ترافیک و آلودگی هوا ۲ چالش اصلی کلان شهر تهران است، مسؤولان شهری توسعه خطوط ریلی را تنها راه برون رفت از این مشکل عنوان کردند.
سال هاست که توسعه حمل و نقل عمومی در دستور کار شهرداری تهران قرار گرفته است و بیشتر بودجه شهرداری صرف این کار می شود.
طبق قانون دولت باید برای توسعه خطوط و یارانه بلیت مترو هزینه پرداخت کند اما طی سال های گذشته این امر رخ نداده و یا اگر انجام شده بسیار ناچیز بوده است.
میزان بدهی دولت به شهرداری تهران در زمینه توسعه خطوط مترو بسیار زیاد است و دولت پرداختی جزیی در این زمینه داشته است؛ همچنین عدد و رقم این بدهی مدام بالا و پایین می شود و هنوز مسؤولان به یک رقم واحد نرسیده اند.
در دوران مدیریت اسبق شهرداری خطوط مترو گسترش یافت و در روزهای پایانی حضور محمد باقر قالیباف در شهرداری تهران خط ۷ مترو افتتاح شد؛ ولی با روی کار آمدن مدیریت جدید بهره برداری از این خط متوقف و علت آن را نبود ایمنی عنوان کردند این در حالی است که محمد علی نجفی شهردار وقت تهران بهره برداری از خطی را متوقف کرد که حتی آدرس آن را هم نمی دانست.
مدیریت جدید بعد از کش و قوس های فراوان بخش های از خط ۷ را دوباره افتتاح کرد و هم حزبی های خودشان معتقد هستند این خط ایمنی لازم را ندارد.
خبری از توسعه جدید خطوط مترو نیست و قرار است خطوطی که قبلا ساخته شده به طور کامل مورد بهره برداری قرار گیرد و برای این امر باید واگن های جدید خریداری شود.
ازدحام جمعیت در ساعات پیک یکی از معضلات اساسی شهروندان در مترو است. مسئولان سابق شهری قطعات واگن مترو خریداری کردند که در گمرک دپو شد. به گفته علی امام مدیر عامل شرکت متروی تهران و حومه بخش های زیادی از این واگن ها با حمایت دولت آزاد شد و برای ساخت به شرکت واگن سازی فرستاده شد.
محمد علی کرونی دبیر کمیسیون عمران شورای شهر تهران اعلام کرد که هنوز ۱۵ درصد تجهیزات مترو در گمرک خاک می خورد.
این در حالی است که هر واگنی که وارد می شود می‌توانند در کاهش ازدحام جمعیت تاثیر گذار باشد.
شهرداری تهران تفاهم نامه تامین قطار برای خطوط مترو را منعقد کرد تا بتواند کمبود واگن را برطرف کند.
محسن پورسیدآقایی معاون حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران در این باره گفت: به میزان پیشرفت خطوط مترو، واگن نداریم.نیازمند ۲۰۰۰ واگن هستیم.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با بیان اینکه وزارت کشور متعهد شده است که ۱۰۵۰ واگن برای شهرداری تامین کند و مناقصه ۶۳۰ واگن انجام شده و در مراحل ابلاغ قانونی است، گفت: البته دولت باید علاوه بر این ۶۳۰ واگن، ۴۲۰ واگن دیگر تأمین کند که در حال مذاکره هستیم.
وی با بیان اینکه تامین قرارداد واگن خط۷ از محل فاینانس مصوبه قبلی بوده و در گذشته شورای اقتصاد ۳۴۸ میلیون یورو برای آن مصوب کرده است که به صورت فاینانس برای خرید واگن و تجهیزات پیش برویم، گفت: در سال ۹۵ مدیریت وقت، واگن‌های خط ۷ را بررسی کردند و از آنجایی که قیمت هر واگن یک میلیون و ۲۵۶ یورو مشخص شده بود وزارت کشور این عدد را به دلیل آنکه گران بود قبول نکرد و عملا از فاینانس خط هفت استفاده نکردیم.
به گفته پورسید آقایی، زمان بندی قرارداد ۴۸ ماه از زمان گشایش اعتبار خواهد بود و اولین قطار بعد از گشایشال سی ۱۵ ماه بعد به تهران می‌رسد.
قرارداد خرید واگن ها منعقد شد. با انجام این کار بخشی از مشکلات خطوط مترو برطرف میشود برخی شورایی ها معتقد هستند شهردار به دلیل حضور در جلسات هیات دولت با پیگیر مصوبات باشد تا کار به نتیجه برسد.
محمد علیخانی رئیس کمیسیون عمران شورای شهر تهران در این باره به خبرنگار فارس گفت: وقتی شهردار در جلسات هیات دولت حضور دارد پیگیر مصوبات است تا محقق شود.
وی ادامه داد: چیزی را تقدیم ما نمی‌کنند حتی اگر قانون باشد باید پیگیر باشیم تا بتوانیم مطالبات‌مان را دریافت کنیم که البته شورا هم در این زمینه کمک می‌کند.
به گفته علیخانی با اعتبارات فعلی اگر بخواهیم خطوط را توسعه و تجهیز کنید در 10 سال آینده محقق میشود اما به دنبال راهکارهای جدی هستیم تا بتوانیم سریع‌تر این کار را انجام دهیم. انتظار ما این است که بتوانیم از صندوق توسعه ملی استفاده کنیم و این پول می‌تواند کمک خوبی به تهران کند.
به گفته رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر، امیدواریم بتوانیم حداقل 50 درصد برنامه‌ها را تحقق دهیم و خطوط را تکمیل کنیم.
در بهمن ماه سال گذشته اعلام شد حدود 50 میلیون دلار برای ساخت هر کیلومتر مترو با احتساب نرخ‌های جهانی محاسبه میشود که با توجه به احداث خطوط مترو تهران 15 میلیارد دلار شامل تجهیزات ثابت و متحرک در این بخش در سال‌های اخیر سرمایه گذاری شده است.
علی کرونی دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران در این باره گفت: به دلیل عدم تجهیز مناسب امکان تحقق جابجایی حدود 7 میلیون مسافر در روز نبوده و در حال حاضر حدود 2 میلیون مسافر در روز توسط مترو جابجا میشود.
وی افزود : در حال حاضر حدود 1500 دستگاه واگن در مترو موجود است و با بهره‌برداری از خط 6 و 7 مترو نیازمند به 3 هزار واگن هستیم و لذا با توجه به وضعیت نقدینگی شهرداری تهران، مترو تهران به ظرفیت‌گیری مطلوب نخواهد رسید و مدیریت شهری جدید باید از ظرفیت‌هایی که در بودجه سالیانه کشور وجود دارد استفاده کند.
کرونی ادامه داد: متاسفانه طی مدت سپری شده از مدیریت جدید شهری از این ظرفیت استفاده نشده است. به عنوان مثال می‌توان به اختصاص دو میلیارد دلار از محل بند (د) تبصره (3) بودجه 97 اشاره کرد که به شهرداری‌ها اجازه داده شده از این محل برای اخذ فاینانس استفاده کنند چرا که مترو تهران بدون استفاده از فاینانس راه به جایی نخواهد برد و باید به سمت استفاده از فاینانس حرکت کرد.
شهرداری تهران می توانند برای توسعه خطوط مترو اوراق مشارکت منتشر کند و دولت در این زمینه کمک می کند. شهرداری در سال گذشته اجازه انتشار ۲ هزار میلیارد اوراق مشارکت را داشت ولی به دلیل اینکه نتوانستندبانک عامل پیدا کنند فقط توانست ۷۰۰ میلیارد تومان اوراق منتشر کند و ۱۳۰۰ میلیارد اوراق مشارکت که می توانست در توسعه خطوط مترو نقش داشته باشد سوخت شد.
محمد علی افشانی شهردار وقت تهران به خبرنگار فارس گفت : ۷۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت به فروش رسید و بعد از مدتی به حساب شهرداری تهران واریز شد.
وی ادامه داد: به دلیل مشکلات مالی برای پیدا کردن بانک عامل دچار مشکل شدیم، بدهی شهرداری تهران زیاد است و همین امر باعث بروز مشکل شد.
شهرداری تهران به دلیل کمبود واگن نمی تواند از ظرفیت خطوط مترو به طور کامل استفاده کند به عنوان مثال خط مترو تهران_ کرج با کمتر از ۳۰ درصد ظرفیت واقعی کار می کند و روزانه ۱۵۰ هزار مسافر دارد، در حالیکه ظرفیت این خط ۵۰۰ هزار نفر در روز است و شهرداری تهران به جای توسعه مترو قصد دارد خطوط بی آر تی در این مسیر راه اندازی کند.
محمدعلی کرونی دبیر کمیسیون حمل و نقل شورای شهر در این باره گفت: به خاطر کمبود ناوگان ریلی استفاده مناسبی از زیر ساخت ها نمی شود این در حالی است که مسئولان حمل و نقل شهری در تدارک راه اندازی بی. ار.تی کرج هستند و و رویکرد معاونت در عدم توجه جدی به تقویت حمل و نقل ریلی درون شهری به وضوح قابل مشاهده است.
پیروز حناچی سومین شهردار شورای پنجم در ۲۰ ماه گذشته رویکردش توسعه حمل و نقل است. وی در این باره گفت: در این دوره تلاش میشود با توسعه مترو و محورهای پیاده روی و تغییر شیوه سبک زندگی اقداماتی در راستای استفاده از حمل و نقل عمومی انجام شود، باید میزان استفاده از حمل و نقل عمومی را از ۱۵ درصد به ۵۰ درصد افزایش دهیم.
همچنین شهردار تهران به کمپین سه شنبه های بدون خودرو پیوسته و هر سه شنبه با دوچرخه، مترو، اتوبوس به محل کار خود می رود و عکس های از این اقدام شهردار منتشر می شود.
بر اساس این گزارش، توسعه حمل و نقل عمومی با رویکرد گسترش مترو می تواند بسیار از مشکلات کلان شهر تهران را برطرف کند ولی این اقدام در شهرداری تهران کند است و مسؤولان دلیل این امر را نبود پول عنوان می کنند.
