انسان صدها سال است که ماست مصرف می کند. ماست یک ماده غذایی بسیار مغذی است و مصرف منظم آن می تواند از چندین جنبه سلامت شما را تقویت کند. به عنوان مثال، ماست می تواند خطر بیماری قلبی و پوکی استخوان را کاهش دهد و همچنین به مدیریت کاهش وزن کمک کند.
ماست یکی از محصولات لبنی محبوب در جهان است که به واسطه تخمیر باکتریایی شیر تهیه می شود. باکتری مورد استفاده برای تهیه ماست لاکتوز، قند طبیعی موجود در شیر را تخمیر می کند.
این فرآیند به تولید اسید لاکتیک، ماده ای که دلمه شدن پروتئین های شیر را موجب می شود، منجر شده و مزه و بافت منحصر به فرد ماست را شکل می دهد. ماست می تواند از انواع مختلف شیر تهیه شود و نمونه های تهیه شده از شیر بدون چربی به عنوان ماست بدون چربی و نمونه های تهیه شده از شیر کامل به نام ماست پر چرب شناخته می شوند.
ماست ساده بدون این که افزودنی به آن اضافه شده باشد، به رنگ سفید و مایعی غلیظ است و عطر و مزه ای تند دارد. متاسفانه بسیاری از برندهای تجاری ماست حاوی مواد افزوده شده مانند قند و طعم دهنده های مصنوعی هستند. این قبیل ماست ها برای سلامت خوب نیستند.
در مقابل، ماست ساده، شیرین نشده و طبیعی از فواید سلامت قابل توجهی بهره می برد که در ادامه با چند نمونه از آنها بیشتر آشنا می شویم.
سرشار از مواد مغذی است
ماست حاوی مواد مغذی مختلفی است که بدن انسان به آنها نیاز دارد. ماست به واسطه محتوای بالای کلسیم خود مشهور است که یک ماده معدنی ضروری برای سلامت دندان ها و استخوان ها محسوب می شود. تنها یک فنجان ماست می تواند 49 درصد از نیاز کلسیم روزانه شما را تامین کند.
همچنین، ماست از محتوای بالای ویتامین های B، به ویژه ویتامین B12 و ریبوفلاوین بهره می برد که هر دو آنها ممکن است به محافظت از شما در برابر بیماری قلبی و نقائص هنگام تولد لوله عصبی کمک کنند.
یک فنجان ماست می تواند 38 درصد از نیاز روزانه انسان به فسفر، 18 درصد به پتاسیم و 12 درصد به منیزیم را تامین کند. این مواد معدنی برای چندین فرآیند بیولوژیکی ضروری هستند که از آن جمله می توان به تنظیم فشار خون، سوخت و ساز و سلامت استخوان اشاره کرد.
یکی از مواد مغذی مهم که به طور طبیعی در ماست وجود ندارد، ویتامین D است، اما به طور معمول با آن غنی می شود. ویتامین D سلامت سیستم ایمنی و استخوان ها را بهبود می بخشد و ممکن است خطر برخی بیماری ها مانند بیماری قلبی و افسردگی را کاهش دهد.
سرشار از پروتئین است
ماست می تواند مقدار قابل توجهی پروتئین - حدود 12 گرم در هر 200 گرم - را برای شما تامین کند. پروتئین با افزایش مصرف انرژی، یا میزان کالری که در طول روز می سوزانید، از سوخت و ساز پشتیبانی می کند.
دریافت پروتئین به میزان کافی برای تنظیم اشتها نیز مهم است زیرا تولید هورمون هایی که احساس سیری را ایجاد می کنند، افزایش می دهد. این شرایط می تواند به صورت خودکار میزان کالری مصرفی کلی شما را کاهش دهد که برای کنترل وزن مفید است.
ویژگی تقویت احساس سیری ماست با انتخاب ماست یونانی که از ماست های غلیظ است، نمود بیشتری پیدا می کند. ماست یونانی ساده از محتوای پروتئین بالاتری نسبت به ماست معمولی برخوردار است و هر 200 گرم از آن 22 گرم پروتئین ارائه می کند.
به سلامت گوارش کمک می کند
برخی انواع ماست حاوی باکتری های زنده هستند که به نام پروبیوتیک شناخته می شوند. مصرف این قبیل ماست ها می تواند به سلامت گوارش کمک کند. متاسفانه بسیاری از ماست ها پاستوریزه شده هستند که این عملیات گرمایی می تواند به مرگ باکتری های مفید ماست نیز منجر شود.
برای حصول اطمینان از وجود پروبیوتیک های موثر در ماست نمونه هایی که با برچسب پروبیوتیک مشخص شده اند را خریداری کنید. برخی از انواع پروبیوتیک ها که در ماست وجود دارند، مانند بیفیدوباکتریوم و لاکتوباسیلوس، توانایی خود در کاهش نشانه های سندرم روده تحریک پذیر، اختلالی شایع که روده بزرگ را تحت تاثیر قرار می دهد، را نشان داده اند.
افزون بر این، چندین مطالعه نشان داده اند که پروبیوتیک ها ممکن است از شما در برابر اسهال مرتبط با مصرف آنتی بیوتیک و همچنین یبوست محافظت کنند.
سیستم ایمنی انسان را تقویت می کند
مصرف منظم ماست، به ویژه نمونه های حاوی پروبیوتیک، می تواند سیستم ایمنی بدن انسان را تقویت کند و احتمال ابتلا به بیماری را کاهش دهد.
پروبیوتیک ها می توانند التهاب را کاهش دهند که با چندین بیماری از عفونت های ویروسی تا اختلالات روده پیوند خورده است.
پژوهش ها نشان داده اند که پروبیوتیک ها در برخی موارد ممکن است به کاهش بروز، شدت، و طول مدت سرماخوردگی کمک کنند.
افزون بر این، ویژگی های تقویت کننده سیستم ایمنی ماست به واسطه وجود منیزم، سلنیم و روی است که این مواد معدنی نقش مهمی در سلامت سیستم ایمنی بدن انسان ایفا می کنند.
ماست های غنی شده با ویتامین D هرچه بیشتر سلامت سیستم ایمنی را تقویت می کنند. ویتامین D به واسطه توانایی خود در زمینه پیشگیری از بیماری هایی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا مورد مطالعه قرار گرفته است.
در برابر پوکی استخوان از شما محافظت می کند
ماست حاوی برخی مواد مغذی کلیدی برای حفظ سلامت استخوان ها است که از آن جمله می توان به کلسیم، پروتئین، پتاسیم، فسفر و گاهی اوقات ویتامین D اشاره کرد. تمامی این ویتامین ها و مواد معدنی برای پیشگیری از پوکی استخوان مفید هستند. پوکی استخوان شرایطی است که در بین سالمندان شایع است. افراد مبتلا به پوکی استخوان از تراکم استخوانی پایینی برخوردار هستند و در معرض خطر شکستگی های استخوان قرار دارند.
پژوهش ها نشان داده اند که مصرف حداقل سه وعده محصولات لبنی مانند ماست در روز به حفظ توده استخوانی و تقویت استخوان ها کمک می کند.
می تواند برای سلامت قلب مفید باشد
چربی ماست یکی از دلایلی است که سلامت این ماده غذایی را بحث برانگیز می کند. ماست عمدتا حاوی چربی های اشباع شده، با مقدار کمی از اسیدهای چرب اشباع نشده تک پیوندی است.
در گذشته، اعتقاد بر این بود که چربی اشباع شده موجب بیماری قلبی می شود، اما پژوهش های اخیر نشان داده اند که این مساله شاید درست نباشد. مدرکی دال بر مضر بودن چربی موجود در ماست برای سلامت وجود ندارد و در حقیقت، ممکن است برای سلامت قلب شما نیز مفید باشد.
برخی پژوهش ها نشان داده اند که مصرف چربی اشباع شده از محصولات شیر کامل می تواند کلسترول خوب (HDL) را افزایش دهد که این شرایط می تواند به حفظ سلامت قلب کمک کند. مطالعات دیگر نشان داده اند مصرف ماست می تواند در کاهش وقوع بیماری قلبی موثر باشد.
افزون بر این، محصولات لبنی مانند ماست می توانند به کاهش فشار خون بالا کمک کنند که یکی از عوامل خطرآفرین برای بیماری قلبی است.
می تواند به مدیریت وزن کمک کند
ماست دارای ویژگی های مختلفی است که می توانند به مدیریت وزن کمک کنند. این محصول از پروتئین بالایی برخوردار است که در کنار کلسیم می تواند سطوح انتشار هورمون های کنترل کننده اشتها مانند پپتید YY و GLP-1 را افزایش دهند.
افزون بر این، چندین مطالعه نشان داده اند که مصرف ماست با وزن بدن، درصد چربی بدن و اندازه دور کمر کمتر مرتبط است.
ماست ممکن است برای همه مناسب نباشد
برخی افراد باید نسبت به مصرف ماست محتاط باشند زیرا می تواند عوارض جانبی را به همراه داشته باشد، به ویژه در موارد عدم تحمل لاکتوز یا آلرژی به شیر.
عدم تحمل لاکتوز
عدم تحمل لاکتوز زمانی رخ می دهد که بدن فاقد آنزیمی به نام لاکتاز است که برای تجزیه لاکتوز به آن نیاز دارید. لاکتوز قند موجود در شیر است. این شرایط به شکل گیری نشانه های گوارشی مانند درد در ناحیه شکم و اسهال پس از مصرف محصولات لبنی منجر می شود.
از این رو، افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز ممکن است نیازمند پرهیز از مصرف ماست باشند. با این وجود، برخی افراد مبتلا به این شرایط ممکن است توانایی تحمل آن را داشته باشند.
اگر به عدم تحمل لاکتوز مبتلا هستید ممکن است به یک روند آزمون و خطا برای تشخیص این که توانایی مصرف ماست را دارید یا خیر نیاز داشته باشید.
آلرژی به شیر
محصولات لبنی حاوی پروتئین های کازئین و وی (Whey) هستند که برخی افراد نسبت به آنها آلرژی دارند. در این موارد، شیر موجب شکل گیری واکنشی می شود که می تواند بروز نشانه هایی از کهیر و تورم تا آنافیلاکسی تهدید کننده زندگی فرد را موجب شود. بر همین اساس، اگر به شیر آلرژی دارید، بهترین گزینه پرهیز از مصرف ماست است.
قند افزوده شده
بسیاری از انواع ماست حاوی مقادیر بالای قند افزوده شده هستند، به ویژه آنهایی که برچسب کم چرب را یدک می کشند. مصرف قند بیش از اندازه با برخی مشکلات سلامت از جمله دیابت و چاقی پیوند خورده است.
چگونه بهترین ماست را برای سلامت خود انتخاب کنیم
ماست های ساده و شیرین نشده بهترین گزینه محسوب می شوند زیرا از مواد تشکیل دهنده حداقلی بدون قند افزوده شده سود می برند.
گزینش ماست کم چرب یا پر چرب یک انتخاب شخصی محسوب می شود. انواع پر چرب کالری بیشتری دارند، اما این به معنای ناسالم بودن آنها نیست. تنها باید به میزان مصرف توصیه شده توجه داشته باشید.
همچنین، ماست های حاوی باکتری های زنده و فعال به واسطه فواید سلامت پروبیوتیک ها گزینه های خوبی محسوب می شوند.