تا الان به این فکر کردهاید که بدون بر هم زدن برنامه غذایی خود و فقط با تکیه روی احساساتتان میتوانید به میزان قابل توجهی از وزن خود کم کنید؟
بر اساس تحقیقات متعددی که در زمینه روانشناسی و تناسب اندامصورت گرفته، باید بدانید که با کنترل احساسات خود – خوب یا بد – میتوانید سایز کمر خود را کم کنید و این تمرین بعضا بسیار موفقتر از رژیمهای غذایی سخت است.
بر اساس تحقیقات جدید یک گروه مطالعاتی فنلاندی که در نشریه آمریکایی «کلینیکال نوتریشن» منتشر شده است، هر فردی قادر است عادات پرخوری خود را با کنترل احساساتش از بین ببرد.
این تحقیق روی عادات غذا خوردن ۲۳۰ زن در یک دوره ۱۲ ماهه انجام گرفته و به واسطه آن دانشمندان متوجه شدند زنانی که فشار کاری زیادی دارند برای کاهش استرسهای خود دستبهدامن غذا و خوراکیها میشوند. در واقع، غذاخوردنهای عصبی این زنان و کنترل نداشتن روی تغدیهشان بسیار بیشتر از زنان دیگری بود که فشار و اضطراب ناشی از کار نداشتند.
نتیجه این کشف این بود که دانشمندان متوجه شدند برای تغییر دادن عادات اشتباه غذا خوردن اول باید میزان استرسهای ناشی از کار و مشکلات زندگی را کاهش داد.
سوزان آلبرز، یکی از روانشناسان کلینیک سلامت پزشکی خانواده Cleveland و نویسنده کتاب «۵۰ روش برای آرام کردن خود بدون غذا» در این رابطه گفته: «دلایل و عوامل گوناگونی منجر به بروز غذاخوردنهای عصبی در یک فرد میشوند. از جمله میتوان به استرس، اضطراب و عصبانیت اشاره کرد.»
او همچنین افزوده: «البته احساسات مثبتی همچون خوشحالی بسیار زیاد نیز میتواند در افزایش اشتهای کاذب افراد نقش داشته باشد. به این ترتیب لازم است بدانید که اشتهای عصبی افراد از هر دو جنس احساسات بشر یعنی مثبت یا منفی نشات میگیرد.»
تمایل به خوردن عصبی زمانی روی میدهد که روند ترشح هورمونهای بدن به واسطه یک عامل خارجی تغییر میکند. بهطور مثال، وقتی ترشح کورتیزول در بدن زیاد میشود فرد گرایش فراوانی به صرف غذاهای شور، شیرین یا چرب پیدا میکند.
البته این اشتهای عصبی میتواند در نتیجه تماشای تبلیغات رسانهای نیز پدیدار شود. مثلا در برخی از آگهیها به کاربر القا میشود که با خوردن شکلات میتواند استرس خود را از بین ببرد. این نوع تبلیغات اغلب در ناخودآگاه فرد جای خوش کرده و در مواقع بحران سرو کلهشان پیدا میشود و پرخوریهای عصبی را شکل میدهند.
بعضی افراد هم بر اساس عادتهای کودکی خود به پرخوری عصبی ادامه میدهند. مثلا در کودکی یاد گرفتهاند که پس از پشت سر گذاشتن یک روز بد در مدرسه اگر ماکارونی یا بستنی شکلاتی بخورند، احساسات منفیشان از بین میرود و همین عادت را ناخواسته در بزرگسالی خود هم تکرار میکنند.
اغلب مردم تصور میکنند با خوردن غذا و خوراکی میتوانند حسهای بد و منفی را از بین ببرند و این طرز فکر صحت دارد اما جالب اینجاست که هیچکسی به گزینههای سالم فکر نمیکند و همه سراغ گزینههایی میروند که برای بدن و سلامت بدن مضر هستند.
آلبرز در این رابطه میگوید: «هنگامی که ما احساسات متفاوتی داریم، اغلب به این حسها با گرسنگی پاسخ میدهیم بدون اینکه واقعا بدانیم که چیست. این امر مستلزم شناخت درست خود و تحریککنندههای احساسی خود است.»
در حقیقت، شناخت این احساسات کمک میکند تا افسار پرخوریهای عصبی را بکشید و بتوانید غذاخوردنهای بیدلیل را از زندگی خود حذف کنید.
یک تحقیق علمی که در دانشگاه کنتاکی صورت گرفته به بررسی «هوش احساسی» مشتریها پرداخته است – به معنای توانایی تشخیص دادن، برآورد کردن و کنترل احساسات یک فرد و دیگران – و متوجه شده کسانی که انتخابهای سالمتری در رستوران دارند، هوش احساسی بالاتری دارند و از انتخاب خود نیز مطمئنتر هستند.
به عبارت دیگر، شناخت احساسات به فرد کمک میکند تا حتی در مواقعی که تحت فشار روحی یا استرس قرار دارد، انتخاب غذایی مناسبتری داشته باشد. به عبارت دیگر، اشخاصی که احساسات «تنظیمنشده» دارند، یعنی نمیتوانند بر اساس احساسات و تواناییهای احساسی خود تصمیمگیری کنند، افرادی هستند که پرخوری احساسی زیادی را تجربه میکنند.
بهطور خلاصه باید بگوییم، کسانی که ضعفهای احساسی دارند باید سعی کنند به مواد غذایی سالم به عنوان جایگزین غذاهای ناسالم روی بیاورند. اما به صورت کلی همه ما باید بیاموزیم که چگونه میتوان بدون خوردن غذا احساس آرامش پیدا کرد و استرسها را از بین برد.
برای این منظور شاید راهکارهای زیر برای غلبه بر پرخوریهای احساسی بتواند شما را در این مسیر کمک کنند.
چای دم کنید و بنوشید
هنگامی که احساسات شما زیاد میشود، یعنی هورمون کورتیزول زیادی ترشح میشود. در این شرایط، نوشیدن چای سیاه سبب کاهش استرس شده و به بدن کمک میکند تا به حالت متعادل خود باز گردید.
اگر احساس میکنید که سرعت کارهایتان کم شده است، بهتر است چای سبز را امتحان کنید. چای سبز، میزان دوپامین خون را افزایش داده و سبب افزایش انرژی میشود.
بنابراین، وقتی مضطرب یا عصبی هستید، یک لیوان چای داغ بنوشید تا آرامش یافته و حالت روحیتان تغییر کند.
به کلاسهای یوگا بروید
همه انواع مختلف یوگا برای آرامش یافتن و رفع استرس بسیار مفید هستند زیرا به واسطه این ورزش شما کنترل همه اعضای بدن خود را بدست میگیرید. شما در یوگا میآموزید که چگونه احساسات خود را حس کنید، اینکه بدنتان به چه چیزی نیاز دارد و بهترین واکنش برای آن چیست.
آلبرز در این رابطه میگوید، یوگای خنده یکی از بهترین گزینههاست زیرا مردم یاد میگیرند که چگونه به طور طبیعی بخندند و احساس استرس کمتری داشته باشند.
البته خنده هم تقریبا همان اثر را دارد. وقتی به موضوعی میخندید در واقع حواستان از غذا خوردنهای عصبی پرت میشود.
پسته بخورید
پسته کالری و کلسترول پایینی دارد و در عوض فیبر آن زیاد است. همچنین به تنظیم قندخون میپردازد. وقتی خوراکیهایی همچون شکلات میتوانند قندخون را تنظیم کنند اما بعد از مصرف، حس عذاب وجدان به شخص ببخشند، آجیلی همچون پسته میتواند بدون هیچ اثر منفی همین اثر را در بدن داشته باشد. یعنی شما بدون اینکه سراغ غذاهای چرب و شور و شیرین بروید، میتوانید با چند عدد پسته، پرخوری عصبی خود را خاموش کنید.
البته توجه داشته باشید که پسته با پوست خریداری کنید تا روند پوست کندن آن باعث شود که تعداد کمتری از این آجیل را میل کنید و در عین حال سرگرمتان هم بکند.
شیر نارگیل بنوشید
شیرنارگیل از جمله نوشیدنیهایی است که میتوان در برطرف کردن حس پرخوری عصبی به فرد کمک کند. شیرنارگیل مملو از پتاسیم است و کمک میکند تا قندخون شخص تنظیم شده و استرسهایش کاهش بیابند. همچنین آبرسانی قوی نیز هست. شاید لازم باشد بدانید که کمآبی بدن سبب تشدید استرس میشود.
به اندازه کافی بخوابید
داشتن خواب کافی برای کاهش استرس و حساسیتهای فرد بسیار مهم و ضروری است. وقتی فرد خسته باشد، نمیتواند تصمیمگیریهای صحیح و منطقی داشته باشد.خستگی همچنین موجب تحریک هورمونهای گرسنگی و بهویژه مصرف غذاهای چرب و شور میشود.
مدیتیشن کنید
مدیتیشن کردن کار سختی نیست. موبایل خود را خاموش کنید. چندین دقیقه در یک مکان ساکت و آرام نفسهای عمیق بکشید. روی اندامهای بدن خود تمرکز کنید و همزمان نفسهای عمیق بکشید و با تلقین همه اعضای بدنتان را آرام کنید. به تدریج به خودتان تلقین کنید که در حال خوابیدن هستید. این کارها باعث میشود تا بدنتان تا حد زیادی آرام شود و بر احساسات شدید برای پرخوری عصبی هم غلبه کنید.