سید نعمت الله میرفلاح نصیری با تشریح انواع بیکاری اعم از اشتغال ناقص، اشتغال ناقص زمانی و اشتغال ناکافی گفت: نکتهای که مغفول باقی مانده و اغلب به آن توجه نمیشود، این است که بر اساس تعریف اشتغال، بیکار به فردی گفته میشود که در هفته مرجع مورد آمار حتی یک ساعت هم نتوانسته کاری انجام دهد. این نوع بیکاری بدترین وضعیت بیکاری است.
بر این اساس با توجه به اینکه آمار شاغلان و بیکاران کشور ما نیز بر اساس همین تعریف جهانی، مورد سنجش و پایش قرار میگیرد، می توان گفت که بیکاران ما نیز جزء بدترین انواع بیکاران هستند چرا که حتی یکساعت در هفته نتوانسته اند مشغول بکار باشند.
میرفلاح نصیری با بیان اینکه نرخ بیکاری به تنهایی شاخص خوبی برای تجزیه و تحلیلها و آنچه در بازار کار میگذرد، نیست و نمیتواند بیانگر تمام واقعیتهای بازار کار باشد گفت: بعضی از کارشناسان نرخ بیکاری را شاخص ضعیفی برای دستیابی به شناخت قوی از بازار کار میدانند. حال باید دید در صورت صحیح بودن چنین دیدگاهی، چه شاخصهایی بهترین سنجه برای بازار کار است. بنابراین به نظر میرسد سنجههایی مانند تعداد ریزش اشتغال، فرصتهای شغلی جدید، آمار ترک شغلها، آمار اشتغال ناقص و اشتغال جدید، از بهترین سنجههای بازار کار هستند.
رئیس مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادامه داد: در شانزدهمین کنفرانس بینالمللی آمارشناسان کار در سال ۱۹۹۸، قطعنامه مرتبط با اندازهگیری «اشتغال ناقص» و «وضعیت اشتغال ناکافی» تصویب شد و دستورالعملهایی نیز در ارتباط با انواع «اشتغال ناقص» ارائه شد.
نصیری افزود: مطابق تصمیمات آمار شناسان کار سازمان بینالمللی کار، وضعیت نامناسب کار توصیفگر آن است که در محل کار از تواناییهای این نوع افراد کاسته میشود.
وی با اشاره به ویژگیهای افراد دارای اشتغال ناقص گفت: گروهی از افراد شاغل، به صورت پاره وقت فعالیت میکنند و با عنوان «اشتغال ناقص زمانی» شناخته میشوند که این افراد در جستجو و آماده کار با مدت زمان بیشتر هستند.
این تحلیلگر آمار ادامه داد: گروه دیگر نیز افرادی هستند که دارای اشتغال کامل بوده اما از نظر مهارتی، درآمدی یا سایر محدودیتهای بازار کار از کار خود راضی نیستند؛ این گروه از افراد با عنوان «شاخص اشتغال ناکافی» شناخته میشوند که افراد با ساعات کار زیاد نیز در این گروه قرار میگیرند.
رئیس مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار افزود: افراد مشمول «اشتغال ناقص زمانی»، شامل کسانی میشود که طی دوره مرجع مورد سنجش، تمایل به انجام ساعات کار بیشتر دارند اما کمتر از مقدار مورد نظر کار میکنند. البته باید به این نکته توجه شود افرادی که به اندازه مدت زمان مقرر در هفته کار میکنند ولی باز هم ضمن تمایل به انجام کار بیشتر، آمادگی انجام آن را نیز داشته باشند، نباید جزو افراد دارای اشتغال ناقص زمانی قلمداد شوند.
نصیری همچنین ادامه داد: افراد دارای «شاخص اشتغال ناکافی» کسانی هستند که در هفته مرجع، ضمن آمادگی برای انجام کار، به دلیل محدویتهای موجود در کار فعلی، قصد تغییر کار خود با در نظر گرفتن قابلیتهای خود را دارند.
وی ادامه داد: یک فرد شاغل ممکن است به دلیل میزان پرداختی یا دلایل دیگر قصد تغییر کار خود از قبیل خود اشتغالی، تبدیل فعالیت و یا روش اجرای انجام کار خود را داشته باشد یا همزمان فعالانه در جستجوی کار یا بهرهوری و کیفیت بهتری برای شغل مورد نظرخود است.
رئیس مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: تمایل به تغییر شغل فعلی افراد، وجه متمایز کننده افراد دارای وضعیت اشتغال ناکافی است که مشابه افراد دارای اشتغال ناقص زمانی هستند و فعالانه در جستجوی انجام ساعات کار بیشتر در دوره مرجع هستند.
نصیری با بیان اینکه شناسایی افراد دارای وضعیت اشتغال ناکافی بر اساس ارزیابی وضعیت کار شاغلان صورت میگیرد که ظرفیت لازم برای افزایش بهره وری و ارتقای کیفیت کارشان وجود دارد گفت: این نوع اشتغال ناقص میتواند به سه صورت استفاده نامناسب از مهارتهای شغلی، درآمد ناکافی در شغل فعلی و ساعت انجام کار بیش از حد طبقه بندی و نمایان شود.
وی تاکید کرد: بنابراین در چارچوب توصیهها و مصوبات سازمان بین المللی کار که در قالب قطعنامههای آمارشناسان کار این سازمان ارائه شده است اشتغال ناقص میتواند در قالب شاغل با ساعت کار کم، شاغل دارای درآمد کم، اشتغال ناقص مهارتی که فرد از مهارت خود استفاده ناقص میکند و شاغل با ساعات کار زیاد تعریف شود.