رشد قیمت مسکن و کاهش قدرت خرید در دو سال گذشته به واقع تعداد جامانده‌های مسکن را افزایش داد و این موضوع نشان داد که اگر هجوم برای خرید مسکن از سوی تقاضای غیر مصرفی و حتی متقاضیان واقعی ایجاد نمی‌شد، شاید رشد قیمت مسکن تا این حد رخ نمی‌داد.
اخبار اقتصادی- رشد جهشی قیمت مسکن که بیشترین رشد را از اردیبهشت ماه سال گذشته داشت، باعث شد تا متقاضیان واقعی از خرید مسکن جا بمانند و سفته‌بازان بالغ بر ۴۰ درصد از تقاضا را به خود اختصاص دهند.
از همان روزهای آغازین رشد نرخ تورم که به واسطه برخی تنش‌های سیاسی و بین‌المللی رخ داد و نرخ ارز به یکباره روند صعودی به خود گرفت، بخش مسکن نیز برای تطبیق دادن خود با رشد قیمت‌ها سعی کرد افزایش قیمت را حتی به شرط اینکه بازار مسکن دچار رکود شود، به جان بخرد.
این افزایش قیمت شاید تا حدودی با رشد نرخ ارز و رشد سایر کالاهای مرتبط با بخش مسکن قابل قبول می‌نمود، اما هجوم خریداران و متقاضیان واقعی مسکن از یک سو و سفته‌بازی سوداگران از سوی دیگر باعث شد رشد قیمت را بیش از پیش بر بازار مسکن تحمیل کرد. نبود ابزارهای مالیاتی مثل مالیات بر عایدی سرمایه باعث شد تا به راحتی سوداگران در بازار مسکن جولان دهند و قیمت‌ها را به گونه‌ای بالا ببرند که خرید مسکن به یک رؤیا تبدیل شود و دوره انتظار برای خرید مسکن به بیش از ۵۰ سال برسد.
نبود برنامه مشخص در بازار مسکن و شاید سردرگمی و گرفتاری دولت در مواجه با تحریم‌ها و خروج آمریکا از برجام باعث شد تا اکثر بازارها به خصوص بازار مسکن رها شود.
اما اظهارنظر جدید محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی که گفته «مردم خانه نخرند تا شرایط عادی بر بازار مسکن حاکم شود» باعث شد تا این گزاره که «سزای گران‌فروشی نخریدن است»، به اذهان متبادر شود. اما متأسفانه در اقتصاد کشور هرگاه یک کالایی گران شود، اتفاقاً متقاضی برای آن بیشتر می‌شود.
کارشناسان و فعالان بازار بر این باور هستند که دولت باید زودتر به فکر تعادل‌سازی بازار مسکن می افتاد، اما به هر حال نخریدن مسکن از سوی مردم شاید تنها یک مسکّن باشد.
* مردم مسکن نخرند قیمت‌ها پایین‌تر می‌آید
مصطفی‌قلی خسروی رئیس اتحادیه مشاوران املاک نیز در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در پاسخ به این سؤال که وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده که مردم مسکن نخرند تا التهاب بازار مسکن کاهش یابد، گفت: به هر حال با عدم خرید مسکن از سوی مردم شک نکنید که قیمت‌ها پایین خواهد آمد، به همین دلیل می‌بینیم که تعداد معاملات در تهران و کشور به شکل قابل توجهی کاهش یافته است.
وی با اشاره به اینکه رکود مسکن را قبول ندارم و این روزها بازار مسکن دچار کسادی شده است، اظهار داشت: باید فرهنگ نخریدن در زمان گران شدن در جامعه گسترش پیدا کند به طوری که حتی در بسیاری از کشورها وقتی نوشابه گران می‌شود، مردم نمی‌خرند تا قیمت آن کاهش یابد.
خسروی با اشاره به اینکه مردم می‌توانند نقش اساسی در کنترل قیمت‌ها داشته باشند، ادامه داد: سزای گران‌فروشی نخریدن است.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک در پاسخ به این سوال که مسکن مثل نوشابه نیست که وقتی نخریم کاهش یابد بلکه باید برنامه‌های مدون دولت بتواند بازار مسکن را متعادل کند، گفت: زمانی که ساخت مسکن با دلار ۳ هزار تومانی انجام می‌شد، قیمت ملک به ۶ میلیون تومان رسید، اما وقتی دلار به ۴ هزار و ۲۰۰ تومان رسید، قیمت مسکن به یکباره رشد جهشی بالایی پیدا کرد.
خسروی تأکید کرد: قطعاً اگر مردم اقدام به خرید مسکن نکنند، التهاب از بازار مسکن خارج می‌شود و برخی از سازندگان و دارندگان مسکن مجبور می‌شوند ملک‌های خود را که به امید گران شدن نگه داشته‌اند به بازار عرضه کنند.
* سوداگران، بازندگان کاهش قیمت مسکن
ایرج رهبر نایب رئیس انجمن انبوه‌سازان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، با اشاره به برنامه طرح اقدام ملی، ساخت ۴۰۰ هزار مسکن و خانه‌دار کردن کارمندان دولت می‌تواند بر بازار مسکن تأثیرگذار باشد، گفت: قطعاً این برنامه دولت جو خوبی در بازار مسکن ایجاد خواهد کرد.
وی ادامه داد: معمولاً وقتی مردم و متقاضیان مسکن برای خرید مسکن هجوم می‌آورند، قیمت‌ها به صورت کاذب افزایش می‌یابد. بنابراین، اینکه متقاضیان واقعی اقدام به خرید مسکن کنند تا بازار مسکن دچار التهاب نشود، می‌تواند یک موضوع درست باشد.
رهبر خاطرنشان کرد: قطعاً وقتی مردم برای خرید مسکن هجوم نیاورند، سوداگران هم مجبور می‌شوند نقدینگی خود را وارد بازار مسکن نکنند و دیگر سراغ سودجویی از بازار مسکن نمی‌روند.
نایب رئیس انجمن انبوه‌سازان تهران اضافه کرد: قطعاً عدم هجوم برای خرید مسکن می‌تواند از کاهش التهاب در بازار مسکن بکاهد، اما به هر حال تنها راه ثبات قیمت‌ها این نیست.
وی تأکید کرد: قطعاً این اقدام باعث می‌شود تا عرضه واحدهای خالی از سکنه به بازار افزایش یابد و قیمت واحدهای مسکونی گران‌قیمت کاهش یابد.
* کاهش قیمت واحدهای مسکونی بالای ۱۵۰ متر از مهرماه
حسام عقبایی نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در پاسخ به این سؤال که آیا اظهارات وزیر راه و شهرسازی مبنی بر نخریدن مسکن از سوی مردم موجب کاهش التهاب در بازار مسکن می‌شود، گفت: بنده نظر خود را می‌دهم و قصد اینکه پاسخی به اظهارات وزیر راه و شهرسازی بدهم ندارم.
وی افزود: قطعاً تا پایان شهریورماه سال جاری، ثبات قیمت مسکن را خواهیم داشت، اما آنچه که می‌تواند با نخرید مسکن از سوی مردم رخ دهد این است که واحدهای بالای ۱۵۰ متر و گران کاهش می‌یابد.
عقبایی خاطرنشان کرد: اگر قیمت حامل‌های انرژی و ارز در ماه‌های آتی رشد نکند، قیمت واحدهای مسکونی بالای ۱۵۰ متر از مهرماه شروع به کاهش خواهد کرد.
امید است این حربه جدید وزارت راه و شهرسازی با درخواست از مردم برای نخریدن مسکن بتواند موجب کاهش قیمت مسکن و کاهش التهاب بازار شود.هر چند به گفته برخی کارشناسان مردم نقشی در بالا بردن قیمت ها نداشته اند اما می گویند بهترین و مطمئن ترین راه برای کاهش التهاب بازار و متعادل کردن قیمت مسکن عرضه بیشتر و پاسخ به تقاضا است.
علاوه بر این، به اذعان کارشناسان ابزارهای مالیاتی به خصوص مالیات بر عایدی سرمایه می‌تواند نقش تنظیم‌گری و کنترلی مهمی در بازار مسکن ایفا کرده و جلوی افزایش کنترل‌نشده قیمت مسکن و اجاره آن را بگیرند.
