خواهان تدوین یک طرح جایگزین یا "طرح ب" برای به بن‌بست رسیدن احتمالی مذاکرات وین است.
وب‌سایت اکسیوس (Axios) پنج‌شنبه، اول مهر به نقل از دو مقام ارشد اسرائیلی که نامشان فاش نشده گزارش داد که آمریکا و اسرائیل هفته گذشته بر سر طرح جایگزین مقابله با برنامه‌های اتمی ایران درصورت ادامه نیافتن مذاکرات وین رایزنی کرده‌اند.
مذاکرات وین که هدف آن احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) عنوان می‌شود، فروردین سال جاری آغاز و شش دوره آن در دولت حسن روحانی انجام شد.
در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری دوره سیزدهم، مسئولان جمهوری اسلامی ادامه احتمالی مذاکرات وین را به تشکیل دولت ابراهیم رئیسی موکول کردند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه دولت سید ابراهیم رئیسی به تازگی اعلام کرده که ایران "به زودی" به مذاکرات وین بازمی‌گردد. او در واکنش به انتقاد آمریکا به نامشخص بودن زمان این کار گفت، منظور از "به زودی" زمانی است که "بررسی‌هایمان" به پایان برسد.
گفت‌وگوی محرمانه سالیوان و همتای اسرائیلی او
به نوشته اکسیوس جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا و همتای اسرائیلی او، ایال خولاطا هفته پیش در یک کنفرانس ویدئویی در مورد برنامه جایگزین برای مقابله با برنامه‌های اتمی جمهوری اسلامی مذاکره کرده‌اند.
ظاهرا این کنفرانس ویدئویی نخستین جلسه رایزنی میان این دو از زمان آغاز به کار دولت جدید اسرائیل در ماه ژوئن بوده که در پی آن یک "کارگروه راهبردی به شدت محرمانه" در ارتباط با ایران تشکیل شده است.
اسرائیل نگران و مدعی است که اگر راهی برای پایان دادن به بن‌بست مذاکرات وین پیدا نشود، ایران با ادامه مسیر کنونی به توانایی فنی و مواد لازم برای تولید بمب اتمی نزدیک‌تر می‌شود.
احتمال تشدید تحریم‌ها در صورت شکست مذاکرات وین
ایالات متحده که نگرانی مشابهی دارد تهدید کرده است، در صورتی که مذاکرات وین از سر گرفته نشود تحریم‌های جدیدی علیه جمهوری اسلامی اعمال خواهد کرد.
آمریکا اردیبهشت ۱۳۹۷ از توافق هسته‌ای خارج شد و از آن زمان در هیچ یک از مذاکرات کمیسیون مشترک برجام که برای رسیدگی به موضوع‌های مورد اختلاف طراحی شده شرکت نکرد. نمایندگان ایالات متحده به صورت غیرمستقیم در مذاکرات احیای برجام در وین مشارکت کرده‌اند.
ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم در سخنرانی مجازی خود در مجمع عمومی سازمان ملل ضمن ابراز بی‌اعتمادی به آمریکا شرط بازگشت به مذاکرات احیای برجام را لغو تمام تحریم‌ها عنوان کرد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه‌ترین گزارش خود از افزایش تولید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد و فراهم کردن مقدمات افزایش غنای آن به ۶۰ درصد در ایران خبر داده است.
نگرانی شدید کشورهای اروپایی
سه کشور اروپایی طرف توافق هسته‌ای (بریتانیا، فرانسه و آلمان) ماه اوت (شهریور) در بیانیه مشترکی در واکنش به این گزارش "نگرانی شدید" خود را از آنچه "عدم پایبندی ایران به تعهدات برجامی" خواندند، اعلام کردند.
امیرعبداللهیان که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده در حاشیه نشست‌های این مجمع با شماری از مقام‌های اروپایی و جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار و گفت‌وگو کرد.
دفتر جوزپ بورل ۳۱ شهریور در بیانیه‌ای نوشت، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در این دیدار اطمینان داده که ایران آماده ازسرگیری مذاکرات وین در آینده نزدیک است.
در همین حال گفته می‌شود، مشاور امنیت ملی کاخ سفید قرار است هفته آینده به چند کشور منطقه از جمله امارات متحده عربی، عربستان سعودی و مصر سفر کند و احتمالا به اسرائیل نیز خواهد رفت.
انتظار می‌رود فعالیت‌های هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای جمهوری اسلامی یکی از محورهای اصلی رایزنی‌های جیک سالیوان در این سفرها باشد.
