امیرکامران نیکوسخن، درباره چالشهای پیش روی کنترل بیماری دیابت، گفت: مشکل عمده در این زمینه افزایش روزافزون این بیماری است که در کشورهای دارای درآمد متوسط و پایین به سرعت درحال رشد است. کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا که کشور ما نیز بخشی از این منطقه است دیابتخیز محسوب میشوند و دارای میزان شیوع بالایی هستند. خوشبختانه ما نسبت به کشورهای همسایه شیوع کمتری داریم، اما در حقیقت، چون این آمار، شیوع را در جمعیت بزرگسال میسنجد و هرم جمعیت کشور ما به سمت کودکان و جوانان است. اگر به این صورت پیش برویم وقتی که این افراد به جامعه بزرگسال ما تبدیل شدند میزان شیوع ما هم با همسایگان برابر میشود.
وی ادامه داد: خوشبختانه از نظر دارویی در کشور معضل خاصی نداریم و اکثر خانوادههای دارویی را در اینجا داریم. شاید تنها یک خانواده را نداشتهباشیم که شرکتهای دارویی در مورد وارد کردن آن هم قول مساعد دادهاند. اکنون مشکل اساسی در کشورمان مربوط به وجود داروها نیست، بلکه مربوط به آموزش است.
نیکوسخن گفت: در اکثر کشورهای دنیا برای افرادی که عضو انجمن دیابت هستند دورههای آموزشی برگزار میشود. ما هم در انجمن دیابت ایران طی همکاری که انجمن دیابت گابریک با ما دارد اقدام به آموزشهای کلاسیک میکنیم، اما شاید کمتر از یک درصد دیابتیهای ما به اینآموزش دسترسی داشتهباشند. آموزش اصل اساسی درمان است، اما سیاستهای حاکم بر نظام بهداشت و درمان کشور ما چندان این اصل را نپذیرفتهاند. در گایدلاینهای جهانی، استاندارد مشخصی برای آن تعریف شدهاست و شرکتهای بیمهگر باید هزینههای آن را بهعنوان بخشی از درمان بپردازند. این اتفاق در کشور ما نمیافتد.
وی افزود: اکنون انجمن دیابت تقریبا ۲۸ شعبه در کشور دارد و پیشبینی ما رسیدن به حداقل ۱۰ مرکز آموزش دیابت است. شعبه مرکزی ما دایر است و سه شعبه در حال تاسیس داریم. کارهای اولیه آن انجام شدهاست و مشغول عضوگیری هستیم که هنوز به تعداد دلخواه نرسیدهایم.
نیکوسخن، یکی از مشکلات بیماران دیابتی را تامین نیازهای آنها درباره ابزار اندازهگیری و لوازم کنترل قند خواند و گفت: بسیاری از ابزار با وجود قیمت بالا و مصرف فراوان بیماران از پوشش بیمهای برخوردار نیستند. انسولیندرمانی نیز هزینهای است که بیماران دیابتی با آن مواجه هستند. پمپ انسولین، سرنگها و قلمهای تزریق و سایر هزینههای ناشی از تزریق که ممکن است برای یک بیمار دیابتی بارها و بارها در طول روز کاربرد داشتهباشد هزینههای هنگفتی به همراه دارد. پس فقدان آموزش وپوشش بیمهای مناسب مسائلی هستند که در زمینه دیابت با آنها مواجه هستیم.
وی درباره ضرورت وجود یک نقشه راه ملی دیابت، افزود: ما به نقشه راهی نیاز داریم که ضمن بهروزرسانی مستمر تمامی فاکتورهای بومی ما اعم از فرهنگی، مذهبی، سنتی، ژنتیکی و سایر عوامل را در برگیرد.
نیکوسخن بر نقش سازمانهای مردمنهاد و جامعه در افزایش آگاهی نسبت به دیابت تاکید کرد و گفت: وقتی از انجمن صحبت میشود فقط ما نیستیم که نقش آموزشدهنده را داریم، بلکه از تکتک اعضای انجمن هم کمک میگیریم تا فرهنگ کنترل بیماری دیابت را اشاعه دهند. با آموزش صحیح میتوان تا حد زیادی از ابتلا به ین بیماری جلوگیری کرد. اطلاعرسانی عمومی به جامعه نقش مهمی دارد تا مسائلی مانند رژیم صحیح غذایی، جلوگیری از چاقی و ورزش و تحرک کافی را به افراد جامعه بیاموزد و جلوی شیوع این بیماری گرفتهشود. از همین رو انجمن به سراغ مساجد، مدارس و فراهنگسراها میرود و برای مردم صحبت میکند تا با ارائه راهکارهایی مناسب زندگی سالمتری را تجربه کنند، اما متاسفانه مسائل آموزشی و بهداشتی در کشور ما جدی گرفتهنمیشود.
وی ادامه داد: در هیچ کجای دنیا شما شاهد این حجم از تبلیغات خوراکیهای غیرمفیدی مانند چیپس و پفک و اسنک نیستید، اما در کشور ما بیلبوردهای تبلیغاتی بزرگی به این تبلیغات اختصاص مییابد. با پیگیریهایی که از وزارت بهداشت و شهرداری داشتیم مشخص شد که، چون این بیلبوردها در اختیار بخش خصوصی است و از آنجایی که یک سازمان مردمنهاد بودجهای برای اجاره کردن این بیلبوردهای تبلیغاتی ندارد این شانس به تبلیغات سبک زندگی اشتباه و ناسالم غذایی میرسد که پول اجاره کردن این بیلبوردها را دارد.
نیکوسخن توصیه کرد: افراد بهویژه در سنین بالای ۴۰ سال و در خانوادههای دارای سابقه بیماری دیابت حتما کنترل سالانه از وضعیت قند خود داشتهباشند تا به این معضل دچار نشوند.