چرا پس از برخورد با اشیاء و یا حتی گاها بدون هیچ دلیلی، قسمتی از پوست ما کبود میشود درباره آنها چه کاری میتوانیم انجام دهیم؟
همه ما این تجربه را داشته ایم که پس از برخورد ساق پایمان به میز تلفن یا حتی برای بعضی از اشخاص پس از برگشتن از یک پیاده روی ساده و بدون هیچ دلیل مشخصی، قسمتی از پوست بدن شان کبود شده باشد؛ اما این کبودی پوست دقیقا چیست و از کجا میآید؟
آقای کوری فیشر، پزشک خانوادگی و تراپیست میگوید: «کبودی نتیجه جراحات کوچکی است که به مویرگهای خونی که در زیر سطح پوست قرار دارند، وارد میشود. اگر به هر دلیل این مویرگها آسیب ببینند، دچار خونریزی شده و خونی که از آنها خارج میشود، در زیر سطح پوست پخش شده و این تغییر رنگ کبود یا حتی سیاه را ایجاد میکند.»
ایجاد کبودی در سطح پوست پس از برخورد با اشیاء امری طبیعی شمرده میشود، اما اگر کسی بدون هیچ ضربهای یا با خفیفترین ضربهای دچار کبودی شد، چطور؟! این مطلب را ادامه دهید تا بفهمید که چه دلایل دیگری برای ایجاد کبودیهای غیرقابل شرح شما وجود دارد و چطور میتوانید یک کبودی را سریعتر بهبود دهید.
۱) مکملهای خوراکی
مصرف برخی از مکمکلهای خوراکی ممکن است منجر به کبودیهای غیرقابل توضیح شود. مثل برگ گل مینا (داروی گیاهی برای سردردهای میگرنی)، سیر، زنجبیل، برگ درخت گهن دار یا جینکو (Gingko)، جینسینگ، اسیدهای چرب امگا-۳ (روغن ماهی)، عصاره برگ گیاه «نخل اره ای» (Saw Palmetto)، و ویتامین E.
قبل از این که هر گونه مکمل خوراکی را به هر دلیلی استفاده کنید، با دکترتان درباره آن صحبت کنید، چرا که ممکن است خوردن آنها بر تاثیر داروهایی که بنا به تجویز دکتر در حال مصرف شان هستید اثر منفی بگذارد یا حتی در بدن شما با آنها ترکیب شده و منجر به عوارض غیر قابل پیش بینی شود.
مورد مهم دیگر درباره این مکملها این است که اگر مورد تایید سازمانهای مسئول امور غذایی و دارویی نباشند، اصلا ممکن است چیزی را بخورید که قصد خوردن آن را نداشته اید!
۲) جنس لطیف
غیرمنصفانه است، اما حقیقت دارد: زنان بیشتر از مردان دچار کبودی میشوند. پوست مردها ضخیمتر است، و همچنین بدن شان دارای کلاژن بیشتری است که باعث محافظت بیشتر رگهای خونی سطح پوست شده و از آسیب دیدن آنها جلوگیری میکند.
هورمون استروژن هم در ایجاد کبودیهای بدون توضیح نقش بازی میکند. مطالعات نشان داده اند که این هورمون روند ترمیم دیواره رگها را کُند میکند. همچنین باعث روانی بیشتر حرکت خون در داخل رگها میشود که البته به خودی خود امر خوبی است، اما وقتی که جراحت اتفاق میافتد، همین امر در لخته شدن خون و بند آمدن آن اختلال ایجاد میکند.
۳) ازدیاد سن
همان طور که سن انسان بالا میرود، پوستش نازکتر و رگ هایش شلتر میشود که هر دوی این موارد، انسان را بیشتر مستعد بروز کبودیهای غیرقابل توضیح میکند.
با نازک شدن پوست، سطح چربی و کلاژن آن که نقشی اساسی در حفاظت از مویرگهای بدن دارند، کاهش مییابد. با افزایش سن، رگهای خونی نیز انعطاف پذیری خود را به مرور از دست میدهند و بیشتر در معرض پاره شدن و آسیب دیدن قرار میگیرند.
۴) داروهای رقیق کننده خون
اگر به خاطر آریتمی قلبی یا جلوگیری از ایجاد لختههای خونی در رگهای تان، مصرف داروهای رقیق کننده خون به شما تجویز شده است، ممکن است غیرقابل توضیح خاصی این کبودیها در سطح بدن تان نمایان شود.
البته داروهای دیگری هم هستند که منجر به رقیق شدن خون میشوند و همه ما گاها آنها را مصرف میکنیم که ممکن است کبودی غیرقابل توضیح در سطح پوست مان ایجاد کنند مانند ایبوپروفین یا آسپرین.
۵) بیماریهای اختلال خونی
بیماریهای «هموفیلی» و «فون ویلبراند» هر دو باعث اختلالات خونی میشوند که به سادگی منجر به ایجاد کبودی میشود. هموفیلی بیماری نادری است که بر توانایی لخته شدن خون اثر منفی میگذارد و حتی با ایجاد یک جراحت معمولی باعث خونریزی شدید از بدن شده و جان فرد را در معرض خطر قرار میدهد.
فون ویلبراند بیماری است که تاثیرات منفی خفیف تری بر توانایی خون برای لخته شدن دارد و معمولا خودش را با بروز خونریزی هنگام انجام کارهای دندانپزشکی، خون دماغ شدنهایی که به سختی بند میآیند، مشاهده شدن خون در ادرار یا مدفوع و پریودهای شدید نشان میدهد.
۶) مصرف داروهای ضد افسردگی
برخی از مهارکنندههای بازجذب سروتونین با نام مخفف «اس اس آر آی»ها (SSRIs) مانند فلوکستین، سرترالین، سیتالوپرام و بوپروپیون میتوانند بر پلاکتهای خونی که نقش مهمی در پروسه لخته شدن خون دارند، اثر منفی بگذارند.
۷) کمبود ویتامین
کمبود ویتامینهای C. و K. میتوانند منجر به کبودیهای غیرقابل توضیح شوند، اما اگر در کشورهای پیشرفته زندگی میکنید و دسترسی آسان به غذاهای سالم داشته باشید بسیار بعید است که این مورد شامل حال شما شود. این مشکل تنها در مناطقی با فقر غذایی شدید رخ میدهد.
چطور سریع از شر کبودیها خلاص شویم
خبر بد این که بهبودی کامل کبودی حدود دو هفته زمان میبرد و کار زیادی در مورد اینکه این امر سریعتر اتفاق بیفتد نمیتوان انجام داد. فرآیندی که بدن برای بازجذب این خون از دست رفته انجام میدهد، چند مرحله دارد. به طور نرمال، بعد از چند روز، ورمی که همراه کبودی اتفاق افتاده از بین میرود و رنگ کبود به رنگ سبز یا زرد تغییر پیدا میکند و قبل از این که به طور کامل از بین برود ممکن است به رنگ قهوهای روشن در آید.
اما میتوانید از یک ترفند برای سرعت بخشیدن به این پروسه استفاده کنید. به محض این که ضربهای ناخواسته به قسمتی از بدن شما وارد شد، یک کیسه یخ را به مدت ۱۰ دقیقه بر ناحیه ضربه خورده قرار دهید و این کار را چند بار در روز تکرار کنید. این کار روند خونرسانی مویرگهای بدن شما را مختل کرده و تا جای ممکن سطحی که در شرف کبود شدن است را کاهش میدهد.