همانطور که می‌دانید علائم کم خوابی، با کسالت، بی‌حوصلگی و خمیازه زیاد همراه است. البته این موارد بیشتر برای کم خوابی‌های شدید رخ می‌دهد. جالب است که بدانید، بدن ما به کم‌خوابی‌ها واکنش‌های دیگری نیز نشان می‌دهد و به شیوه‌ای، ما را از کمبود خواب که در بیشتر موارد جدی گرفته نمی‌شود و می‌تواند روی سلامتی‌مان تاثیرگذار باشد، مطلع کند.
به خطر افتادن سلامت روان هر شخصی گاها با نخوابیدن رابطه مستقیم دارد. از این رو دکتر Joseph Ojile مدیر موسسه خواب کلیتون می‌گوید:«اگر شما به مدت چند شب متوالی خوب نخوابیدید، در طول این مدت احساس کم‌خوابی شما به شیوه‌ای برطرف می‌شود و بدنتان دیگر به آن، عکس‌العمل‌های عادی مثل خمیازه کشیدن و یا چرت زدن نشان نمی‌دهد.» وقتی بدنمان در دراز مدت به کم خوابی عادت کند، طبیعتا به شکل طبیعی درباره کم خوابی هشدار نمی‌دهد، اما در این بین علائم و رفتارهای عجیبی از بدن سر می‌زند که نشان می‌دهد، بدنتان از کم‌خوابی رنج می‌برد. در ادامه این مطلب شما را با برخی هشدارهای عجیب و غریب بدن که به خاطر کم‌خوابی ایجاد می‌شود، آشنا می‌کنیم.
1. استفاده از کلمات کلیشه‌ای در مکالمات روزمره
چنین مواردی شاید برای شما هم پیش بیاید که در زندگی روزمره رفتارهایی از شما سر بزند که کاملا غیره منتظره و غیر عادی باشد و این گونه علائم باعث تعجب شما می‌شود. چنین اختلالات در عملکرد رفتاری ما می‌تواند ناشی از کم خوابی شدیدی باشد که بدنمان به آن در دراز مدت عادت کرده و در نتیجه با بروز دیگر رفتارهای غیر معمول به ما هشدار می‌دهد که کم خوابی می‌تواند باعث اختلالات پیچیده‌تر در بدن شود.
جوزف در ادامه می‌گوید:«وقتی بدن ما دچار اختلال طبیعی در عملکرد خود روبرو شود. بر روی کلمات و رفتارهایی که معمولا در نهان و آشکار از ما سر می‌زند ولی در یک جمع از بروز آنها سر باز می‌زنیم، تکیه می‌کند. این بدان معنا است بیان کردن کلمات کلیشه‌ای و گاها شرم آور در شما زیاد می‌شود، چرا که دوست ندارید برای حرف زدن انرژی زیادی مصرف کنید و به دنبال کلمات مناسب برای حرف‌های عامیانه خود باشید. با این تفاسیر می‌توان نتیجه گرفت که شخصی اگر در مکالمه روزانه خود از حرف‌های کلیشه‌ای که معمولا بیشترین کاربرد را در مکالمات ما دارد، استفاده کند، نشانه کم خوابی و محروم بودن بدن او از خواب کافی است.
تری کراول، سخنگوی ملی شورای Better Sleep و نویسنده کتاب کودکان می‌گوید: افرادی که از کم‌خوابی رنج می برند حرف های بریده بریده می‌زنند، صدایشان را در هنگام صحبت کردن بالا می‌برند و انگار شبیه به افراد مست حرف می‌زنند. این گونه افراد معمولا کلمات را به صورت کامل و واضح بیان نمی‌کنند و همچنین مشکلات کم‌خوابی‌شان، به صورت سردرد نیز بروز می‌کند. شما نباید انتظار داشته باشید، اشخاصی که با کمبود خواب روبرو می‌شوند، فقط از کلمات کلیشه‌ای در مکالمات‌شان استفاده کنند.
۲. بروز رفتارهای غیر متعارف
کسانی که از کم‌خوابی شدید رنج می‌برند، در آستانه رفتارهای پر خطر و تهاجمی قرار دارند. دکتر رابرت روزنبرگ متخصص بیماری‌های خواب که خود نیز یک نویسنده در این زمینه است می‌گوید:«این امر کاملا طبیعی است که وقتی می‌خواهیم افراد را اول صبح بیدار کنیم با رفتارهای تهاجمی روبرو می شویم اما اشخاصی که از کم‌خوابی شدید رنج می‌برند، ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه‌ای نیز از خود بروز دهند که کاملا قابل توجیه است.»
یک مطالعه در مورد بیدار کردن افرادی که از کم خواب رنج می‌برند، نشان می‌دهد؛ چهره کسانی که شخص دارای کم خوابی را بیدار می‌کنند، نزد کسی که خواب بوده، بسیار منفور می‌شود. این امر تا جایی می‌رسد که شخص دارای کم خوابی چهره شخص بیدار کننده را به عنوان یک تهدید کننده واقعی فرض می‌کند. چنین برداشتی می‌تواند در زندگی روزمره افراد تاثیرات بسیار نامطلوبی بگذارد. به یاد داشته باشید؛ چنین افرادی در دراز مدت با ضربه احساسی شدیدی روبرو می‌شوند و هر کسی را به شیوه‌ای دشمن خود فرض می‌کنند، چرا که کم خوابی علاوه بر جسم، روی روان افراد نیز تاثیرات نامطلوبی برجا می‌گذارد و آرامش شخص را در طول روز مختل می‌کند.
۳. کسانی که کمبود خواب دارند، همیشه در معرض بیماری هستند
مسلما شما در طول عمر خود با چندین نوع بیماری روبه‌رو شده‌اید و اصلا دوست ندارید که دوباره با آن بیماری‌ها مبتلا شوید. یادتان نرود کم خوابی می‌تواند سیستم ایمنی بدنتان را ضعیف کند، به صورتی که بیشتر از حالت عادی در معرض انواع بیماری قرار بگیرید. چرا که وقتی سیستم ایمنی بدنتان ضعیف شود؛ توان مبارزه با انواع میکروب‌ها و ویروس‌ها پایین می‌آید و این امر خود به خود باعث می‌شود زودتر بیمار شوید. مطالعه‌ای که اخیرا صورت گرفته، نشان می‌دهد؛ کسانی که ۵ ساعت در طول شب می‌خوابند، احتمال ابتلا به سرماخوردگی در آنها نسبت به کسانی که ۶ ساعت می‌خوابند، بیشتر است.
۴. کم‌خوابی و رابطه آن با پرخوری
کسانی که کم خوابی دارند، زودتر گرسنه می‌شوند. مطالعه‌ای در این باره نشان می‌دهد؛ کسانی که زمان خواب‌شان کوتاه است، سطح لپتین leptin خون آنها کاهش می‌یابد (لپتین هورمونی است که اشتها را کاهش می‌دهد) این درست مقابل هورمون گرسنگی است؛ یعنی با کاهش هورمون لپیتین، هورمون گرلین ghrelin (هورمون گرسنگی) افزایش می‌یابد، پس می‌توان نتیجه گرفت که وقتی شخصی با کم خوابی روبه‌رو شود، ناچارا بیشتر گرسنه می‌شود و همین امر بین کم‌خوابی و پرخوری رابطه مستقیم برقرار می‌کند.
۵. کم‌خوابی و رابطه آن با تصمیم گیری
تصمیم‌گیری در بیشتر موارد با دشواری‌هایی همراه است. حال اگر کم خوابی داشته باشید، این مشکل دوچندان خواهد شد و کار تصمیم گیری بسیار حوصله بر و خسته کننده خواهد شد. وقتی کم خوابی می‌کشید، خون کمتری به آن قسمت از مغز که کار تفکر و تصمیم‌گیری را انجام می‌دهد، می‌رسد. در نتیجه شخص در هنگام تفکر و تصمیم گیری دچار مشکل می‌شود. روزنبرگ در این باره می‌گوید:«کم خوابی نه تنها روی بخش تفکر و تصمیم گیری تاثیر گذار است، بلکه می‌تواند روی برنامه ریزی، سازماندهی کارها و حتی توجه کردن تاثیر نامطلوبی بگذارد».
۶. کم‌خوابی و کاهش روابط زناشویی
کم‌خوابی می‌تواند روی رفتارمان تاثیرگذار باشد تا جایی رابطه زناشویی را نیز تحت شعاع قرار دهد. مطالعه روی مردان نشان می‌دهد که وقتی آنها دچار کم‌خوابی می‌شوند، علاقه‌ای به همسر خود نشان نمی‌دهند؛ چرا که کم خوابی در مردان باعث کاهش سطح تستوسترون در بدنشان می‌شود و همین امر می‌تواند در دراز مدت روی روابط زناشویی تاثیرات بسیار مخربی بگذارد.
کسانی که با کم خوابی روبه‌رو هستند، وقتی اول صبح از خواب بیدار می‌شوند، ممکن است روی صورتشان آکنه‌هایی را مشاهده کنند. این آکنه‌ها برای دوران بلوغ شما نیست، بلکه به خاطر کم‌خوابی به وجود آمده است.
دکتر جنیفر ریشل متخصص جراحی و مشاور RealSelf می‌گوید:«این واکش پوست در قبال کم خوابی کاملا طبیعی است، چرا که عادت کردن به خواب کم، می‌تواند باعث کم آب شدن پوست شما، به ویژه پوست صورت شود.» کسانی که از کم‌خوابی رنج می‌برند، هورمونی توسط بدنشان تولید می‌شود که می‌تواند کلاژن پوستشان را نابود کند، همین از دست رفتن مقداری از کلاژن پوست می‌تواند باعث ایجاد چین و چروک و خشکی روی پوست شود.
بیشتر بخوانید: عوارض کم‌خوابی در کودکان را جدی بگیرید
نتیجه گیری
همانطور که می‌دانید، خواب کافی برای بدن بسیار ضروری و مهم است. ما با خوابیدن کافی می‌توانیم احساس خوبی را تجربه کنیم. از دیگر مزایای خوابیدن کافی این است که بدن ما در طول خواب دست به تعمیر سلول‌های آسیب دیده پوست و از بین بردن سمومی که وارد مغز شدند، می‌زند.
توجه داشته باشید اگر در خودتان علائم فوق را مشاهده کردید، این امر در بیشتر موارد به کیفیت خواب شما برمی‌گردد. خوشبختانه شما اکثر این گونه مشکلات را می‌توانید با خوابیدن کافی برطرف کنید. یادتان نرود تا تنی سالم و شاداب نداشته باشیم، زندگی کردن لذت بخش نخواهد بود.
