فرهاد فخرآبادی: ماجرای ورود سیاسیون به ورزش ایران و دخالت های آنان در جریان ورزش های پرطرفداری مانند فوتبال همواره یکی از دغدغه های ورزش دوستان ایرانی بوده است و آنان که ورزش را بطور حرفه ای دنبال می کنند قرار گرفتن افراد غیر متخصص در راس باشگاه ها و فدراسیون ها را مخالف قواعد حرفه ای می دانند و معتقدند ورود چنین افرادی تنها برای ورزش بار منفی می آورد.
سیاستمداران بنا به دلایل مختلف عرصه ورزش را برای نشان دادن قدرت خود انتخاب می کنند. هر چند اصلی ترین هدف سیاستمداران در ورزش کسب محبوبیت برای خود است ولی اگر در راه دستیابی به این اهداف، استفاده از هر وسیله ای توجیه پذیر باشد، اخلاق بزرگ ترین قربانی آن خواهد بود. متاسفانه سابقه نشان داده است که نیت سیاسیون در ورود به ورزش و یا بهتر است بگوییم مدیریت‌های ورزشی چیزی جز جلب توجه افکار عمومی نبوده است و آنان واقعا به قصد و هدف خدمت به ورزش، لباس ورزش را برتن نکرده‌اند. اما استثنائاتی هم وجود داشته است که تعداد آنان به قدری کم می باشد که عملا در زمره فراموش شده گان
قرار گرفته اند.
فدراسیون های جهانی به شدت مخالف حضور افراد غیر متخصص در جریان ورزش هستند و معتقدند باید ورزش به صورت یک NGO حرکت کند. اتفاقی که در عمل در بسیاری از کشورها هیچ گاه به وقوع نپیوسته است و دست دخالت سیاست در ورزش مرتبا دیده می شود. فدراسیون ها تهدید به تعلیق و حتی تعلیق می شوند اما باز هم هیچ اثری روی سیاسیون در متن قدرت نمی گذارد و به نوعی با ماست مالی قضیه باز هم به دخالت هایشان ادامه می دهد. در انتخاب مسئولین ورزش پرطرفدار فوتبال زمان زیادی از دخالت های سیاست در جریان کار می گذرد اما این دخالت ها هیچگاه به مرز حساسی نرسید و پای فدراسیون های جهانی را به موضوع باز نکرد.
متاسفانه باید اینطور گفت طی مدت هفت سال گذشته این دخالت ها شیب بسیار تندی به خود گرفته است و حالا برخی از نمایندگان مجلس به روند مدیرتی فوتبال ایران اشکال های فراوان می گیرند.
خرداد ۱۳۸۵؛ اولین نتیجه دخالت های سیاسی
تیم ملی به یک قدمی جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان رسیده بود و سومی جام ملتهای آسیا را هم یدک می کشید. این یعنی عملکردی موفق در عرصه ملی برای محمد دادکان. اما این موفقیت ها گویا در پس اختلافاتی دیگر گم می شود، دخالت هایی از جنس سیاست که در نهایت باعثشد فوتبال ایران تعلیق شود. محمد دادکان درباره این اتفاق می گوید: " شخصی که نمی‌خواهم اسمی بیاورم اعلام کرد دادکان می‌رود و یک نیروی جوان می‌آید و کار را می‌چرخاند بعدها متوجه شدیم نیروی جوان‌تر خودش و آقای کفاشیان بوده است. او خودش می‌خواست رئیس فدراسیون شود که فیفا اجازه نداد و سرانجام کفاشیان شد با این تفاوت که فامیلی این دو
فرق می‌کرد. آنها می‌خواستند این جایگاه را بگیرند و هدفشان تخریب بود. من باید بگویم دعوای من و علی‌آبادی سر ریاست بود.(برنامه نود ۱۴ دی ماه ۸۸) "
محمد دادکان در خرداد ۸۵ برکنار می شود و بلافاصله فوتبال ایران تعلیق می شود و محبوب ترین ورزش ایران ۱۸ ماه بدون رئیس و توسط کمیته موقت به ریاست کیومرثهاشمی اداره می شود. مدت زمانی که به فوتبال ملی ما صدمات بسیاری وارد کرد و تنها ثمرش تغییر اساسنامه فدراسیون فوتبال بود. زمان انتخابات فدراسیون فوتبال که می رسد محمد علی آبادی کاندید شد که این امر با مخالفت جدی فیفا مواجه می شود و در نهایت رئیس سازمان تربیت بدنی علی کفاشیان را پیشنهاد می دهد و بدین صورت دوران ریاست کفاشیان در دی ماه ۱۳۸۶ آغاز می شود.
اسفند ۸۶؛ علی دایی سرمربی تیم ملی شد
تیم ملی فوتبال در آستانه بازی های مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ قرار داشت و پس از برکناری امیر قلعه نوعی بی سر و سامان ترین دورانش را سپری می کرد. همان روزها افشین قطبی توانسته بود با تیم پرسپولیس تهران بدرخشد و همزمان ادبیات گفتاری فوتبال ایران را در مصاحبه های مطبوعاتی ش تغییر شایانی ببخشد. همین بود که بسیاری از اهل ورزش، قطبی را به عنوان بهترین گزینه برای تیم ملی فوتبال ایران معرفی می کردند.
اما این بار در میان ناباوری و در حالی که مذاکرات با قطبی تا مرحله ی نهایی نیز پیش رفته بود و او حتی از هوادارن پرسپولیس خداحافظی کرده بود، به یکباره ” علی دایی ” به عنوان سرمربی تیم ملی انتخاب و به مردم و مطبوعات معرفی شد، در حالی که نام علی دایی حتی در گزینه های اعلام شده فدراسیون فوتبال هم نبود. علی کفاشیان درباره انتخاب دایی می گوید: " البته این نکته که در جریان انتخاب سرمربی تیم ملی اراده ای خارج از فدراسیون فوتبال دخیل بود چیزی از مسئولیتهای فدراسیون فوتبال کم نمی کند چرا که اگر ما توصیه ای را می پذیریم، مسئولیت پذیرش این توصیه نیز بر عهده خودمان است.(برنامه
نود ۱۰ فروردین ۸۸) "
فروردین؛ ۸۸ برکناری علی دایی
علی دایی که توسط عواملی خارج از محدوده فوتبال سکان هدایت تیم ملی را بر عهده گرفته بود پس از شکست تیم ملی مقابل عربستان اخراج شد و اینبار فدراسیون فوتبال به انتخاب سال قبلش بازگشت و افشین قطبی را سرمربی تیم ملی کرد. علی کفاشیان درباره برکناری علی دایی می گفته بود: " او خود رای بود و تقریبا ما جرات نداشتیم از او انتقاد کنیم یا حرفی بزنیم. برکناری دایی نظر کمیته فنی فدراسیون فوتبال بود.(برنامه نود ده فروردین ۸۸) "
اما علی دایی همانطور که خودش آمدنش را از جانب مقامات بالاتر از فدراسیون فوتبال می دانست درباره برکناری اش گفت: " شما فکر می‌‌کنید من نمی‌‌دانم که روز بازی با عربستان چه اتفاقاتی افتاد؟ به من زنگ زدند و همه چیز را گفتند. ۱۰ صبح نامه محرمانه از یک نهاد خیلی بزرگ مملکت روی یکی از سایت‌ها رفت و پیامک زدند که علی دایی دیگر سرمربی تیم ملی نیست. نهادی که به فوتبال ربط ندارد این چنین ورود میکند. همان زمان بود که فاتحه فوتبال خوانده شد.(کنفرانس خبری بازی تیم های پرسپولیس و شهرداری اسفند ۸۹) "
اسفند ۹۰؛ انتخابات فدراسیون فوتبال
انتخابات فدراسیون فوتبال در پیش بود و وزارت تازه تاسیس ورزش و جوانان هم عملا برای به دست آوردن ریاست فدراسیون خیز برداشته بود. محمد قریب به عنوان یکی از کاندید های منتصب به وزارت ورزش معرفی می شود، هر چند شخص وزیر ورزش این امر را منکر می شود اما رئیس هیئت فوتبال گیلان که در آن مجمع حاضر بود در اینباره می گوید: " با من و خیلی از دوستان صحبت کرده بودند که به یک گزینه خاص رای بدهیم. ما اگر اعتقاد داریم فردی خوب است و به درد کار می خورد باید رک حرفمان را بزنیم و بگوییم که نظر من این است که فلانی برای این پست بهتر است نه اینکه جلوی دوربین ها بگوییم بی طرفیم اما در حقیقت طور
دیگر عمل کنیم.(افکار نیوز ۳۰ ابان ۹۱) "
و همچنین علیرضا دهقان عضو کمیسیون ورزش مجلس هشتم درباره دخالت های سیاسی در انتخابات فدراسیون فوتبال توضیح می دهد: " شک نداریم که وزیر ورزش در انتخابات فدراسیون فوتبال دخالت می کند، البته من معتقدم که بالاتر از وزارت ورزش هم در این انتخابات دخالت می کنند. رسانه ها برای مشخص شدن دخالت وزارت ورزش باید دست به کار شوند. ما برای فدراسیون ها باید دنبال افراد برنامه محور و برنامه ریز باشیم. "
و امروز؛ موضع گیری مجلس در جریان نتایج ضعیف فوتبال
در حالی که فوتبال ایران چند وقتی است حال و روز خوشی ندارد و پشت سر هم شکست برای فوتبال ردیف می شود و به پاس این همه ناکامی فدراسیون فوتبال در کنفدراسیون فوتبال آسیا بهترین می شود به نظر می رسد باید محبوب ترین ورزش کشور را به دست افرادی سپرد که درد فوتبال را می دانند و به نوعی خاک خورده این ورزش هستند. امری که صدای نمایندگان ملت در مجلس نهم را هم در آورده است.
محمد دامادی نماینده مردم ساری که هفته گذشته در شبکه خبر حاضر شده بود درباره علی کفاشیان گفت: " واقعا اگر اشتباهی از ما سر زده چه نماینده مجلس باشیم چه دولتمرد و چه رئیس فدراسیون باشیم، فرقی نمی کند، باید این قدرت و این شجاعت را داشته باشیم که از مردم عذر خواهی کنیم. چرا؟ چون این حداقل کاریست که می توانیم انجام داهیم. امروز رئیس فدراسیون فوتبالی داریم که پس از حذف تیم ملی بزرگسالان از جام ملت ها می گویداز من انتظار دارید که استعفا بدهم؟ یا یک جای دیگر پس از عدم صعود به جام جهانی می گوید نرفتن به جام جهانی که فاجعه نیست. "
وی ادامه می دهد: " اگر قرار باشد شرایط به همین شکل پیش برود قطعا به تغییرات نیاز پیدا خواهیم کرد. اما تغییرات باید در راستای ریل فوتبال ما باشد. وظیفه مجمع این است که از خوابی که در آن فرو رفته بیدار شود. مجمع باید آن روزی که در فوتبال تقلب اتفاق افتاد هم واکنش نشان می داد که نداد. معلوم است وقتی فرایندی که طی می کنیم اشتباه است نتیجه ما هم اشتباه می شود. امروز حجم پولهای رد و بدل شده در فوتبال ما بسیار بالاست اما نتیجه معلوم نیست. "
بهروز نعمتی نماینده اسد آباد هم در اینباره توضیح داد : " موضوع تغییر در راس هرم مدیران غیر ورزشی و تاکید کارشناسان و صاحب نظران برمساله روی کار آمدن افراد متخصص و مدیران ورزشی حرف دل بسیاری از اهالی ورزش است. ورزش کشور نیازمند مدیر متخصص است که بتواند با مدیریت صحیح، صاحب نظران و پیشکسوتان را جذب و با ایجاد همدلی و یکپارچگی بین نیروها موجبات اعتلای ورزش کشور را فراهم کند."
