به بیماری‌های قلبی جزو شایع‌ترین بیماری‌ها در بسیاری از کشورها هستند و در نقاط زیادی از جهان اولین علت مرگ و میر، ابتلا به همین بیماری‌هاست. در این میان برخی بیماران قلبی به دلیل وضعیت حاد گرفتگی عروق خود مجبور به عمل جراحی باز قلب یا همان بای پس می‌شوند. توصیه پزشکان به این گروه از بیماران، آن است که رژیم غذایی مناسبی در دوره بعد از عمل جراحی داشته باشند تا به حفظ سلامت قلب خود کمک کنند و هر چه سریع‌تر بهبود کامل خود را به دست بیاورند. مهم‌ترین توصیه‌های تغذیه‌ای برای بیمارانی که جراحی قلب باز را پشت سر گذاشته‌اند، شامل موارد زیر می‌شود که ما به آن‌ها پرداخته‌ایم.
1- منابع پروتئینی را بشناسید
یکی از ترکیبات غذایی که همواره به عنوان دشمنان قلب از آن‌ها یاد می‌شود، چربی‌های اشباع هستند. چربی‌های اشباع به چربی‌های حیوانی و چربی موجود در لبنیات گفته می‌شود. از این رو، به افرادی که عمل قلب باز انجام داده‌اند، توصیه می‌شود برای پیشگیری از بالا رفتن کلسترول خون یا جلوگیری از ابتلا به چاقی و گرفتگی مجدد عروق، میزان مصرف چربی‌های اشباع را تا جایی که می‌توانند کاهش دهند. به این ترتیب، به این بیماران توصیه می‌شود مصرف گوشت قرمز و لبنیات پرچرب را در برنامه غذایی‌شان کم کنند و هنگامی که سراغ لبنیات می‌روند، انواع کم چرب آن‌ها را در سبد غذایی خود بگنجانند. میان گوشت‌ها نیز توصیه می‌شود بیماران قلبی به مصرف کم چرب‌ترین انواع گوشت مانند سینه مرغ و گوشت پرندگانی مانند بلدرچین یا ماهی رو بیاورند. ماهی‌های چرب سرشار از امگا 3 هستند و مصرفشان برای حفظ سلامت قلب، حتی بعد از عمل جراحی نیز مفید خواهد بود. این در حالی است که میان غذاهای دریایی، مصرف میگو به دلیل کلسترول بالایی که دارد، برای بیماران قلبی چندان توصیه نمی‌شود و بهتر است این بیماران خوردن میگو را حدود 2 ماه بعد از عمل جراحی و آن هم به صورت بسیار محدود در رژیم روزانه خود داشته باشند.
2- غذاهای فرآوری‌شده نخورید
انواع غذاهای فرآوری‌شده مانند سوسیس، کالباس، همبرگر، ناگت، سوپ‌های آماده، غذاهای آماده، غذاهای کنسروی و سس‌های آماده حاوی حجم بالایی سدیم هستند. معمولاً به بیمارانی که عمل قلب باز انجام داده‌اند، توصیه می‌شود کمتر از 2 هزار میلی‌گرم نمک در طول روز مصرف کنند. این در حالی است که اگر بیمار قلبی که عمل قلب باز انجام داده، روزانه یک نوع غذای فرآوری شده بخورد بیشتر از نیاز تمام روز بدن خود سدیم دریافت می‌کند که این مسئله باعث افزایش فشارخون و استرس روی قلب می‌شود. با این حساب اگر به تازگی عمل قلب باز انجام داده‌اید، توصیه می‌شود علاوه بر پرهیز از مصرف غذاهای فرآوری‌شده و شور، سعی کنید به استفاده از انواع مواد غذایی تازه رو بیاورید و غذاهای مختلف خود را به جای نمک با ادویه‌ها، سبزی‌های معطر، آبلیمو، آب نارنج یا آبغوره بدون نمک طعم‌دار کنید.
3- بیشتر میوه و سبزی تازه بخورید
مصرف میوه و سبزی فراوان برای بیمارانی که عمل قلب باز انجام داده‌اند، باعث کاهش فشار و چربی خون در بدنشان می‌شود. آنتی‌اکسیدان‌های فراوان موجود در سبزی‌ها و میوه‌های تازه می‌توانند سیستم ایمنی فردی که به تازگی تحت عمل جراحی قلب قرار گرفته را تقویت کنند و جلوی ابتلا به بیماری‌های عفونی یا ویروسی ناشی از ضعف ایمنی را در او بگیرند. معمولاً به بیماران قلبی توصیه می‌شود میوه‌ها و سبزی‌های سرشار از فیبر، ویتامین‌های گروه B، فولات، آهن و پتاسیم را در برنامه غذایی روزانه خود داشته باشند. با این حساب، مصرف حجم بیشتری از سبزی‌های برگ سبز تیره، فلفل دلمه‌ای، بروکلی، موز، سیب، انواع حبوبات و مغزها یا دانه‌های خام به این بیماران توصیه می‌شود.
4- غلات سبوس‌دار مصرف کنید
یکی از نکات تغذیه‌ای مهم بعد از عمل جراحی قلب باز، پایین نگه داشتن سطح کلسترول خون برای حفظ سلامت قلب جراحی شده است. از این رو، گنجاندن فیبر غذایی فراوان در رژیم روزانه بیماران می‌تواند به تثبیت میزان کلسترول در خون آن‌ها کمک بزرگی برساند. یکی از بهترین منابع غذایی سرشار از فیبر محلول، انواع غلات سبوس‌دار است که به آرامی وارد دستگاه گوارش می‌شود و جلوی افزایش قند یا کلسترول خون را می‌گیرد. به همین دلیل توصیه می‌شود بعد از جراحی بای‌پس حتماً نان‌های سبوس‌دار، جو دوسر، برنج یا ماکارانی قهوه‌ای در رژیم غذایی بیماران گنجانده و غلات آرد سفید برای مدتی از برنامه غذایی آن‌ها حذف شود.
5- به موقع غذا و داور بخورید
یکی از مشکلات شایع که پیش روی بیمارانی قرار می‌گیرد که عمل جراحی قلب باز انجام داده‌اند، عوارض ناشی از عمل جراحی مانند حالت تهوع کاهش اشتها یا ابتلا به یبوست است. برای کاهش این علائم توصیه می‌شود این بیماران، مواردی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم را رعایت کنند؛ داروهای خود را با مشورت پزشک بعد از وعده‌های غذایی اصلی مصرف کنید و آن‌ها را با شکم خالی نخورید، میزان مصرف آب و مایعاتتان را در طول روز افزایش دهید. پیش از خوردن وعده‌های اصلی ناهار یا شام، یک پیاله سوپ گرم، رقیق و سبک مصرف کنید تا عملکرد دستگاه گوارشتان بهبود بیابد. تعداد وعده‌های غذایی‌تان را افزایش و حجم غذاهای مصرفی‌تان را کاهش دهید. برای افزایش اشتها، همراه با وعده‌های غذایی اصلی از آبلیموی تازه یا یک فنجان آبمیوه تازه و خانگی مصرف کنید.
6- روغن جامد و کره نخورید
یکی از مهم‌ترین توصیه‌های تغذیه‌ای به کسانی که عمل جراحی قلب باز انجام داده‌اند، این است که مصرف چربی‌های هیدروژنه، اشباع و ترانس را در برنامه غذایی خود به صفر برسانند. بهتر است این افراد دور مصرف انواع روغن‌های جامد، کره و روغن نارگیل را خط بکشند و در صورت اجبار برای استفاده از روغن، سراغ روغن‌های گیاهی حاوی امگا 3 مانند روغن زیتون، روغن بذر کتان یا روغن کانولا بروند.
7- مراقب وزنتان باشید
یکی از عوامل خطری که بیماران قلبی را تهدید می‌کند، ابتلا به چاقی یا اضافه وزن است. از طرفی، زمانی که بیمار تحت عمل جراحی قلب باز قرار می‌گیرد، نیاز به استراحت بیشتری پیدا می‌کند و انجام دادن فعالیت‌های فیزیکی برای او چندان ساده نخواهد بود. از این‌رو، این بیماران باید حواسشان باشد در دوره نقاهت برنامه غذایی خود را به گونه‌ای ترتیب دهند که احتمال افزایش وزن را از بین ببرند تا باعث بروز مشکلات بیشتر برای خود نشوند.
