زرنگ بودن جمله معروفی می‌گوید دانش، قدرت است. مهم‌ترین ویژگی دانش و هوش این است که هیچ اندازه معین و ثابتی ندارد و می‌تواند تا هراندازه که بخواهد بزرگ و بزرگ‌تر شود. پس هرچه سعی کنیم باهوش‌تر و زرنگ‌تر شویم درواقع قدرتمندتر هم خواهیم شد. اما مسئله این است که باهوش‌تر و زرنگ‌تر شدن همیشه هم کار ساده‌ای نیست. آیا باید بیشتر مطالعه کنیم؟ اگر این‌طور است پس چگونه تمام مطالبی را که می‌خوانیم به ذهن بسپاریم و بعد به خاطر بیاوریم؟ شاید لازم است بیشتر اخبار تماشا کنیم یا فیلم‌های مستند بیشتری ببینیم؟ یا شاید باید در کلاس‌های شبانه مدرسه ثبت‌نام کنیم و به‌نوعی دانش خود را بازآموزی کنیم؟ یا حتی به نقاط مختلف زمین سفر کنیم و ناشناخته‌ها را ببینیم؟
زمان آنلاین بودن خود را هوشمندانه بگذرانید
ما معمولاً در اوقات فراغت، فوری به سراغ موبایل‌ها و تبلت می‌رویم و صفحات مجازی خود را چک می‌کنیم. حال سؤال این است که به‌غیراز این کار، چه‌کار مفید دیگری در این مدت‌زمان انجام می‌دهیم؟
ما می‌توانیم در همین مدت‌زمان، هرقدر که هست، تولیدکننده‌تر باشیم و همین ما را باهوش‌تر می‌کند. مثلاً تماشای یکی از مجموعه سخنرانی‌های مختلف، یادگیری لغات جدید یک‌زبان خارجی، مطالعه مقالات مفید علمی، بررسی کتاب‌ها یا گوش کردن به یک پادکست. اصلاً نمی‌توان تصور کرد که اگر این کارها را یک ربع در هرروز انجام دهید، در درازمدت چقدر به دانش شما افزوده‌شده است و تغییر خواهید کرد. به‌قول‌معروف رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود.
جملات زیبا و نقل‌قول‌های ارزشمند را یادداشت کنید
راهکار مفید دیگر این است که نقل‌قول‌های زیبا را بنویسید. به خاطر سپردن همه آنچه می‌خوانیم کار ساده‌ای نیست. اما می‌توان به مغز در این زمینه تا حدی کمک کرد. یادداشت‌برداری از این مطالب، باعث می‌شود پس از گذشت یک ماه، زمانی که به یادداشت‌هایمان مراجعه می‌کنیم، جملات را راحت‌تر به یاد بیاوریم یا شاید به خاطرمان مانده باشد. پیشنهاد می‌کنیم همه این مطالب را در یک دفترچه یادداشت بنویسید تا در یکجا جمع باشند.
خود را در همه حال به قلم و کاغذ مجهز کنید
افکار و جرقه‌های زیبا و مبتکرانه ناآگاه به ذهن انسان خطور می‌کند؛ اگر این الهامات را درجایی یادداشت کنید آن‌ها را از خطر نابودی نجات داده‌اید. پس همواره قلم و کاغذ در دسترس داشته باشید تا این جرقه‌های ذهنی را ثبت کنید. هرچه بیشتر بیاندیشید، بیشتر افکار خلاقانه به ذهن شما خواهند رسید و شما زرنگ‌تر و متفکرتر خواهید شد؛ پس آن‌ها را در یادداشت‌های خود شکار کنید.
دوستان زرنگ را در اطراف خود نگه‌دارید
دوستان زرنگ و باهوش و اهل تفکر در اطراف خود داشته باشید. هنگامی‌که با افراد خموده و بی‌فکر همراه باشید، آن‌ها هرگز شمارا به‌سوی تفکر و تقویت ذهن هدایت نخواهند کرد و شما هم تمایل دارید در همان سطح از ذهن باقی بمانید. اما هنگامی‌که با افرادی که از شما زرنگ‌تر و باهوش‌تر هستند همراه باشید، تشویق می‌شوید که به‌مانند آن‌ها باهوش شوید و این اثر هم‌نشینی است.
دوستان زیادی داشته باشید
اگر فقط یک یا دو دوست دارید، به این معناست که فقط دو نفر هستند که می‌توانید با آن‌ها همفکری داشته باشید و از نظرات آن‌ها استفاده کنید و اثر مثبت بپذیرید. اما اگر دوستان زیادی داشته باشید می‌توانید در تجارت ایده‌ها و نظرات غرق شوید و مشورت بگیرید. هر چه تعداد دوستان شما زیادتر باشند، شما ایده و نظرات و عقاید تازه‌تری را خواهید شنید و بازخورد عقاید و نظرات خود را نیز از آن‌ها می‌گیرید و این ارزشمند است.
چرت بزنید
چگونه تیز ذهن‌تر شویم؟ در یک‌کلام، چرت بزنید! اغلب تصور عموم این است افرادی که چرت می‌زنند افرادی تنبل و ضعیف هستند. اما افرادی که اهل چرت زدن هستند ذهنشان را استراحت داده و آن را تازه و شاداب می‌کنند. آن‌ها به ذهنشان زمان استراحت می‌دهند و بعد از توان ذهنی‌شان بیشترین استفاده را می‌برند.
ذهن شما نیاز به خواب دارد. اگر تصور می‌کنید که مرتب باید کارکنید و کمتر به بدنتان استراحت دهید درواقع تصورتان اشتباه است. برعکس، با این کار، توان ذهنی خود را کاهش داده و تمرکزتان را ازدست‌داده‌اید.
به‌علاوه، در هنگام خواب است که خاطرات و افکار به هم می‌پیوندند؛ پس خواب بلافاصله پس از یادگیری، بهترین راه برای کسب اطمینان از یادگیری و ملکه شدن در ذهن محسوب می‌شود.
بازی‌های ویدئویی انجام دهید
ممکن است بدترین بازیکن جهان باشید یا از بازی کردن بترسید اما اگر می‌خواهید صاحب یک ذهنِ تیز باشید، مغز شما نیاز به رشد دارد و یکی از راه‌کارهای ساده برای چنین رشدی، بازی‌های ویدئویی هستند. بازی‌های ویدئویی باعث تقویت هماهنگی بین دست‌ها و چشم‌های شما می‌شوند و مغز را درگیر می‌سازند درحالی‌که در زمان تماشای تلویزیون، مغز حالت انفعالی دارد و فعالیت چندانی نمی‌کند. اما بازی‌های ویدئویی مغز را فعال می‌کنند.
کار با ابزارهای جدید را تجربه کنید
یادگیری کار با ابزارهای جدید، راهکار جالب دیگری برای تقویت مغز است. ابزارهای فیزیکی باعث هماهنگی بین دست و چشم می‌شود، تمرکز را بالا می‌برد و ذهن را به کار می‌گیرد.
غذاهای مقوی بخورید
مصرف غذاهای سالم شمارا تیز ذهن‌تر می‌کند. رژیم غذایی شما فقط برای افزایش وزن یا سلامتی جسمی شما نیست؛ بلکه سلامت مغز شما و توانایی‌های شناختی‌تان را نیز مشخص می‌کند. غذاهای غیرمفید و مضری همچون فست فود ها و غذاهای فرآوری شده شمارا به‌سوی ذهنی غیرفعال می‌کشاند. توانایی تفکر را کاهش می‌دهد و مانع شادابی ذهنی می‌شود. با رعایت رژیم غذایی با پروتئین کمتر، مغز شما قدرت بیشتری خواهد یافت و عملکرد شناختی شما بهتر خواهد شد.
مطالب چالش‌برانگیز بخوانید
اگرچه داستان‌های رازآلود یا عاشقانه سرگرم‌کننده هستند و مطالعه آن‌ها آسان است اما هیچ فعالیتی را به مغز تحمیل نمی‌کند. اگر شروع به خواندن کتاب‌هایی کنید که نیاز دارند آرام‌آرام درباره مسئله‌ای فکر کنید، عملکرد شناختی شما تقویت می‌شود. به‌علاوه رمان‌هایی که نیاز به تفکر دارند و کتاب‌هایی که از مطالب غنی پرشده‌اند، دانش و درک شمارا از جهان تغییر و رشد می‌دهند. همچنین دایره لغات شما وسیع‌تر خواهد شد و همین مغز را تقویت می‌کند.
این راه‌کارها را امتحان کرده و پس از مدتی نتیجه را با گذشته خود مقایسه کنید.
