دوغو پرینچک در برابر خبرنگاران هشدار و در عین حال راه حل هم ارائه داد؛ حال اینکه رئیس جمهوری ترکیه به آن اعتنا کند یا نه؟ ، مساله دیگری است که نیاز به زمان دارد.
پرینچک حرف هایش را در همین کنفرانس خبری زد و نگرانی اش را از طرحی که اردوغان در روز سوم می جاری درباره آن صحبت کرد، ابراز نمود و از لحن و ادبیات و فحوای اظهاراتش می شود فهمید تلاش هایش برای جلوگیری از فروپاشی دولت ترکیه است.
ماجرا چیست؟
دولت ترکیه قرار است درچارچوب طرحی که بعضا در ترکیه به عنوان منطقه "منطقه امن" و یا "پرواز ممنوع" خوانده می شود، حدود یک میلیون پناهجوی سوری را در شهرک های سیزده گانه ای در شمال سوریه جای دهد.
مخالفان اردوغان می گویند به دلایل مختلف این طرح ضد منافع ملی است و از جمله معتقدند، با اجرای این طرح که دولت سوریه حاکمیتی بر اردوگاه ها نخواهد داشت و آن را به رسمیت نخواهد شناخت، عملا تمامیت ارضی سوریه را نقض کرده و به نیروهای محلی عمدتا تروریستی در شمال سوریه که تحت حمایت آمریکا و اسرائیل و در حال نهادینه شدن هستند، قدرت و دامنه نفوذ بیشتری می دهد.
پرینچک حتی به موضوعات اقتصادی و شرکت های سودجوی ترک هم اشاره می کند و معتقد است که «خطرناک تر از همه این است که پایه اقتصادی کانتونها در حال گسترش است و مقامات ترکیه، از تعدادی شرکت سودجوی ترک تبار که یک طرح غارت در منطقه راه اندازی کرده اند، حمایت می کنند. این گروه ها آنطور که رهبر حزب وطن می گوید، سودجو هستند و خواهان توافق ترکیه و سوریه نیستند و بر ضد تمامیت ارضی سوریه اقدام می کنند. این گروه ها که با سازمان های متعصب جدایی طلب و دیگر مراکز قدرت در شمال سوریه همکاری می کنند، در لیست تروریستی سازمان ملل و ترکیه قرار دارند. مهمتر از همه این است که کانتون هایی که تحت نظارت ترکیه در شمال سوریه ایجاد شده اند، از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی حمایت می شوند.»
پرینچک اما نگرانی هایش از روند جاری در جای دیگری است بطوری که تاکید می کند، این روند، سیاست تمامیت ارضی سوریه را با خطر مواجه می کند و بدتر آنکه برای ترکیه خطرناک است، بویژه زمانی که کانتون ها به یکدیگر نزدیک شده و یکپارچه شوند.
کانتون های پناهجویی یا تله های امنیتی؟
پرینچک در ادامه صحبت هایش به دغدغه های خود و شاید بخشی از جامعه ترکیه نسبت به طرح اخیر اردوغان گریزی می زند و فهرستی از این نگرانی ها را ردیف می کند؛ از جمله اینکه در چارچوب این طرح "حکومتهای کانتونی ایجاد می شود"، "سودجویی جنگ سالاران در منطقه رشد می کند"، "روابط منطقه ای ترکیه بویژه با سوریه تیره تر می شود" و مهمتر اینکه "ترکیه در منطقه منزوی تر می شود".این سیاستمدار برجسته ترک هشدار می دهد در ادامه این روند "بین ترکیه با عراق، ایران وهمه کشورها و ملت های عربی، روسیه و حتی چین فضای بی اعتمادی بوجود می آید و به علاوه روابط ترکیه و کشورهای آسیایی نیز مخدوش می شود." وی یکی از خطرناکترین پیامدهای اجرای این پروژه را در نفوذ و خرابکاری اسرائیل درمنطقه ارزیابی می کند و می گوید "اسرائیل از ایجاد کانتونها در شمال سوریه حمایت و برای اجرای پروژه دوم خود تحت عنوان « پروژه کردستان» جسارت پیدا می کند."
پیامدهای اقتصادی
طرح کانتون سازی ترکیه در سوریه، پیامدهای اقتصادی هم خواهد داشت، بطوری که رهبر حزب وطن ترکیه معتقد است که این طرح امنیت انرژی ترکیه را مخدوش ساخته و روابط با همسایگان را تخریب می کند و در نهایت به افزایش قیمت ها منجر می شود.
به اعتقاد پرینچک، ترکیه در چارچوب این طرح باید در انتظار بحران اقتصادی عمیقی باشد چرا که اجرای این طرح تجارت ترکیه با روسیه و کشورهای غرب آسیا و نیز حوزه گردشگری این کشور را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد و به انتظارات سرمایه گذاری ترکیه در بخش توریسم آسیب جدی می زند.
پیامدهای اجتماعی و امنیتی
کارشناسان و فعالان سیاسی و از جمله سیاستمداران ترک، اما نگرانی های بیشتری هم دارند، از جمله غرق شدن ترکیه در آشوب های ناشی از فشارهای اقتصادی از یک سو و بهره برداری قدرت های بیرونی بخصوص آمریکا و اسرائیل از دیگر سو که می تواند ثبات و پایداری ترکیه را تحت تاثیر قرار دهد.
پرینچک در این خصوص به صراحت از سوء استفاده دشمنان ترکیه از بستر نارضایتی ها سخن گفته و تاکید می کند که این فضا به آمریکایی ها فرصت می دهد تا بر بستر نارضایتی های عمومی سوار شوند.
او تصریح دارد که برخی آشوبگرانی که این روزها علیه پناهجویان شوریده اند، به سیا و موساد وابسته و در خدمت اهداف آمریکا و اسرائیل هستند که در نهایت هدف آن فروپاشی دولت اردوغان است.
به اعتقاد این سیاستمدار ترک ، این پروژه به سازمان تروریستی پ.ک.ک زندگی می بخشد و هدف از ایجاد منطقه امن به عمق ۴۰ و طول ۷۰۰ کیلومتر نابودی این گروه نیست، بلکه هدف هدایت آنان به ۴۰ کیلومتری جنوب منطقه مرزی است؛ فقط همین. این درحالی است که تنش درروابط با سوریه به این حزب فرصت بازتولید خود و نفس کشیدن می دهد.
رهبر حزب وطن که مشخصا روی سخنش با اردوغان است، بازهم تاکید می کند که اسکان یک میلیون پناهجو در کانتون هایی درشمال سوریه راه حل مشکل نیست واوضاع را وخیم تر از آنی که هست می کند، اما بار سنگین و جدیدی را به اقتصاد ترکیه تحمیل می کند؛ از تغذیه ، آموزش و امنیت تا سایر خدمات عمومی، آن هم در شرایطی که اجرای این پروژه مورد قبول مردم ترکیه نیست.
پرینچک نگرانی دیگرش ر ا از این پروژه، از دست دادن آرای حزب عدالت و توسعه و حرکت ملی دانسته و آن را برای ترکیه یک تله توصیف می کند.
وی در خاتمه راه حل ارائه می دهد و اولین راهکار او باز کردن باب همکاری و گفت وگو با دولت رسمی و قانونی سوریه و همکاری امنیتی با دمشق است که به اعتقاد وی در مدت چند ماه می تواند به ریشه کن کردن گروه های تروریستی در منطقه بیانجامد و یک فرصت برای حل مشکلات ترکیه محسوب می شود؛ فرصتی که راه را برای دوستی با کشورهای منطقه باز می کند.
از سرگیری روند آستانه با مشارکت ایران و روسیه از دیگر پیشنهادهای پرینچک است که می گوید باید هر چه سریعتر آغاز شود و در نهایت هم هشدار می دهد که دولت ترکیه باید برای برون رفت از وضعیت جاری تصمیمات پرشتاب بگیرد چرا
که به اعتقاد وی آمریکا درحال اجرای طرح هایی برای فروپاشی دولت اردوغان است.