صبح یکشنبه 12 آذرماه نشست خبری جشنواره بینالمللی سینما حقیقت که از 19 آذرماه در پردیس سینمایی چهارسو آغاز میشود، برگزار شد و با وجود ارائه اطلاعات جزئی از تعداد فیلمها و بخشهای مختلف این رویداد بیشترین نکات درباره حذف یکی، دو فیلم از جشنواره و اعمال نظرهایی بود که از سوی سازمان سینمایی در چند وقت اخیر به جشنواره ابلاغ شده است.
سیدمحمدمهدی طباطبایینژاد دبیر این جشنواره درباره حذف فیلمها از جشنواره از جمله فیلم «مثل یک زن» که به زندگی شخصی و سیاسی فائزه هاشمی میپردازد، گفت: اصولا با فیلمسازان توافقی در جشنواره داریم که آنها براساس قوانین و مقررات میپذیرند و اگرچه هر جشنوارهای رویکرد و محدودیتهای خود را دارد اما براساس این توافق، تصمیماتی ممکن است برای فیلمها گرفته شود. جشنواره بینالمللی سینما حقیقت تلاش کرده به عنوان یک جشنواره با کمترین ممیزی، فیلمهای برگزیده شده توسط هیأت انتخاب را نمایش دهد و به لحاظ عرضه فیلم هم جشنواره حقیقت یکی از مستقلترین جشنوارههاست.
او افزود: سینمای مستند، سینمای فرهیختگان جامعه ماست و باید فضای گفتمانی بوجود آید که در این راستا اگر بتوانیم محدودیت نمایش را به صفر برسانیم اتفاق خوبی رخ خواهد داد. با این حال در این دوره از جشنواره یکی، دو فیلم با مسئلهای مواجه بودند که اگرچه انتخاب شده بودند اما به دلایلی به ناگزیر امکان نمایش آنها را نداریم.
وی گفت: سازمان سینمایی سیاستی را تعریف کرد تا برای پرهیز از بروز اختلافات سیاسی، آثاری که از فعالان سیاسی زنده جناحها هست از جشنواره کنار گذاشته شوند چرا که نمیخواهیم به مسائل اختلافبرانگیز سیاسی ورود کنیم.
طباطبایینژاد با بیان اینکه امسال بیش از 227 فیلم در جشنواره نمایش داده میشوند که بسیاری از آنها سیاسی هستند در پاسخ به این سوال ایسنا که چه تضمینی وجود دارد تا سال آینده فیلمسازان با اطمینان آثار خود را در اختیار جشنواره قرار دهند و یکی، دو ماه مانده به جشنواره با یک دستورالعمل سلیقهای آثارشان حذف نشود، توضیح داد: ما هیچ موردی را خارج از قوانین کنار نمیگذاریم و این تصمیم هم مبتنی بر یک سیاست بوده است و من به عنوان دبیر جشنواره با مجموعه رویکردهای سازمانم طرف هستم و تلاش میکنم جشنواره با حاشیه همراه نباشد. البته احترام به فیلمسازان قطعا برایمان اهمیت دارد اما حفظ جشنواره و دوری آن از حاشیه هم مهم است.
او در بخش دیگری از این نشست درباره دیگر فیلمهای حذف شده از جشنواره مانند «خرامان» به کارگردانی آرش اسحاقی و نیز فیلمی به کارگردانی محمدحسین مهدویان که درباره پدر طباطبایینژاد است و گفته شده با اصرار او به جشنواره راه یافته است، بیان کرد: فیلم «خرامان» به دلیل موضوعی که دارد و سکانسهای متعددی از رقص امکان نمایش در جشنواره را ندارد، ضمن اینکه در تمام دنیا انتخاب آثار یک جشنواره بر عهده دبیر است و هیأت انتخاب نماینده او هستند. اگر من فیلمی را به جشنواره راه دهم مشکلی نخواهد داشت چون اتفاقی غیرعادی نیست اما امسال شخصا هیچ فیلمی را به جشنواره اضافه نکردم و هر چه میبینید انتخاب هیأت انتخاب بوده است.
او ادامه داد: در جشنواره بیش از 1000 اعتراض جمع شده و من گفتم اگر فیلمی سه رأی مدافع دارد درباره آن صحبت خواهم کرد. درباره فیلم آقای مهدویان هم دو نفر از اعضای هیأت انتخاب قاطعانه معتقد بودند فیلم باید انتخاب شود. یک نفر رأی خنثی داشت و یک نفر هم مخالف و من بدون هیچ صحبت طولانی در گفتوگویی با همکارانم به این نظر رسیدیم که فیلم در جشنواره دیده شود. البته در انتخاب اولیه حدود 60 فیلم برگزیده شده بودند که برخی از آنها در باکس قرار نمیگرفتند و قرار بر این شد بررسی دوباره و حذف برخی آثار صورت گیرد. با این حال تأکید میکنم فیلمی که پدر من موضوع آن است برایم مسئله نبود بلکه نظر و رأی هیأت انتخاب اهمیت داشت.
طباطبایینژاد در بخش دیگری از این نشست در پاسخ به این سوال که آیا همانند آنچه پیش از این گفته شده صندوق اعتباری هنر اسپانسر این جشنواره خواهد بود، گفت: در برگزاری جشنواره سینما حقیقت با سازمان فرهنگی، هنری شهرداریهای تهران و تبریز همکاریهایی را داریم اما هیچ اسپانسری به این معنی که پولی به جشنواره بدهد، نداریم. همچنین بودجه جشنواره کمتر از دو میلیارد تومان است و امسال با تأکید سازمان سینمایی تلاش میکنیم این بودجه را کاهش دهیم اگرچه الان هم تقریبا در میان جشنوارههای چندگانه وزارت ارشاد کمترین بودجه را در اختیار داریم.
دبیر جشنواره سینما حقیقت در بخش دیگری با تأکید بر اینکه رویکرد دهه دوم این جشنواره توجه جدی به حضور بینالمللی است، خاطر نشان کرد: تلاش میکنیم این بخش جدیتر باشد و بدیهی است که ارتقاء کیفیت تولیدات داخلی مقدمه آن خواهد بود اما علاوه بر ارتقاء کیفیت باید به حضور جهانی و تولیدکنندگان شبکههای مستند در کشور هم بپردازیم و در همین راستا امسال 60 میهمان داریم که یک سوم آنها فعالان عرضه و پخش مستند در دنیا هستند.
به گفته طباطبایینژاد؛ با توجه به اینکه سال 2018 تبریز به عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام معرفی شده است، سینمای مستند هم به عنوان بازوی جدی فرهنگ و تمدن در این رویداد سهمی ایفا میکند و بر همین اساس آثار 20 مستندساز آذربایجانی در جشنواره امسال مرور میشود و مراسم نکوداشتی هم برای مصطفی رزاقکریمی و سعادتعلی سعیدپور برگزار خواهد شد.
براساس این گزارش تعداد فیلمهای ثبت شده در دبیرخانه جشنواره امسال سینما حقیقت 705 اثر بوده که 80 فیلم در بخش مسابقه ملی، 30 فیلم در بخش جایزه شهید آوینی، هفت فیلم خارج از مسابقه و 20 فیلم هم در بخش نکوداشت سینمای مستند آذربایجان شرقی نمایش داده میشود.
در بخش بینالملل هم بیش از 4000 فیلم متقاضی شرکت در جشنواره بودهاند که 25 فیلم در بخش مسابقه بینالملل، 15 فیلم در بخش نمایش ویژه، 15 فیلم در بخش مستندهای سیاسی، 10 مستند پرتره، پنج فیلم با عنوان سینما دورئل پاریس، هفت فیلم در بخش چشمانداز سینمای مستند دانمارک، پنج فیلم در بخش مرور فیلمهای حیات وحش جشنواره جکسون هول آمریکا، هفت مستند قومشناسی و 14 فیلم در بخش نگاه نو به نمایش درخواهند آمد.
برگزاری کارگاههای آموزشی، انتشار دو عنوان کتاب مستند، از دیگر بخشهای ویژه جشنواره امسال خواهند بود که از 19 تا 26 آذرماه در پردیس سینمایی «چارسو» برگزار میشود.