قلب یکی از اندام های کلیدی بدن انسان است که وظیفه پمپاژ خون به نقاط مختلف بدن از طریق شبکه ای از سرخرگ ها و سیاهرگ ها که به نام سیستم قلبی عروقی شناخته می شود را بر عهده دارد.
با افزایش سن، وضعیت قلب نیز می تواند دستخوش تغییراتی شده و احتمال تجربه شرایطی مانند حمله قلبی، سکته مغزی یا بیماری عروق کرونر افزایش می یابد. همچنین، با افزایش سن قلب دیگر نمی تواند طی یک فالیت جسمانی یا موقعیت استرس‌زا به سرعت گذشته و دورانی که جوان‌تر بوده اید، بتپد. در ادامه با برخی از تغییرات قلب پس از ۵۰ سالگی بیشتر آشنا می شویم.
خطرات قلبی افزایش می یابد
بیماری قلبی از دلایل اصلی مرگ و میر مردم در جهان محسوب می شود. مردان بیشتر از زنان به این شرایط توجه دارند و در شرایطی که بیماری قلبی بزرگترین تهدید برای زندگی زنان محسوب می شود، بیشتر آنها مشکلات سلامت دیگر مانند سرطان پستان و سکته مغزی را دلیل اصلی مرگ در نظر می گیرند.
در حدود سن ۴۵ سالگی، خطر یک حمله قلبی در مردان به طور پیوسته افزایش می یابد. میانگین سنی تجربه حمله قلبی در مردان ۶۶ سالگی است. در زنان، یائسگی که معمولاً در سن ۵۰ سالگی آغاز می شود، می تواند به تغییرات قلبی و سرخرگی منجر شود که احتمال بیماری قلبی را افزایش می دهد.
مردان و زنان: سفت‌تر شدن قلب
در محدوده ۵۰ سالگی، سفت شدن ماهیچه قلب آغاز می شود و پمپاژ خون به صورت کارآمد در سراسر بدن دشوارتر می شود. اصطلاح پزشکی برای این شرایط «اختلال عملکرد دیاستولیک» است. ماهیچه قلب پس از هر تپش نمی تواند استراحت کند که روند فرسودگی را تسریع می کند. برای زنان، تغییرات هورمونی می تواند شرایط را وخیم‌تر سازد. زمانی که سطوح استروژن کاهش می یابد، زنان اغلب با سفت شدن ماهیچه قلب مواجه می شوند. اگر با علائم آشکار، مانند تنگی نفس، خستگی، تورم در پاها، ضربان سریع قلب، و سرفه همراه با مخاط کفدار و صورتی مواجه هستید، در دریافت کمک پزشکی تعلل نکنید.
زنان: افزایش خطر قلبی با کاهش سطوح استروژن
استروژن برای بسیاری از عملکردهای بدن، از جمله سلامت باروری، رشد استخوان، مدیریت خلق و خو، و سلامت قلب ضروری است. با آغاز دوران یائسگی - معمولاً در بازه سنی ۵۰ تا ۵۴ سالگی - سطوح استروژن کاهش می یابد. این شرایط موجب بروز برخی رویدادها در بدن زنان می شود. بسیاری از تغییرات به شکل گیری عوامل خطرآفرین برای بیماری قلبی منجر شده که از آن جمله می توان به فشار خون بالا، کلسترول بالا، و دیابت اشاره کرد.
مردان و زنان: ضربان نامنظم قلب
آریتمی شرایط نسبتاً شایع است و بیشتر افراد در برهه ای از زندگی خود، مانند زمانی که کافئین بیش از حد مصرف می کنید، داروی سرماخوردگی یا سرفه مصرف می کنید، یا فردی شما را می ترساند، آن را تجربه می کنند. افزایش سن نیز می تواند خطر ضربان نامنظم قلب را افزایش دهد. تغییر در سطوح استروژن می تواند به آریتمی منجر شود. اگر ضربان نامنظم قلب تداوم داشته یا به طور مکرر رخ می دهد، برای بررسی دقیق شرایط باید به پزشک مراجعه کنید، به ویژه اگر علائم دیگر مانند تنگی نفس، غش، سینه درد، یا سبکی سر را نیز تجربه می کنید.
زنان: خطر بیشتری برای قلب شکسته
شکستن قلب به واقع می تواند به قلب شما آسیب وارد کند. مرگ یکی از نزدیکان، تجربه یک تصادف، مواجهه با بلایای طبیعی، یا تجربه استرس شدید و مداروم می تواند محرکی برای این پدیده باشد. اساساً، هورمون های استرس در ریتم عادی قلب اختلال ایجاد می کنند. خوشبختانه، این شرایط به ندرت مرگبار است، اگرچه علائمی مانند سینه درد و تنگی نفس می توانند احساسی شبیه به یک حمله قلبی را ایجاد کنند. بیش از ۹۰ درصد موارد گزارش شده سندرم قلب شکسته در زنان در بازه سنی ۵۸ تا ۷۰ سال گزارش شده است. در صورت مواجهه با این علائم، به ویژه زمانی که رویدادهای استرس‌زا را در زندگی خود تجربه می کنید، به پزشک مراجعه کنید. خوشبختانه بیشتر افراد بدون آسیب قلبی بلند مدت بهبودی را تجربه می کنند.
مردان و زنان: وارد شدن تنش بیشتر به قلب با افزایش اندازه دور کمر
با افزایش سن، آهنگ سوخت و ساز بدن نیز کندتر می شود. از این رو، افزون بر کاهش توده ماهیچه ای و فعالیت جسمانی مرتبط با سن، می توانید افزایش وزن حتی بدون اینکه میزان کالری های مصرفی خود را افزایش داده باشید، تجربه کنید. وزن اضافه می تواند خطر کلسترول بالا، التهاب، و چاقی را افزایش دهد که همگی عوامل خطرآفرین برای بیماری قلبی هستند. برای زنان، کاهش سطوح استروژن می تواند به معنای شرایط افزایش وزن مشابه با مردان بوده و به جای ران ها و کفل ها با افزایش اندازه در بخش میانی بدن خود مواجه شوند. افزایش چربی احشایی بدن عملکرد اندام های کلیدی مانند کبد و قلب را تحت تاثیر قرار داده و خطر شرایط مزمن مانند بیماری کبد چرب، دیابت و بیماری قلبی را افزایش می دهد. با اجام ورزش، به ویژه تمرینات قدرتی می توانید به این چرخه معیوب خاتمه دهید.
زنان: کاهش استروژن برابر است با کلسترول بالاتر
هورمون های زنانه، به ویژه استروژن، کارهای زیادی به سود قلب، از جمله کمک به مدیریت کلسترول، انجام می دهند. با کاهش سطوح هورمون ها پس از ۵۰ سالگی، سطح کلسترول بد (LDL) نیز رو به افزایش رفته و کلسترول خوب (HDL) کاهش می یابد. اگر رژیم غذایی و سبک زندگی خود را به خوبی تنظیم نکنید، می توانید التهاب در سرخرگ های قلب را تجربه کنید که در ترکیب با سطوح نامناسب کلسترول به ایجاد انسداد منجر می شود. وزن خود را در سطح سالم حفظ کنید، ورزش کنید و یک رژیم غذایی متعادل و ضد التهاب را دنبال کنید.
مردان و زنان: امکان تشکیل پلاک با شرایط ضعیف خواب
با افزایش سن، مغز و اعصاب شروع به تغییر می کنند و معماری خواب شما تحت تاثیر قرار می گیرد. این به معنای آن است که هر چه بیشتر مستعد بیدار شدن از خواب طی شب و کاهش احتمال تجربه خواب عمیق که قلب برای عملکرد درست به آن نیاز دارد، می شوید. همچنین، زنان باید با علائم دوران پیش از یائسگی و یائسگی، از جمله گرگرفتی که می تواند تاثیر منفی بر خواب انسان داشته باشد، مقابله کنند. خواب کوتاه‌تر و کم کیفیت می تواند افزایش سفتی سرخرگ ها و احتمال تشکیل پلاک کلسترول، به ویژه در سرخرگ های کاروتید، را در پی داشته باشد.
زنان: تاثیر کاهش سطوح هورمون ها بر انسولین
تغییر در سطوح هورمون استروژن می تواند بر سطوح هورمون های دیگر، از جمله انسولین، تاثیرگذار باشد. پیش از ۵۰ سالگی، استروژن به انسولین در مدیریت گلوکز یا قند خون کمک می کند. یائسگی می تواند به کاهش ترشح انسولین و افزایش مقاومت به انسولین منجر شود که افزایش احتمال ابتلا به دیابت را در پی دارد. دیابت می تواند تاثیر منفی بر سلامت قلب داشته باشد و به آسیب رگ های خونی که با مشکلات قلبی عروقی، مانند سکته مغزی و بیماری قلبی مرتبط است، منجر شود. همچنین، دیابت بر رگ های خونی کوچک‌تر در چشم ها، قلب، اعصاب، پاها و کلیه ها تاثیر منفی می گذارد.
مردان و زنان: تنگ شدن رگ های قلب
بیماری عروق کوچک کرونری (MVD) یک بیماری قلبی است که موجب تنگ شدن رگ های خونی کرونری کوچک منشعب از سرخرگ های کرونری بزرگ‌تر می شود. این شرایط می تواند در جریان خون اختلال ایجاد کند. بیماران معمولاً آنژین یا سینه درد را تجربه می کنند، اما در رگ های بزرگ‌تر انسداد ندارند. بیماری عروق کوچک کرونری در زنان، به ویژه پس از یائسگی یعنی زمانی که سطوح استروژن افت می کند، بیشتر شایع است. از علائم این شرایط می توان به تنگی نفس، سینه درد، و احساس غش اشاره کرد. اگر هر یک از این علائم را تجربه می کنید، به ویژه اگر با سینه درد همراهی می شود، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. یک سبک زندگی سالم و مصرف دارو می تواند به بهبود این شرایط کمک کند.
مردان و زنان: سفت شدن دیواره سرخرگی با افزایش فشار خون
با افزایش سن، فشار خون انسان به طور طبیعی افزایش می یابد. افزایش فشار خون استرس بیشتری به دیواره سرخرگ ها وارد کرده و موجب سفتی آنها می شود که هرچه بیشتر به افزایش فشار خون منجر شده و خطر مواجهه با انسداد را افزایش می دهد. برای زنان، کاهش سطوح استروژن انعطاف پذیری سرخرگ ها را کاهش می دهد. این سفتی در محفظه های قلب نیز رخ می دهد که استرس بیشتری به قلب وارد می کند. از آنجایی که فشار خون بالا معمولاً با علائم مشهود همراه نیست، افراد بسیاری از اینکه فشار و تنش بیشتری به قلب آنها وارد می شود، آگاه نیستند. اما در پس زمینه، این شرایط به رگ های خونی و ماهیچه قلب آسیب وارد کرده و خطر بیماری قلبی را افزایش می دهد.
