ساعتها نشستن پشت میز کار میتواند سلامت متابولیک ما را به خطر انداخته و به مرور زمان باعث افزایش قند خون و کلسترول بالا شود؛ حتی در افرادی که سالم به نظر میرسند. اما یک مطالعه عملی جدید (اگرچه کوچک) نشان میدهد که ایستادن و حرکت بدن هر ۳۰ دقیقه یکبار آنهم به مدت حدود سه دقیقه ممکن است تاثیرات نشستن بیش از حد بر سلامتی را کاهش دهد. این مطالعه نشان میدهد که بالا رفتن از چند پله، پرشی کوتاه یا حتی چمباتمه زدن، وضعیت کنترل قند خون را در بین کارکنان اداری بهبود میبخشد، بدون آنکه روند کار آنها به طور قابلتوجه مختل شود.
مضرات زیاد نشستن
برای اکثر ما، نشستن نه فقط یک امر عادی، بلکه ثابت است. بر اساس مطالعات اپیدمیولوژیک، بزرگسالان در ایالات متحده به طور معمول روزانه حدود شش ساعت و نیم در حالت نشسته بوده و بیشتر این زمان بدون ایستادن یا حتی قدمزدن کوتاه میگذرد. این ضعف وضعیتی احتمالاً در طول همهگیری کرونا تشدید شده است. دادههای اولیه نشان میدهد که بسیاری از ما در حال حاضر بیشتر از سال ۲۰۱۹ غیرفعال و یکجا نشین هستیم، به ویژه اگر دارای فرزند بوده و کارمند باشیم.
این نشستن بیوقفه سلامت متابولیک را تحت تاثیر منفی خود قرار میدهد. همانطور که نویسندگان مطالعه جدید میگویند: هر ساعت بیداری که در حالتهای بیتحرک (نشستن یا لمدادن) صرف شود، خطر ابتلا به سندروم متابولیک و دیابت نوع دو را افزایش می دهد. وقتی مداوم مینشینیم ماهیچههای پاهای ما -که بزرگترین ماهیچهها در بدن بوده و معمولاً فعال و گرسنه هستند- به سختی منقبض می شوند، بنابراین به حداقل سوخت نیاز دارند و مقدار کمی قند از جریان خون ما خارج میشود. این عضلات همچنین مواد بیوشیمیایی آزاد نمیکنند تا به طور معمول، به تجزیه اسیدهای چرب در خون کمک کند. در نتیجه وقتی روی میز خود قوز میکنیم قند خون و کلسترول در جریان خون ما تجمع پیدا میکند.
مطالعات قبلی نشان میدهد که ایجاد وقفههای مکرر در نشستن مستمر باعث کنترل قند خون و سطح کلسترول میشود. اما بیشتر این تحقیقات در آزمایشگاههای دانشگاهی انجام شده که فقط یک یا دو روز بررسی آن به طول انجامیده است؛ شرایطی که منعکس کننده زندگی واقعی نیست.
آنها با همکاری۱۶ زن و مرد میانسال در استکهلم که دارای مشاغل بی تحرک و سابقه چاقی بودند، شروع کردند و آنها را در معرض خطر بالای مشکلات متابولیک مانند دیابت قرار دادند. آنها سلامت متابولیک فعلی داوطلبان را بررسی کرده و از آنها خواستند تا به مدت یک هفته از مانیتورهای فعالیت استفاده کنند تا اعداد اولیه را دریافت نمایند. سپس، نیمی از داوطلبان به زندگی عادی خود البته تحت کنترل ادامه دادند و سایر افراد یک نرمافزار تلفن هوشمند را نصب نمودند که در طول روز کاری هر ۳۰ دقیقه یکبار به آنها هشدار می داد که به مدت سه دقیقه بلند شوند و فعالیت کنند.
آنها پله ها را بالا و پایین کرده، در محل نشستن خود در سرکار یا خانه به قدم زدن پرداختند، چمباتمه زدند، پرش کردند. اما قبل از اینکه برنامه حرکت خود را به عنوان وقفه فعالیت ثبت کند، آنها باید حداقل ۱۵ قدم بردارند.
این آزمایش به مدت سه هفته ادامه یافت و پس از آن، همه برای انجام آزمایش متابولیک به آزمایشگاه بازگشتند. محققان دریافتند که نتایج این دو گروه به طرز ظریفی با هم متفاوت است. گروه تحت کنترل، مشکلات مداوم مقاومت به انسولین، کنترل قند خون و سطح کلسترول را نشان داد. اما سایر داوطلبان که هنگام کار فعالیت کرده و حرکت می کردند، سطح مناسب قند خون ناشتا را در صبح نشان دادند، بدین معنی که بدن آنها قند خون را در طول شب بهتر کنترل می کرد. این امر یک شاخص بالقوه مهم برای سلامت متابولیک است.
قند خون آنها نیز در طول روز با نوسانی کمتر از گروه تحت کنترل تثبیت شد و میزان کلسترول مفید HDL در جریان خونشان نیز افزایش یافت. این پیشرفتها اندک بود اما ممکن است به معنی تفاوت بین پیشرفت در دیابت نوع دو بصورت شدید یا ضعیف باشد.