دو عامل اصلی وجود دارند که پروسهی پیری پوست را سرعت میدهند: قرار گرفتن در معرض نور خورشید و محصولات نهایی گلیکاسیون (AGEs). محصولان نهایی گلیکاسیون زمانی تشکیل میشوند که پروتئین یا چربی با قند ترکیب میشوند. هر چند این عوامل، صد در صد تحت کنترل ما نیستند، اما استفاده از ضد آفتاب و تغذیهی آگاهانهتر میتواند کمکمان کند از بدنمان بهتر مراقبت کنیم.
تغذیهی آگاهانه و هوشمندانه شاید توصیهی سادهای به نظر برسد اما در عمل کمی دشوار است. با کسب اطلاعات در مورد اینکه هر غذایی چه تأثیری بر پوست و سلامتیمان دارد گام بزرگی میتوانیم در این جهت برداریم.
فراموش نکنید که هرکسی منحصربهفرد است و همه نمیتوانند از خام خوری، رژیم پاکسازی یا گیاهخواری سود یکسانی ببرند.
سیب زمینی سرخ کرده
جایگزین: نان سبوسدار
سیب زمینی سرخ کرده از هر جهت مضر است، چون هم نمک دارد و هم چربی مضر. غذاهایی که در دمای بالا و در روغن سرخ میشوند رادیکالهای آزادی ایجاد میکنند که به سلولهای پوست آسیب میزنند.
وقتی کربوهیدراتهای تصفیه شده با پروتئین ترکیب میشوند موجب تشکیل AGEs شده که تأثیر مستقیم بر بیماریهای مزمن و پروسهی پیری دارند. غذاهایی که شاخص گلیسمی بالایی دارند، مانند نان سفید، میتوانند موجب التهاب در بدن شوند که با فرایند پیری مستقیماً مرتبط است
قرار گرفتن در معرض رادیکالهای آزاد، پروسهی پیری را سرعت میدهد، زیرا منجر به پدیدهای به نام کراس لینک (اتصال عرضی) میشوند. کراس لینک بر مولکولهای DNA اثر گذاشته و میتواند انعطاف پذیری پوست را کاهش بدهد. ضمناً مصرف نمک زیاد نیز باعث خروج آب از پوست شده و آن را دهیدراته میکند. در نتیجه پوستتان مستعد چین و چروک میشود. به جای سیب زمینی سرخ کرده، سیب زمینی شیرین پخته شده را کمی سرخ کرده و مصرف کنید. سیب زمینی شیرین سرشار از مس است که ضد پیری بوده و به تولید کلاژن پوست کمک میکند.
وقتی کربوهیدراتهای تصفیه شده با پروتئین ترکیب میشوند موجب تشکیل AGEs شده که تأثیر مستقیم بر بیماریهای مزمن و پروسهی پیری دارند. غذاهایی که شاخص گلیسمی بالایی دارند، مانند نان سفید، میتوانند موجب التهاب در بدن شوند که با فرایند پیری مستقیماً مرتبط است. به جای نانهای سفید معمولی از نانهای سبوسدار استفاده کنید که حاوی هیچ قند افزودهای نیستند. نان سبوسدار دارای آنتیاکسیدانهایی است که برای پوست مفیدند.
نان سفید
جایگزین: عسل یا میوه
قند یا شکر یکی از عوامل معروف در عوارض ناخوشایند پوستی مانند آکنه هستند. همانطور که گفتیم، قند موجب تشکیل AGEs میشود که به کلاژن پوست آسیب میزنند. وقتی سطح قند در بدن بالا میرود، پروسهی تولید AGEs تقویت میشود که اگر همراه با تابش نور خورشید باشد بیشتر نیز خواهد شد؛ بنابراین به جای اینکه کنار دریا بستنی بخورید، میوهی منجمد میل کنید که هیچ قند اضافی ندارد. هر وقت هوس شیرینی کردید، میوه یا شکلات تلخ بخورید. بلوبری، جلوی کاهش کلاژن پوست را میگیرد.
مارگارین
جایگزین: روغن زیتون یا آووکادو
مطالعات پیشین نشان داده بودند افرادی که کره یا مارگارین مصرف نمیکنند نسبت به افرادی که این دو را مصرف میکنند، آسیب و چین و چروکهای پوستی کمتری دارند. مطالعات اخیر نیز نشان دادهاند مارگارین از کره بدتر نیز هست، زیرا روغن هیدروژنهی نسبتاً زیادی دارد. این اسیدهای چرب ترانس، پوست را مستعد جذب پرتوهای فرابنفش خورشید میکنند که به الاستیته و کلاژن پوست لطمه میزنند. به جای کره و مارگارین، روغن زیتون یا آووکادو مصرف کنید که سرشار از آنتیاکسیدانهای ضد پیری هستند.
گوشتهای فرآوری شده
جایگزین: مرغ و بوقلمون
هات داگ، بیکن، سوسیس و همبرگر همگی نمونههایی از گوشتهای فرآوری شدهاند که برای پوست مضرند. این گوشتها پُر از سدیم، چربیهای اشباع و سولفیت میباشند که میتوانند پوست را دهیدراته کرده و با ایجاد التهاب، کلاژن پوست را تضعیف نمایند. تخم مرغ و حبوبات نیز منابع سالمی از پروتئیناند. به جای گوشتهای فرآوری شده، مرغ و بوقلمون مصرف کنید، زیرا این نوع گوشتها غنی از پروتئین و آمینواسیدهایی هستند که برای تشکیل کلاژن طبیعی پوست لازماند.
کاری که قهوه و نوشابه با بدنتان میکنند بیشتر مربوط به خواب و پوستتان میشود. هر دو کافئین زیادی دارند که اگر مکرراً در طول روز آنها را بنوشید بر خواب شبتان اثر میگذارند. کمخوابی میتواند علائم پیری را روی پوستتان بروز بدهد و حلقههای تیره رنگ پای چشمانتان بیندازد و خطوط ریز را در چهرهتان نمایان کند
لبنیات کمتر مصرف کنید
جایگزین: منابع گیاهی کلسیم
هنوز نمیدانید لبنیات بالاخره خوب است یا بد؟ علم نیز هنوز نمیداند! بعضی از افراد با حذف لبنیات، تغییرات مثبتی در پوست خود مشاهده میکنند، عدهای نیز هیچ تفاوتی نمیبینند. ظاهراً همه چیز بستگی به خود فرد دارد. در برخی از افراد لبنیات ممکن است التهاب را در بدن افزایش بدهد و منجر به استرس اکسیداتیو بشود. استرس اکسیداتیو یکی از عوامل اصلی پیری زودهنگام پوست است. رژیمهای غذایی که لبنیات جای کمتری در آنها دارد احتمالاً میتوانند تا حدودی از پوست در برابر چین و چروکها محافظت کنند. لبنیات منبع بزرگی از کلسیم است که برای سلامت عمومی از جمله سلامت پوست ضروری است. سایر منابع کلسیم شامل دانهها، حبوبات، بادام، سبزیجات برگدار و انجیر میشوند.
قهوه و نوشابه کمتر مصرف کنید
جایگزین: شیر طلایی
کاری که قهوه و نوشابه با بدنتان میکنند بیشتر مربوط به خواب و پوستتان میشود. هر دو کافئین زیادی دارند که اگر مکرراً در طول روز آنها را بنوشید بر خواب شبتان اثر میگذارند. کمخوابی میتواند علائم پیری را روی پوستتان بروز بدهد و حلقههای تیره رنگ پای چشمانتان بیندازد و خطوط ریز را در چهرهتان نمایان کند. به جای قهوه میتوانید شیر طلایی بنوشید. زردچوبه عنصر اصلی شیر طلایی است که سرشار از آنتیاکسیدانها بوده و یکی از قدرتمندترین ترکیبات ضد پیری محسوب میشوند.
با دمای بالا پخت و پز نکنید
برخی از روغنهای چند غیراشباع دارای امگا ۶ زیادی هستند مانند روغن ذرت یا آفتابگردان که میتوانند منجر به تشکیل رادیکالهای آزاد و مضر شده و التهاب را در بدن افزایش بدهند. اگر برای پخت و پز و سرخ کردن مواد غذایی از دمای بالا استفاده کنید، این مضرات افزایش مییابند. البته تمام روغنها ناسالم نیستند. بهتر است از روغنهای تک غیراشباع استفاده کنید تا به هیدراته نگه داشتن پوستتان کمک شود. به جای روغنهای گیاهی از روغن زیتون استفاده کنید که سرشار از آنتی اکسیدان، ویتامین E و فیتواسترولهاست و التهاب را در بدن کاهش میدهد.
مقابله با فروکتوز با اسید لیپوئیک
شربت فروکتوز خیلی سریعتر از قند معمولی میتواند کلاژن را تخریب کند و موجب چین و چروک پوست بشود. اسید لیپوئیک جلوی تأثیرات مخرب فروکتوز بر پوست را میگیرد. کلم بروکسل سرشار از اسید لیپوئیک است.