سرطان بیماری است که جوان و سالمند نمی‌شناسد، میزان شیوع سرطان در سالهای اخیر با توجه به تغییرات سبک زندگی مردم افزایش پیدا کرده است به طوری‌که سالانه 90 هزار نفر به تعداد مبتلایان به سرطان در ایران اضافه می‌شوند که در یک نگاه کلی،متاسفانه آمار سرطان در ایران همانند روند جهانی، رو به افزایش است.
نقش اضافه وزن در بروز سرطان
یافته‌های محققان موسسه ملی سرطان در مریلند آمریکا نشان می‌دهد کسانی که در دهه 20 زندگی‌شان اضافه وزن داشته‌اند در مقایسه با افرادی که همواره وزن نرمال داشته‌اند 60 تا 80 درصد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان‌های مری و معده هستند؛ سرطان‌هایی که شانس فرد برای زنده ماندن بسیار اندک است. کسانی که در دوره بزرگسالی بیش از 20 کیلو وزن اضافه دارند در مقایسه با افرادی که تغییرات اندک وزنی دارند دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به سرطان مری قرار دارند.
به گفته محققان، هنوز مشخص نیست که دقیقاً چرا چاقی منجر به ابتلا به این دو سرطان می‌شود، اما اضافه وزن ممکن است به ارگان‌های شکمی فشار وارد کند و منجر به مشکلات بلندمدت رفلاکس معده و تپش قلب شود که خود این نوع مسائل در نهایت منجر به بروز سرطان خواهد شد.
مدیر اطلاعات سلامت مرکز تحقیقات سرطان می‌گوید: با حذف فست‌فودها، نوشیدنی‌های شیرین، قند، شکر، شکلات و غذاهای پرکالری همچنین انجام ورزش‌های روزانه می‌توان وزن را در حد متعادل نگه داشت. حفظ وزن نرمال در طول زندگی به خصوص در سنین جوانی می‌تواند از بروز بسیاری از سرطان‌ها پیشگیری کند.
نقش مهم عوامل روانی در بروز سرطان
اسماعیل اکبری رییس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این خصوص می‌گوید: متأسفانه بیماری سرطان در ایران به یک معضل حاد و بزرگ تبدیل شده است که این موضوع در آینده نیز جامعه را با مشکلات بزرگی روبرو خواهد کرد. در حال حاضر شیوع سرطان در کشور ما بسیار کمتر از کشورهای غربی است اما در مقایسه با کشورهای همسایه آمار سرطان در ایران رو به افزایش است.
به گفته اکبری خوشبختانه در سالهای اخیر امید به زندگی در کشور ما از 56 سال به 74 سال رسیده اما میزان رشد سرطان نیز افزایش پیدا کرده است. شایع‌ترین سرطان در آقایان سرطان معده است که در آینده سرطان معده به عنوان کشنده‌ترین سرطان محسوب خواهد شد.
سرطان سینه، پنجمین عامل مرگ و میر در بانوان
رییس مرکز تحقیقات سرطان شهید بهشتی در خصوص جدیدترین مطالعات صورت گرفته در زمینه سرطان می‌گوید: باید به این نکته توجه کرد که عوامل روانی در بروز سرطان سینه در خانم‌ها بسیار مهم است و مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهد عدم تفاهم بین زوجین و بوجود آمدن عوامل روانی نقش مهمی در ایجاد سرطان دارد. طلاق به عنوان دومین دلیل خطر از نظر روانی در ایجاد سرطان نقش مهمی ایفا می‌کند و سومین عامل بروز سرطان در خانم‌ها مرگ بستگان نزدیک است. همچنین نباید فراموش کرد از جمله عوامل بروز مشکلات روانی در آقایان بیکاری است که این موضوع نیز در بروز سرطان در آقایان نباید نادیده گرفته شود.
وی در خصوص سرطان سینه در خانم‌ها توضیح داد: این نوع سرطان پنجمین عامل مرگ و میر در بانوان است و 3 هزار و 400 نفر در سال به دلیل این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
«سرطان لوزالمعده» در صدر سرطان‌های کشنده
طبق مطالعات صورت گرفته سرطان لوزالمعده از سال 2026 حداقل 12 هزار کشته در انگلیس خواهد داد که این آمار نسبت به دهه قبل آن 30 درصد افزایش دارد. از طرف دیگری این تعداد جدا از آمار کسانی هست که مبتلا به این بیماری شناخته می‌شوند.
تشخیص دیرهنگام بیماری یا موجب عدم درمان آن می‌شود یا زمان بسیاری طول می‌کشد تا فرد شرایط جراحی را پیدا کند، لذا آمار جان‌باختگان در اثر ابتلا به این بیماری روند صعودی دارد. هم‌اکنون تنها 8 درصد از بیماران مبتلا به پانکراس واجد شرایط جراحی هستند.
از نشانه‌های این بیماری می‌توان به کاهش وزن، رنگ زرد و درد در ناحیه معده اشاره کرد؛ اکنون در هر سال حداقل 10 هزار نفر با علائم سرطان پانکراس تشخیص داده می‌شوند. اگر سرطان زود تشخیص داده شود و عمل جراحی به موقع انجام شود، فرد مبتلا تا 5 سال بعد جراحی زنده خواهد ماند، اگر سرطان به بافت‌های مجاور منتقل شود فرد نهایتا 11 ماه زنده خواهد ماند و اگر سلول‌های سرطانی در سراسر بدن پخش شوند و دیگر ارگان‌ها نیز درگیر شوند فرد نهایتا 2 تا 6 ماه زنده خواهد ماند.
مطالعات دانشمندان نشان می‌دهد که مواد غذایی حاوی مقادیر بالای منیزیم، سپر مناسبی برای پانکراس در مقابل سرطان است؛ در صدر این مواد غذایی شکلات تیره نیز قرار دارد.
اسفناج، کلم پخته، برنج قهوه‌ای، موز، آووکادو، هندوانه، آجیل، تخم کدو، کنجد، تخم آفتابگردان، بادام، حبوبات و ماهی نیز حاوی مقادیر بالای منیزیم هستند.
نقش پررنگ رادیوتراپی برای درمان سرطان
حمیدرضا میرزایی فوق تخصص رادیوتراپی و آنکولوژی در خصوص روند درمان بیماران سرطانی می‌گوید: متاسفانه در بسیاری از موارد روش شیمی درمانی برای درمان بیماران نتایج دلخواه را دربر ندارد و حتی باعث افزایش طول عمر بیمار نخواهد شد.
به گفته وی باید این نکته مهم مورد توجه قرار گیرد که یک دستگاه رادیوتراپی می‌تواند به مدت 30 سال، روزانه 100 بیمار را درمان کند و اثربخشی آن از روش‌های شیمی درمانی بیشتر است. این موضوع صحیح است که هزینه خرید دستگاه رادیوتراپی زیاد است اما در حال حاضر هزینه‌های زیادی برای داروهای شیمی درمانی صرف می‌شود.
این متخصص رادیوتراپی و آنکولوژی معتقد است: متاسفانه تجارت پشت صحنه شرکت‌های دارویی بودجه را به سمت استفاده بیشتر از داروهای شیمی درمانی می‌برد.
میرزایی در پایان می‌گوید: بهتر است با برنامه ریزی‌های لازم و کافی از هر دو نوع درمان استفاده شود و این کار به یک گروه تخصصی سپرده شود که نتیجه این عمل جلوگیری از سرگردانی بیماران خواهد بود.
