محمد خدابخشی در برنامه سلام تهران با اشاره به مشکلات اقتصادی کشور، اظهار داشت: متأسفانه در سال‌های اخیر روند رشد اقتصادی منفی بوده و بخش قابل توجهی از بودجه عمومی کشور از طریق فروش نفت‌خام و میعانات گازی تأمین شده است. این منبع درآمد در سال‌های تحریم به حداقل میزان ممکن رسیده و کرونا و خشکسالی نیز تأثیر منفی بر اقتصاد ایران گذاشته است.
این نماینده مجلس با بیان اینکه ایجاد اشتغال از محل رشد اقتصادی و افزایش بهره‌وری اتفاق نیفتاده و عده بسیاری بیکار شده‌اند، افزود: با توجه به اینکه شاخص ضریب جینی معرف نابرابری‌هاست، متأسفانه نابرابری‌ها افزایش یافته و در چنین شرایطی، دولت بودجه سال آینده را تدوین و به مجلس ارائه کرده است. ترکیب منابع پیشنهادی در این بودجه، یک بخش مربوط به درآمدهای مالیاتی و گمرکی است که در مجموع ۶۶۴ هزار میلیارد تومان می‌باشد که قابل اتکاترین بودجه عمومی کشور است.
با احتساب هزینه‌های جاری کشور که ۹۶۵ هزار میلیارد تومان است، تفاضل این دو که تراز عملیاتی بودجه نام دارد، منفی ۳۰۰ هزار میلیارد تومان است؛ یعنی برای تأمین هزینه‌های جاری کشور باید ۳۰۰ هزار میلیارد تومان از راه‌هایی به غیر از مالیات و گمرک درآمدزایی داشته باشیم. از این رو و بر حسب اجبار، باید به سمت فروش نفت خام و میعانات گازی و همچنین واگذاری دارایی‌های مالی پیش برویم تا این تفاضل جبران شود.
وی با بیان اینکه پیشنهاد دولت برای تأمین این اختلاف در لایحه بودجه، فروش ۱ میلیون و 200 هزار بشکه نفت خام و میعانات گازی در روز است، تصریح کرد: پیش‌بینی دولت دوازدهم فروش ۲ میلیون بشکه در روز بوده است اما تحقق نیافت، و در حال حاضر که ماه‌های پایانی سال را می‌گذرانیم، فروش نفت خام و میعانات گازی در مرز ۱ میلیون بشکه در روز قرار دارد. هر بشکه نفت ۶۰ دلار است که فروش روزانه آن می‌تواند بخشی از تراز عملیاتی بودجه را تأمین کند.
نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با اشاره به راهکار بعدی تأمین تراز عملیاتی بودجه را واگذاری دارایی‌های مالی که عمدتاً فروش اوراق مالی و اسلامی و اسناد خزانه است، افزود: در مجموع، این فروش‌ها به بودجه عمومی کشور برمی‌گردد. منابع اعتباری طرح‌‌های عمرانی هم از این بودجه تأمین می‌شود. از طرفی دولت باید اوراقی که قبلاً منتشر شده و سررسید بازپرداخت آنان، ۱۴۰۱ است را نیز تأمین کند.
خدابخشی تراز عملیاتی بودجه را یک شاخص مهم برشمرد و با مقایسه تطبیقی با سال ۱۴۰۰، اظهار داشت: برای امسال، تراز عملیاتی ۴۶۴ هزار میلیارد تومان بود که با پیش‌بینی‌های دولت، ۱۶۴ هزار میلیارد از آن کاسته شده؛ یعنی در سال ۱۴۰۱ اوضاع و احوال بهتری دارد.
این نماینده مجلس درباره تأکید رهبر انقلاب بر تأمین بودجه غیرنفتی، گفت: در برنامه ششم توسعه، هدف‌گذاری‌ها بر این بود که هزینه‌های جاری کشور از طریق درآمدهای پایدار تأمین شود. مطابق با این هدف‌گذاری، می‌بایست تراز عملیاتی بودجه در سال ۱۴۰۰ به صفر می‌رسید؛ اما نه تنها این اتفاق نیفتاد، بلکه نسبت به سال‌های قبل روند بدتری پیدا کرد. مقام معظم رهبری بارها بر انجام اصلاحات ساختاری بودجه تأکید کردند که مهم‌ترین وجه اصلاح صفر کردن تراز عملیاتی بودجه است. یعنی موارد مانند هزینه‌های جاری و حقوق کارکنان از درآمدهای غیرپایدار تأمین نشود.
وی با اشاره به لزوم تعریف پایه‌های مالیاتی جدید، تأکید کرد: این تعریف بدین معنا نیست که مردم مالیات بیشتری پرداخت کنند، بلکه هدف این است کسانی که از پرداخت مالیات شانه خالی می‌کنند، وظیفه خود را انجام دهند. ما دو سال پیش احکامی را در قانون بودجه برای اخذ مالیات از ماشین‌های لوکس و خانه‌های گران‌قیمت تعریف کردیم که به درستی اجرا نشد. علت اجرا نشدن هم مشخص نیست، یا دولت بانک اطلاعاتی کامل نداشته یا اراده‌ای برای اعمال این قانون صورت نگرفته است.
نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات خانه ملت با اشاره به اینکه از ۱۰۰ درصد اقتصاد ایران، ۴۰ درصد شامل معافیت مالیاتی هستند، تصریح کرد: اگر جایی نیاز به تداوم معافیت مالی باشد، ما حتماً حمایت می‌کنیم؛ اما با توجه به تحریم‌ها و شرایط خاص کشور، هرجا هم نیاز به تجدید نظر باشد، این کار را انجام خواهیم داد. قرار بر این است که جلوی فرار مالیاتی گرفته شود. البته واکنش مردم هم باید نسبت به پایه‌های جدید مشخص شود و با همراهی جامعه، موانع پیش‌رو در مسیر پایه‌های مالیاتی برطرف شوند.
نماینده مردم الیگودرز با بیان اینکه در حال حاضر ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار واحد مسکونی خالی در سراسر کشور موجود است، و پلیس امنیت این منازل را تأمین می‌کند، گفت: کسانی که خانه‌های گران‌قیمت دارند، باید در تأمین هزینه‌های کشور همراهی کنند. اینکه بپذیریم باید مالیات بدهیم کار خوبی است. میزان و نحوه گرفتن مالیات مهم است که دولت باید آن را اجرا کند.
خدابخشی با اشاره به سرمایه‌گذاری بانک‌ها و خرید مسکن توسط آنها نیز گفت: در شرایط فعلی که رشد سرمایه‌گذاری منفی شده است، اگر نیاز است که یک کالا در داخل تولید شود، باید به بانک‌ها اجازه دهیم چند هزار میلیارد در بخش تولید سرمایه‌گذاری کنند، به شرطی که مکانیزم خروج آنها مشخص باشد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه در پاسخ به مجری «سلام تهران» که پرسید آیا بودجه بخش فرهنگ کاهش یافته است یا خیر؟، گفت: رشد اعتبارات هزینه‌ای در بودجه سال آینده ۵ درصد بوده است که به قیمت ثابت ۱۴۰۰، افزایش نیافته بلکه کاهش هم داشته است. بودجه فصل فرهنگ و هنر افزایش داشته است، به طوری که در سال ۱۴۰۰، بودجه جاری بخش فرهنگی ۲ هزار و 574 میلیارد تومان بوده که سهم آن از کل اعتبارات 28 صدم درصد می‌باشد. در سال ۱۴۰۱، این بودجه به ۳ هزار و ۱۰۵ میلیارد تومان افزایش یافته که سهم آن از اعتبارات جاری به 43 صدم درصد رسیده و رشد 20.6 داشته است. اعتبارات عمرانی این فصل در سال ۱۴۰۰، ۶۴۹ میلیارد تومان بود که سهم آن از کل اعتبارات عمرانی 37 صدم درصد بوده است. در سال جدید اعتبارات عمرانی فصل فرهنگ و هنر ۳۷۰۵ میلیارد تومان پیش‌بینی شده که سهم آن از کل اعتبارات عمرانی به 47 صدم درصد افزایش یافته است؛ یعنی اعتبارات، تملک و دارایی‌های سرمایه‌ای در عمرانی فرهنگ و هنر ۴۷۱ درصد رشد کرده است.
این نماینده مجلس با بیان اینکه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی یک پیش‌بینی بوده است، اظهار داشت: این ارز برای گندم، جو، نهاده‌های دامی و کشاورزی بوده که الان ارز گندم و جو برقرار است. اما برای نهاده‌های کشاورزی و دامی مابه‌التفاوت این ارز بین ۶۰ میلیون ایرانی تقسیم می‌شود. در واقع، دولت مکانیزم توزیع جدید پیشنهاد داده است. به دهک‌های پایین علاوه بر یارانه، ۱۲۶ هزار تومان هم پرداخت می‌شود و دهک‌های بالا ۹۰ هزار تومان می‌گیرند. یعنی دولت به دنبال این است که یارانه را مستقیم به دست مصرف‌کننده برساند. نظر خود من این است که در شرایط فعلی که بار روانی این حذف، بازار را تحت تأثیر قرار می‌دهد، همچنان برقرار بماند.
وی درباره استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت در مجلس نیز گفت: استیضاح حقّ مجلس است؛ وزارت صنعت، معدن و تجارت هم وزارتخانه مهمی است. ایشان به مجلس می‌آیند و استیضاح می‌شوند.
گفتنی است برنامه سلام تهران برنامه صبحگاهی گروه اجتماعی شبکه پنج سیماست که از شنبه تا پنجشنبه ساعت ۶:۳۰ تا ۹ صبح با بخش‌های مختلفی چون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ورزشی با اجرای مصطفی امامی و صدیقه مرادی روی آنتن شبکه پنج می‌رود.
