زعفران بسیاری از افراد در نقاط مختلف دنیا با مشکلات مرتبط با اضطراب و افسردگی مبارزه میکنند. علاوه بر این، داروهایی که برای درمان این بیماریها استفاده میشوند نیز، دارای عوارض جانبی جدی و قابل توجهی هستند. به همین دلیل و با توجه به مشکلات ذکر شده، گروهی از محققان کشورهای چین، ایران و انگلستان در یک همکاری گروهی و برای یافتن راه حلی برای پیشگیری و غلبه بر این بیماریها، اقدام به تحقیق و بررسی بر روی زعفران، به عنوان یک داروی گیاهی برای درمان این بیماریها نمودهاند. آنها پس از انجام تحقیقات خود دریافتند که زعفران میتواند به عنوان یک داروی مؤثر در درمان افسردگی و اضطراب مورد استفاده قرار گیرد.
کروسین (Crocin)، بخش (مولکول) فعال زعفران، سلولهای مغز را جوان و سالم نگه میدارد. همچنین از سلولهای مغز در برابر رادیکالهای آزاد محافظت مینماید. علاوه بر این موجب کاهش التهاب مغزی گردیده و نشانگرهای خاصی از بیماری پارکینسون را نیز مهار میکند
این تیم تحقیقاتی برای انجام این بررسی به مطالعهای 12 هفتهای بر روی 60 نفر از افرادی که با مشکل اضطراب و افسردگی مواجه بودند، به صورت کنترل شده در دو گروه و با استفاده از عصارهی گیاه زعفران پرداختند.
برای این کار به هر یک از شرکت کنندگان کپسولی حاوی 50 میلیگرم زعفران و یا یک کپسول دارونما، برای مدت 12 هفته و به صورت 2 بار در روز داده میشد. آنها همچنین در طول دوره و در هفتههای اول، ششم و دوازدهم به پرسشنامه افسردگی بِک (BDI) و همچنین پرسشنامه اضطراب بِک (BAI) پاسخ میدادند.
با اینکه تنها 54 شرکت کننده این مطالعه را تکمیل نمودند؛ اما نتایج بررسیها نشان داد افرادی که از زعفران استفاده کرده بودند، تغییرات قابل توجه و چشمگیری را در روند پاسخنامههای مربوط به پرسشنامههای BDI و BAI داشتند.
بر اساس یافتههای این تحقیق، پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که مصرف مکملهای زعفران تأثیرات قابل توجهی را در درمان افسردگی و اضطراب به همراه خواهد داشت. البته باید توجه داشت که مطالعات گذشته نیز بر تأثیرات مثبت زعفران بر این بیماریها صحه گذاشته بودند. مطالعات نشان میدهند که مصرف زعفران میتواند حتی از داروهای ضد افسردگی همانند فلوکستین (Prozac) نیز اثرات بهتری داشته باشد، با این تفاوت و مزیت که عملکردی سریعتر داشته و از خود عوارض جانبی بر جا نخواهد گذاشت.
زعفران، چیزی بیشتر از تنها یک ادویه
بیشترین موارد استفاده از زعفران در آشپزی میباشد. این ادویه از گلهای گیاه زعفران به دست میآید. قسمتهای خاص مورد نیاز را از گلهای این گیاه، به وسیلهی دست و با دقت استخراج نموده و خشک مینمایند و همانطور که میدانید، این فراورده به عنوان یکی از گرانترین ادویههای دنیا به شمار میآید. زعفران در خاورمیانه و بخشهایی از اروپا رشد میکند، اما بیشتر در ایران، هند و یونان کشت میشود. زعفران برای اهداف دیگری همچون در رنگ پارچه و صنایع عطرسازی نیز استفاده میگردد. علاوه بر اینها زعفران برای اهداف دارویی نیز مورد استفاده قرار میگیرد که از جملهی آنها به چند مورد زیر میتوان اشاره نمود:
زعفران به کاهش وزن کمک میکند
زعفران میتواند با ایجاد حس سیری و کاهش میان وعدهها، به کاهش میزان وزن در افراد کمک کند. تحقیقات نشان داده زنان دارای اضافه وزن که از یک کپسول زعفران 5/176 میلیگرمی استفاده میکنند نسبت به همتایانشان که از دارونماها استفاده کردهاند، کاهش وزن بیشتری را تجربه میکنند. همچنین میزان مصرف غذا در این افراد نیز کمتر میگردد.
تحقیقات نشان داده زنان دارای اضافه وزن که از یک کپسول زعفران 5/176 میلیگرمی استفاده میکنند نسبت به همتایانشان که از دارونماها استفاده کردهاند، کاهش وزن بیشتری را تجربه میکنند
زعفران به رهایی از سندرم پیش از قاعدگی (PMS) کمک میکند
مطالعات بر روی بانوان نشان میدهد آنهایی که از کپسولهای 15 میلیگرمی زعفران به صورت دو بار در روز استفاده میکنند، علائم PMS عاطفی و فیزیکی در آنها حذف شده و یا کاهش مییابد. همچنین مکمل زعفران موجب کاهش علائم افسردگی خواهد شد. دانشمندان بر این عقیدهاند که این اثرگذاری به دلیل توانایی زعفران در تحریک تولید سروتونین میباشد. بیشتر علائم PMS به دلیل اختلال سروتونین در برخی موارد در چرخهی ماهیانه است.
زعفران عملکرد خوب مغز را حفظ میکند
کروسین (Crocin)، بخش (مولکول) فعال زعفران، سلولهای مغز را جوان و سالم نگه میدارد. همچنین از سلولهای مغز در برابر رادیکالهای آزاد محافظت مینماید. علاوه بر این موجب کاهش التهاب مغزی گردیده و نشانگرهای خاصی از بیماری پارکینسون را نیز مهار میکند.