احتمال بازگشت داعش در عراق و سوریه

در گزارش اول مجله آتلانتیک چاپ آمریکا درباره داعش در سوریه آمده است، بر خلاف امید بستن‌ها به پایان کار داعش، درگیری‌ها در سوریه پایان نیافته‌اند و هنوز یک سوم سوریه خارج از کنترل دولت دمشق است: شمال غربی سوریه تحت نفوذ ترکیه و شرق آن تحت "حمایت" آمریکا است، علاوه بر این امکان دارد دستاوردهایی نظامی برای دولت موقت حاصل شود.

در ادامه این گزارش آمده است، دامنه وسیعی از مناطق ضعیفی در سوریه هستند که دمشق نمی‌تواند امنیت آنها را تامین کند، مناطق ناهموار بیابانی و دشت‌های موجود در طول مرزها با اراضی اشغالی در جنوب شرقی تا عراق در شرق و از آنجا تا ترکیه در شمال غرب سوریه.

در ادامه این گزارش عنوان شده است، القاعده و داعش اکنون دو گروه اصلی موجود در این مناطق حومه‌ای و دور هستند و برای آنها استفاده از منابع انسانی و مالی برای جنگ علیه نظام سوریه دشوار نیست.

همچنین در گزارش مجله آتلانتیک ادعا شده است، افراطی‌ها برای جذب نیرو حتی به جذب ذهن‌ها و عقل‌ها نیازی ندارند بلکه تنها لازم است گروه‌های خشمگین را قانع کنند که آنها تنها مخالفان باقی مانده علیه دمشق هستند، تمامی مخالفان سکولار و مسالمت‌جو در سوریه مدت‌هاست در مبارزه علیه دمشق شکست خورده‌اند.

در ادامه گزارش یاد شده آمده است، داعش و القاعده با استفاده از میراث "شورش‌های" سوریه و پتانسیل‌های آن، می‌توانند درگیری‌های همیشگی را در سوریه شکل دهند.

این مجله آمریکایی در ادامه گزارش خود مدعی شد، بار دیگر در تاریخ تا زمانی که ستم‌ها از بین نروند، حرکت‌های مخالفان به راحتی از بین نخواهند رفت، امکان دارد که آنها برای سال‌ها یا حتی دهه‌ها مخفی بمانند تا زمانی بار دیگر ظاهر شوند، در واقع می‌تواند در تاریخ اینگونه ثبت شود که درگیری‌های چند سال گذشته سوریه بخشی از شورش افراطی‌ها در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ هستند که طی آن مخالفان افراطی علیه دولت حافظ اسد، پدر رئیس جمهور فعلی سوریه به پا کردند. شکست آنها در آن زمان پس از حمله کوبنده دولت به حماة و کشته شدن حدود ۱۰ تا ۳۰ هزار تن محقق شد. بسیاری از آنهایی که پس از سال ۱۹۸۲ در تبعید به سر می‌بردند یا فرزندان و نوه‌های آنها برای مبارزه با دولت بشار اسد بسیج شدند.

در گزارش دوم مجله آتلانتیک با عنوان "آینده داعش در عراق" آمده است، داعش به هیچ جایی نرفته است.

در این گزارش به صحبت‌های مایکل نایتس، کارشناس مسایل عراق در موسسه "خاور نزدیک" در واشنگتن اشاره شده و آمده است، دولت عراق و هم‌پیمانانش از پیروزی‌های به دست آمده در نبرد با داعش در سال گذشته شاد و خرسند هستند، این امر از کشوری که سال‌ها درگیر جنگ و تنش بوده، انتظار می‌رفت اما برای داعش اینگونه نبود، داعشی‌ها از دست دادن شهرهای اصلی‌ که در عراق داشتند را تنها از دست دادن یکی از مناطق متعددشان در مسیر طولانی جنگ خود می‌دانند و به آن به عنوان پایان عملیات‌های خود نگاه نمی‌کنند بلکه تنها آن را حرکتی برای مرحله جدید عملیات‌شان می‌دانند.

در ادامه گزارش یاد شده آمده است، اکنون داعش در سه استان سنی نشینی که زمانی آنها را در کنترل خود داشت یعنی دیالی، صلاح الدین و الانبار دست به حملات شورشی و قوی می‌زند.

در این گزارش به نقل از نایتس که به تازگی از عراق بازگشته و در آنجا با مسؤولان، کارشناسان و شهروندان عراقی صحبت کرده، مطرح شده است: اکنون داعش به همان شکلی که در سال ۲۰۱۳ فعالیت می‌کرد، در عراق فعالیت دارد، داعش بیشتر از آنچه پنج سال قبل فعالیت داشت، فعالیت نمی‌کند، صفوفش را سازماندهی کرده و عملیات‌های بومی خود را به عنوان مقدمه‌ای برای ورود به مرحله عملیات گسترده آغاز کرده است.

در ادامه گزارش مجله آتلانتیک آمده است، کسانی که شورش در عراق را از نزدیک بررسی و مطالعه می‌کنند، یکی از نشانه‌های جدی توان داعش برای بازگشت و ظهور دوباره را تعداد شیوخ قبایلی می‌دانند که داعشی‌ها آنها را به قتل رسانده‌اند، در طول شش ماه گذشته، هر هفته به صورت میانگین سه تن از شیوخ قبایل به دست داعش کشته شده‌اند و از سال گذشته میلادی نزدیک به ۲۰۰ روستا شاهد قتل سران قبایل و شیوخ خود بوده‌اند.