شاید شما هم همکاری داشته باشید که دائما گلویش را صاف می کند یا یکی از دوستان تان در صفحه ی شخصی اش مداوم از زندگی خود و کارهایش صحبت می کند. شاید هم خودتان از آن دست افرادی هستید که در حین صحبت دائما از کلمه ی «مثلا» استفاده می کنند. بسیاری از ما عادت هایی داریم که چندان خوشایند نیستند اما حقیقت آن است که این رفتارها بی علت نیستند.
۱- صاف کردن مداوم گلو
کسانی که دائما گلویشان را صاف می کنند در حقیقت دچار مشکلی در ناحیه ی بینی و سینوس ها هستند که به آن التهاب مزمن مخاط بینی می گویند. این مسأله منجر به تولید بیشتر ماده ی مخاط می شود. این حالت زمانی رخ می دهد که یک عامل محرک (معمولا آلرژی ها) غشاء بخش بالایی مجرای تنفسی را دچار التهاب می کند. کسانی که در تمام سال درگیر آلرژی هستند (مثل آلرژی به مایت های گرد و غبار خانه) احتمالا دائما در گلوی آن ها ماده ی مخاطی تولید می شود و به همین دلیل مداوم گلویشان را صاف می کند. این مشکل معمولا بعد از چند هفته مصرف داروهای ضد آلرژی برطرف می شود.
رفلاکس اسید معده هم می تواند علت این عادت باشد. وقتی اسید معده از معده به سمت بالا، در جهت مری حرکت می کند گلو دچار التهاب می شود. ماده ی مخاطی به بافت های ملتهب می چسبد و این مسأله منجر به گرفتگی صدا و سرفه می شود. در صورتی که استفاده از درمان های خانگی یا داروهای بدون نسخه برای سوزش معده مشکل تان را برطرف نکرد، به پزشک مراجعه کنید تا درمان قوی تری برایتان تجویز کند.
بعضی افراد عادت دارند هنگام صحبت، در جمله هایشان دائما از عباراتی مثل «میدونی» یا «مثلا» استفاده می کنند. تحقیقات نشان می دهد کسانی که اغلب از این عبارات استفاده می کنند احتمالا افراد متفکری هستند. طبق پژوهش منتشر شده در نشریه ی Language and Social Psychology، محققان ۲۶۰ رونوشت از مکالمات عادی را مورد بررسی قرار دادند. آن ها پی بردند کسانی که از این «کلمات پرکننده» استفاده می کنند احتمالا وظیفه شناس تر از کسانی هستند که هنگام صحبت از این عبارت ها استفاده نمی کنند. این پژوهشگران می گویند استفاده از کلمات پرکننده حاکی از تمایل گوینده به مطرح کردن فکر شده ی نظرات خود با دیگران است و احتمالا به او فرصت بیشتری می دهد تا حرفش را کاملا درست بیان کند.
۳- زیاده گویی در مورد خود در شبکه های اجتماعی
تحقیقات نشان می دهد وقتی بیش از اندازه درباره ی خودمان به دیگران اطلاعات می دهیم، این کار یک پاداش عصب شناختی برای ما فراهم می آورد و در حقیقت به ما احساس لذت می دهد. محققان دانشگاه هاروارد امریکا با استفاده از یک دستگاه ام آر آی فعالیت مغزی ۲۱۲ شرکت کننده ی پژوهش را در حین پاسخ به سوالاتی درباره ی نظرات خود و دیگران بررسی کردند. این محققان پی بردند صحبت درباره ی فعالیت های خود بخش هایی از مغز را فعال می کند که با سیستم پاداش مغز مرتبط هستند (نوکلئوس اکومبنس و ناحیه ی غشاء قدامی) و به فرد احساس لذت می دهند. در زندگی واقعی معمولا تنها ۶۰ درصد از مکالمات به صحبت درباره ی افکار شخصی خود اختصاص می یابد اما این میزان در شبکه های اجتماعی ۸۰ درصد است.
۴- جویدن ناخن ها
احتمالا دلیل اصلی جویدن ناخن ها و عادت های دیگری مثل کندن پوست یا کشیدن مژه ها، کمال گرایی است. در تحقیقی، پژوهشگران از ۴۸ شرکت کننده درباره ی تجربه ی احساسات معینی مثل کسل شدن، خشم و اضطراب سوال کردند و آن ها را درموقعیت هایی قرار دادند که همان احساسات را در آن ها به وجود می آورد. کسانی که رفتارهای ناآرامی داشتند زمانی که کسل می شدند در مقایسه با اوقاتی که احساس آرامش می کردند، تمایل بیشتری به دستکاری کردن بدن شان پیدا می کردند. محققان می گویند افراد کمال گرا در مقایسه با دیگران زودتر کسل می شوند و رفتارهایی مثل جویدن ناخن نوعی پاداش به خود در برابر موقعیت های ناخوشایند است.
۵- شکایت مداوم از بیماری خود
دلداری دادن به کسانی که دائماً در مورد بیماری هایشان صحبت می کنند کار خسته کننده ای است اما این افراد مشکلات جسمانی شان را واقعا جدی می دانند. این حالت ممکن است از نشانه های اختلال اضطراب بیماری یا همان خود بیمار انگاری باشد. این اختلال به معنای نگرانی بیش از اندازه درباره ی ابتلا به یک بیماری جدی است در حالی که هیچ علامتی از بیماری در شخص وجود ندارد (یا تنها علائم خفیفی وجود دارد). حتی پزشکان هم گاهی موفق نمی شوند نگرانی این افراد را برطرف کنند. اگرچه هنوز علت بروز این اختلال مشخص نیست، اما افرادی که اضطراب شدید، تجربه ی آزار در دوران کودکی یا اختلال روانی دیگری مثل افسردگی دارند، خطر بروز این اختلال در آن ها بیشتر است. خود بیمار انگاری معمولا در سنین ۲۵ تا ۳۵ سالگی رخ می دهد. روان درمانی و مصرف برخی داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب می تواند به درمان این اختلال کمک می کند.
۶- عطسه های شدید
عامل محرکی مثل نور زیاد یا یک ماده ی آلرژی زا، عصب سه شاخه ی حفره ی بینی را تحریک می کند و باعث یک واکنش هماهنگ از سوی پرده ی دیافراگم به مغز می شود. عضلات بسیار مختلفی در ایجاد فشار لازم برای خارج کردن عامل محرک از طریق عطسه نقش دارند. احتمالا تفاوت های موجود در آناتومی افراد مثل قدرت عضلات شکمی، اندازه ی نای و ظرفیت ریه باعث می شود بعضی افراد عطسه های بسیار بلندی کنند. اگر شما هم یکی از این افراد هستید، زمانی که احساس کردید عطسه تان گرفته، انگشت اشاره ی خود را روی انتهای پایینی بینی تان قرار داده و به آرامی به سمت بالا فشار دهید. این کار از شدت عطسه کم می کند.
۷- سریع صحبت کردن
طبق تحقیقات، سریع صحبت کردن در نتیجه ی یک اختلال گفتاری رخ می دهد که به آن شتابان گویی می گویند. افراد شتابان گو سریع صحبت می کنند، آهنگ صحبت کردن شان غیر طیبعی است، بیش از اندازه از کلمات پرکننده استفاده می کنند و در حین صحبت جایی از جمله مکث می کنند که درست نیست. با این حال کسانی هم هستند که سریع صحبت می کنند اما نشانه های شتابان گویی را ندارند. احتمالا توانایی مغز این افراد فراتر از شکل نرمال روانی گفتار است. فارغ از علت بروز این مسأله، سریع صحبت کردن لزوما بد نیست. طبق تحقیقات، افرادی که سریع صحبت می کنند در مقایسه با سایرین، در متقاعد کردن دیگران موفق تر هستند.