امروز براساس اخباری که از قبل اعلام شده بود، همتی، رئیس شورای هماهنگی بانکهای کشور و رئیس بانک ملی، به دیدار مراجع عظام تقلید رفت.
نماینده بانک ملی یا رئیس شورای هماهنگی بانکهای کشور؟
در این دیدارها، همتی به جای که نمایندگی بانکهای کشور را داشته باشد، بیشتر به نفع بانک ملی صحبت کرد. زیرا عمده مشکل مراجع تقلید با سود چند ده میلیون تومانی ای است که این بانک از شهر قم می گیرد و از سوی دیگر پس از ماجرای فرار خاوری، رئیس اسبق این بانک، دیگر مراجع تقلید به رئیس بانک ملی به طور مستقل وقت نمی‌دهند!
رئیس بانک ملی ایران در دیدار مراجع از تسهیلات اعطا شده به اساتید و طلاب حوزه سخن گفت و سعی کرد با بزرگ کردن تکالیفی که به عهده این بانک دولتی است، به نوعی بر سر مراجع عظام تقلید منت بگذارد. از سوی دیگر وی محور دیگر سخنان خود را در حمله به شهرداری قم قرار داد و به جای اینکه از تهاتر 500 میلیاردی طلب این بانک از شهرداری قم سخن بگوید، از عدم تسویه این بدهی سخن گفت.
اما مراجع تقلید به گفته‌های همتی توجه نکردند و هر یک انتقادات خود را از سودهای بانکی، نقش کمرنگ بانکها در تولید و بسته بودن تسهیلات بانکی به روی تولیدکنندگان خرد، بیان کردند.
آیت الله علوی گرگانی از جمله کسانی بود که انتقادات نسبتا تندی از روال فعلی بانکها کرد. وی قبلا نیز خسارت تاخیر تادیه را حرام دانسته بود و این بار نیز از رئیس بانک ملی به عنوان بزرگترین بانک جهان اسلام خواست تا مانع ایجاد فشار به مردم برای بازپرداخت اقساط سنگین و سودهای آن شود. امری که قطعا از دست همتی ساخته نیست.
اصل نظام بانکی، غربی است و براساس ربا ایجاد شده است
بیشترین انتقادات از رئیس بانکی ملی را آیت الله نوری همدانی انجام داد. وی در سخنانی با تاکید بر اینکه کسی که قرض بدهد و سود بگیرد عمل حرام مرتکب شده و این کار ربا است گفت: قرآن هفت مرتبه ربا را حرام عنوان کرده است. وی اصل نظام بانکی را غربی دانست و افزود: غربی‌ها بانکها را براساس ربا ایجاد کرده‌اند و قرض میدهند و سود میگیرند.
آیت‌الله نوری همدانی خاطرنشان کرد: دیرکرد نیز در اسلام حرام است، اگر من قرض گرفتم، جریمه تاخیر در ادای دین یک نوع ربا است و حرام است و جایز نیست.بانکها نباید به دنبال تجارت باشند، بلکه باید پول‌های مردم را در ایجاد کار و صنعت صرف کنند، خاطرنشان کرد: بانکها باید بدون ربا و بدون دیرکرد و در نهایت اسلامی شود.
مسئولان به داد مردم برسند / با تغییر اسامی، ربا از بین نمی‌رود
این مرجع تقلید گفت: بانک باید پول را از مردم بگیرد و به کسانی بدهد که قدرت کار دارند اما سرمایه ندارند، سرمایه داران هم پول خود را در راه تجارت صنعت و اشتغال به کار بگیرند چراکه راه شکل گیری اقتصاد مقاومتی همین امر است. وی با بیان اینکه بانکها با دادن سود پول مردم را جمع میکنند، افزود: در کشور ما زمین و امکانات زیاد داریم و باید از آنها در راستای رشد و توسعه کشور استفاده کنیم.
آیت‌الله نوری همدانی با بیان اینکه مسؤولان باید به داد مردم برسند چراکه دیرکرد و سود برای جامعه مخرب و حرام است، گفت: اگر می‌خواهید به مردم خدمت کنید ربا را از بانکها حذف کنید.
جریمه دیرکرد وام، ربا است
وی لزوم تحقق عملی بانک بدون ربا در کشور را مورد توجه قرار داد و افزود: بانک بدون ربا فقط در عناوین نباشد چرا که برخی بانکها اسامی فعالیت‌های خود را تغییر میدهند و تفاوتی نمی‌کند همه اینها ربا است.
این مرجع تقلید در پایان سخنان خود گفت: اگر ما برای پول براساس زمان نرخی معین کنیم ربا است و دیرکرد وام همین است و بسیاری از مردم با دادن این دیرکردها دچار مشکل شده‌اند.
آیت الله مکارم شیرازی: جریمه دیرکردها آسیب بسیاری را در کشور ایجاد کرده است
آیت الله مکارم شیرازی نیز رئیس بانک ملی را ناامید کرد و گفت: امروزه مردم شکایت های زیادی از بانک ها دارند که به ما اعلام می کنند. مردم در واقع به رویه ای که بانک ها در پیش گرفته اند اعتراض داشته و در نامه هایی که به ما می رسد، مسائلی مطرح می شود که باور آنها مشکل است.
استاد برجسته حوزه علمیه قم افزود: بانک ها چگونه به راحتی با استفاده از شرایط امروز، خانه های مردم را مصادره می کنند؛ در حالی که باید راهی در پیش گرفت که مردم متضرر نشده و در حق آنان ارفاق هایی انجام شود. اگر روش های بازپس گیری تسهیلات به شکلی باشد که مردم را از دارایی های خود محروم کرده و با استفاده از شرایط تورم و ... اموال آنان را بگیرند، خیانت به مردم است.
با سودهای ۲۰ درصدی چرخ اقتصاد به راه نخواهد افتاد
این مرجع تقلید به آسیب شناسی نظام بانکی اشاره کرد و گفت: جریمه دیرکرد، ساخت فاکتور های سوری، دادن برخی از تسهیلات به افراد صاحب قدرت و محروم کردن بسیاری از مردم از اعطای تسهیلات از عمده آسیب هایی است که در بانک ها مشاهده شده و باید رفع شود. به قول یکی از اقتصاد دان ها تا این سودهای 20 درصدی در کشور وجود دارد، چرخ های اقتصاد به راه نخواهد افتاد؛ زیرا مردم می گویند بهترین راه این است که پول های خود را به بانک بسپاریم؛
ایشان افزودند: در بسیاری از بانک های غربی نرخ سود بسیار ناچیز است و این مسئله نیز از سوی مدیران بانک ها اذعان می شود که باید از این سودها کاسته شده تا سرمایه های عمومی به سمت کار و تولید بروند. آیت الله مکارم شیرازی با اشاره به اینکه جریمه دیرکردها آسیب بسیاری را در کشور ایجاد کرده است، بیان داشتند: بانکداری شرعی بهترین روش برای پیشرفت کشور و اداره امور مردم خواهد بود و نباید از بانک های غربی تبعیت کنیم؛ چراکه اگر قرار به تقلید هم باشد، باید در سودهای کم از آنان تقلید نماییم.
آیت الله جوادی آملی، رئیس بانک ملی را به حضور نپذیرفت
در این میان، یکی از مراجع عظام تقلید علی رغم تمامی تلاش‌های آشکار و پنهان همکاران رئیس شورای هماهنگی بانکها، حاضر به دیدار با همتی نشد. آیت الله جوادی آملی قبلا نیز نسبت به حرام بودن درآمد بانکهای ربوی هشدار داده بود و این بار نیز، رئیس بزرگترین بانک جهان اسلام را که قاعدتا بیشترین مطالبات و بیشترین سودها را از مردم دریافت کرده است، به همین دلیل به حضور نپذیرفت.
دو سفر، دو شکست
این دومین سفر از مقامات دولتی در هفته‌های اخیر است که با شکست و انتقاد مراجع در قم روبرو میشود. نخستین سفر متعلق به معاون یکی از وزارتخانه‌‌ها بود که البته چون وی پیش بینی انتقادات مراجع را می‌کرد، این سفر را بدون حضور خبرنگاران انجام داد اما سفر رئیس بانک ملی و رئیس شورای هماهنگی بانکهای کشور، دومین سفر ناکام از سلسله سفرهای ناکام دولتی‌ها به قم بود و حاصلی جز شکست و ناامیدی برای همتی نداشت.
البته این هفته قم شاهد سفر عارف، کاندیدای اصلاح طلبان برای ریاست مجلس دهم نیز بود که وی نیز دست خالی از قم بازگشت و اکثریت مراجع تمایلی به پذیرش وی به جای علی لاریجانی در پست ریاست مجس نشان ندادند.
