میوه ها و سبزی ها را از دو نظر گیاه شناسی و آشپزی، دسته بندی می کنند. این مواد خوراکی از نظر گیاه شناسی بر اساس بخشی است که مورد استفاده قرار می گیرد.
به طور مثال میوه ها از گل یک گیاه رشد می کنند، در حالی که بخش های دیگر آن در طبقه سبزی ها قرار می گیرند.
میوه ها حاوی دانه هستند، اما سبزی ها می توانند ریشه، ساقه و یا برگ های یک گیاه باشند. از نظر آشپزی، میوه ها و سبزی ها براساس طعم و مزه طبقه بندی می شوند.
میوه هایی که طعم شیرین و یا ترش دارند معمولا در دسرها، خوراکی های سبک و یا آبمیوه ها استفاده می شوند.
سبزی هایی که طعم ملایم و لذیذ دارند نیز در تهیه غذاهای اصلی به کار می روند.
اشتباه گرفتن میوه ها و سبزی ها
یکسری گیاه وجود دارد که اگرچه میوه محسوب می شوند اما به دلیل طعم و مزه شان در رده سبزی ها قرار گرفته اند.
از این میوه ها می توان به گوجه فرنگی اشاره کرد. در واقع از نظر ساختار گیاه شناسی گوجه فرنگی نوعی میوه محسوب می شود اما به دلیل طعم و مزه اش، آن را سبزی فرض کرده اند.
از دیگر میوه های دیگر که در طبقه سبزی ها قرار گرفته اند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اسکواش زمستانی، آووکادو، خیار، فلفل، بادمجان، زیتون، کدو تنبل، نخود و کدو سبز
مقایسه خواص تغذیه ای میوه ها و سبزی ها
این دو گروه از مواد خوراکی، از نظر مغذی بودن، شباهت های زیادی با هم دارند. هر دو حاوی فیبر فراوان، ویتامین، مواد معدنی، آنتی اکسیدان و ترکیبات گیاهی هستند.
همچنین میوه ها و سبزی ها به طور طبیعی سدیم و چربی بسیار کمی دارند. میوه ها با توجه به طعم شیرین شان، در مقایسه با سبزی ها، شکر طبیعی و کالری بیشتری دارند.
به طور مثال، یک فنجان سیب خرد شده حاوی 65 کالری و 13 گرم شکر است. در حالی که یک فنجان بروکلی 31 کالری و 2 گرم شکر دارد.
برخی از انواع میوه ها در مقایسه با سبزی ها ممکن است در هر گرم، حاوی فیبر بیشتری باشند. در هر 100 گرم میوه می توان 2 تا 15 گرم فیبر یافت اما هر 100 گرم سبزی های برگدار 1/2 تا 4 گرم فیبر دارد.
محتوای آب آنها نیز با هم فرق دارند. سبزی های برگدار حاوی 84 تا 95 درصد آب هستند، در حالی که میوه ها بین 61 تا 89 درصد آب دارند.
از نظر فواید تغذیه ای نیز با هم تفاوت هایی دارند که در اینجا به برخی از آنها اشاره شده است:
ریشه ها
غنی از فیبر، ویتامین C، بتاکاروتن، پتاسیم و ویتامین های B، هستند
مرکبات
غنی از ویتامین C، بتاکاروتن، فولات و آنتی اکسیدان هایی هستند که بدن را در برابر بیماری های تحلیل برنده حفظ می کند.
سبزی های کلمی
حاوی گلوکوزینات، یک گروه از ترکیباتی که از ابتلا به سرطان پیشگیری می کنند، هستند.
توت ها
سرشار از آنتوسیانین، ترکیبات ضدالتهابی، هستند که می توانند از تنش اکسیداتیو کاسته و سلامت قلب را بهبود بخشند.
سبزی های برگ دار
این سبزی ها منبع خوبی از کاروتنوئیدها مانند لوتئین هستند که از خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سکته و سرطان می کاهند.
گنجاندن ترکیبی از میوه و سبزی به اندازه کافی در رژیم غذایی روزانه تان، مواد مغذی کافی به بدن تان می رساند.
فواید سلامتی سبزی ها و میوه ها
تحقیقات بسیاری نشان داده است که مصرف میوه و سبزی می تواند بدن را در وضعیت سالم و مناسبی قرار دهد. خوردن این دو گروه مواد غذایی از خطرات بیماری های قلبی می کاهد. میوه و سبزی های حاوی فیبر می توانند وزن بدن را کنترل کنند و فرد را در وضعیت مناسبی نگهدارند.
در یک دوره تحقیق 24 ساله روی 133هزار نفر مشخص شد، هربار که آنها میوه و سبزی (البته سبزی های غیرنشاسته ای) به مقدار زیاد مصرف می کردند، وزن شان کم می شد.
افزایش مصرف فیبر از طریق میوه و سبزی حتی می تواند از خطر ابتلا به سرطان، به ویژه سرطان روده بزرگ، تا حد زیادی بکاهد.
در نهایت باید گفت که میوه و سبزی ها قند خون را نیز کنترل می کنند. فیبر موجود در این مواد خوراکی از جذب سریع قند در خون می کاهد و بدین ترتیب سطح قند خون ثابت می ماند.
در بررسی های متعددی مشخص شده است که افزایش مصرف سبزی و میوه می تواند از خطر ابتلا به دیابت بکاهد.
توجه
توجه داشته باشید که این خواص در خصوص میوه و سبزی ها صدق می کنند، نه در آبمیوه ها.
اگرچه آبمیوه ها می توانند مقدار زیادی ویتامین، مواد معدنی و قند برای بدن فراهم کنند، اما از آنجایی که حاوی فیبر نیستند نمی توانند اثرات سلامتی داشته باشند.
کلام آخر
اگرچه بین میوه ها و سبزی ها تفاوت های متمایزی وجود دارد، اما هر دوی آنها حاوی مجموعه ای غنی از مواد مغذی هستند و روی بدن، اثرات سلامتی – از کاهش ابتلا به بیماری های مزمن گرفته تا لاغر شدن دور کمر- دارند.
حداقل روزی 5 وعده میوه و سبزی- 3 فنجان سبزی و 2 فنجان میوه- مصرف کنید.
در پایان باید گفت که طبقه بندی میوه ها و سبزی ها به اندازه خوردن این دو گروه خوراکی که حاوی مواد مغذی فراوانی هستند، مهم نیست.
