در شامگاه نوزدهم مهرماه، مجری‌کارشناس سینمایی «چشم شب روشن» محمدمهدی حیدریان، رئیس سازمان سینمایی بود و با او درباره وضعیت سینمای ایران به گفتگو پرداخت.
نبوی در ابتدا بیان کرد: حیدریان از نخستین مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که به همراه آقایان انوار و بهشتی ادامه حرکت مدیران قبل را شروع کرده و پایه سینمای بعد از انقلاب را خیلی جدی بنا نهاده‌اند.
محمدمهدی حیدریان در پاسخ به این سؤال نبوی که وضع سینمای امروز را چگونه می‌بیند و چه برنامه‌ای برای آن دارد گفت: از مشترکات دهه ۶۰ با اکنون این است که هر اتفاقی که در حوزه فرهنگ و هنر می‌افتد، به دلیل پیچیدگی، گستردگی و فراوانی عواملِ دخیل در آن، به برنامه‌ریزی احتیاج دارد.
وی ادامه داد: در فضای امروز فرهنگی هنری جهان، محدوده جغرافیایی معنا ندارد و کشور ما در این شرایط فرهنگی هنری جهان، در تعامل ناگریز و لاجرم با دنیا است که می‌توان این اتفاق را به‌عنوان بزرگ‌ترین تغییر نسبت به گذشته دانست که روزبه‌روز شاخصه‌های این بی‌مرزی شده و کار ما سخت‌تر می‌شود.
رئیس سازمان سینمایی عنوان کرد: در دوره اخیر با فرهنگ و هنری مواجه هستیم که بدون آن دیگر بخش‌های فرهنگی ما نمی‌توانند صاحب هویت شوند.
وی در تکمیل حرف‌هایش گفت: متأسفانه در طول این سال‌ها تلاش کردیم به همه دوستان بگوییم که واقعاً زیربنا فرهنگی است و ادامه حیات انقلاب اسلامی ایران به سمت‌وسوی مثبت، انقلاب فرهنگی است که خواستگاه آن در فرهنگ مردم بوده و در جایی که فاصله گرفتیم ضربه خوردیم.
حیدریان افزود: این تغییرات سبب می‌شود که برنامه‌ریزی ما نسبت به گذشته جدی‌تر باشد و همچنین ما باید متوجه اتفاقاتی که در دنیا می‌افتد باشیم و با پشتوانه تجربیاتی که در طول این سال‌ها به دست آوردیم، به‌سرعت برنامه جدیدی تدوین کنیم که با مختصات این دوره سازگار باشد.
مدیر اسبق شبکه جام جم اظهار کرد: یکی از دلایل بی‌مرزی، پیدا کردن و مستقر شدن زبان مشترک است؛ چرا که بیان مشترک امکان تعامل بی‌واسطه را می‌دهد و تعامل بی‌واسطه کمک به مفاهمه را بیشتر می‌کند.
این مسئول سینمایی ابراز کرد: در دهه ۶۰ ما به این احتیاج داشتیم، برای برنامه‌ریزی و دستیابی به این اهداف مراحلی مانند استقرار، ارتقاء کمّی و ارتقا کیفی طراحی کنیم که طبیعتاً از ضعف‌ها و ناکامی‌هایی برخوردار بود که در طول سال‌ها آنها را اصلاح کردیم.
وی گفت: در حال حاضر حیاتی‌ترین عامل برای برنامه‌ریزی، این است که آن را جامع ببینیم و در غیر این صورت، موفق نخواهد بود و به‌سرعت و صحت هم پیش نخواهد رفت.
حیدریان حفظ، حراست و تبیین ارزش‌ها و داشته‌های معنوی را هدف معنایی و محتوایی سینما دانست و افزود: باید در برنامه‌هایمان، مقصدمان به جهت شکلی و قالبی، حضور در فضای تصویری دنیا باشد و هدف اصلی ما این باشد که اخذ سهم از بازار تصویری جهان داشته باشیم.
وی تکمیل کرد: برای دستیابی به این سهم باید تکنولوژی آن را بدانیم تا حرف‌هایی که می‌خواهیم بزنیم، شنیده شده و مانع کپی‌برداری این حرف‌ها شویم و با قدرت تبدیل این حرف‌ها رتبه، بیان تصویری پیدا کنیم.
مخاطبان ما بیشتر در معرض محصولات خارجی هستند
مشاور رئیس سازمان صداوسیما اذعان کرد: مخاطبان ما بیشتر در معرض محصولات خارجی هستند. نسل میان‌سال و بزرگ‌سال نوستالژی دارد، اما برای کودکان، افراد غیرملی نوستالژی شکل می‌دهند.
وی ادامه داد: ما با نسل میان‌سال و بزرگ‌سال دچار مشکل نیستیم، چراکه آنها نوستالژی دارند و پیشینه ذهنی و فرهنگی دارند، اما کودک ما این را ندارد و افراد غیر ملی این نوستالژی را برای آنها شکل می‌دهند که این واقعیت تلخی است.
زیر ۱۰ درصد افراد، مخاطب فیلم‌های فعلی روی پرده هستند
حیدریان عنوان کرد: به دلیل فقر در موضوع و ژانر نمی‌توان به سینمای جهانی برسیم و متأسفانه زیر ۱۰ درصد افراد، مخاطب فیلم‌های فعلی روی پرده هستند.
مردم عهد نکرده‌اند که فقط فیلم‌های تکراری ببینند
وی اظهار کرد: با توجه به ساخت فیلم‌ها در ژانرهای یکسان و قدرت انتخاب مخاطبان، ریزش مخاطب خواهیم داشت؛ چرا که مردم عهد نکردند تا فقط این فیلم‌ها را ببینند که این مخالف نیاز فرهنگی مردم است و ما باید با بازسازی گونه‌ها و ژانرهای مختلف سینما، از این اتفاق جلوگیری کنیم.
عضو هیئت‌مدیره آفرینش‌های هنری در رابطه با جشنواره‌های فیلم گفت: زمانی نیاز داشتیم مقصد را جشنواره ببینیم، چرا که در آن زمان تنها خبرهای جنگ و نفت از ایران منتشر می‌شد تا اینکه سینما ورود پیدا کرد و ما باید روی سکو می‌رفتیم تا دیده می‌شدیم و جشنواره ها به‌عنوان اهداف اولیه طراحی شدند.
وی در تکمیل حرف‌هایش تصریح کرد: امروز جشنواره‌ها در برنامه‌ریزی جدید، گذرگاه لازم و توقف‌گاه مهلکی است و اگر مقصدگذاری ما جشنواره باشد، برای ما مشغولیت سازی می‌شود.
حیدریان عنوان کرد: اگر جشنواره از حالت توقف‌گاه و مقصد به حالت گذرگاه درنیاید، ما نمی‌توانیم سهم‌مان را از بازار جهانی بگیریم و برای این منظور اول باید مفاهمه داشته باشیم و در مرحله بعدی لوازم حضور متنوع متناسب امروز دنیا را که بیننده جهانی با آن سر و کار داشته باشد فراهم کنیم و در نهایت اینکه حضور و سرمایه‌گذاری در بازارهای جهانی بیش از جشنواره‌ها باشد.
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: سینما یک پدیده و نهاد اجتماعی با خاصیت امنیت ملی است و حقش این است که بیشتر به آن اهمیت دهیم و به عنوان استاندار، شهردار و به‌عنوان متولیان امنیت ملی، باید متقاضی سینما باشیم که متأسفانه در حال حاضر نیستیم و این اتفاق، یک صدمه فرهنگی بزرگی است.
برخی ائمه جمعه می گویند ما سینما نداریم!
وی در تکمیل حرف‌هایش گفت: برخی از ائمه جمعه می‌گویند ما سینما نداریم، ما می‌خواهیم خانواده‌ها بیایند بیرون و در یک مکان فرهنگی با هم باشند.
رئیس سازمان سینمایی ابراز کرد: روش مطلوب برای رسیدن به حرکت به‌سوی عدد مطلوب در سالن سازی، در سال‌های اخیر آغاز شده و ما باید شتاب این اتفاق را بیشتر کنیم و دیگر اینکه سینماها را چه در قالب پردیس‌ها و چه در طرح جدید که مجموعه‌هایی شامل ۲ سالنِ در پارک‌ها است گسترده کنیم.
حیدریان درباره سینما تک و نمایش فیلم‌های خارجی گفت: فیلم خارجی از جمله عواملی هستند که اجازه روبرویی و مواجهه بی‌واسطه بیننده با فیلم و فضایی را که به خاطر آن سینما مؤثر می‌شود می‌دهد؛ و همچنین به سایر شیوه‌های پخش یا ارائه فیلم، برتری پیدا می‌کند و ما اگر این امکان را در اختیار تهیه‌کننده نگذاریم مخاطبان را از آشنایی با آخرین تکنولوژی های سینما محروم کردیم.
وی ادامه داد: ما برای هدف خاص بی‌آنکه مزاحمتی برای فیلم‌ساز ما باشد، ما می‌توانیم آثار خارجی را به نمایش بگذاریم.
حیدریان در رابطه با فیلم‌های هنر و تجربه گفت: سینمای هنر تجربه یعنی ایجاد امکانی برای مواجهه مردم با دست‌اندرکاران سینما و اگر تجربه‌های هنری در فیلم‌های هنری استفاده شود، سینمای هنر و تجربه مطلوب ما خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: در چند ماهی که این مسئولیت را بر عهده گرفتم و کار را با دوستان سینماگر شروع کردیم، با برنامه‌ریزی و هم افزایی های صورت گرفته، قرار بر ورود جدی صداوسیما به سینما با ساخت برنامه و تولید فیلم شد و رسیدن به افق موردنظر، بدون رسانه ممکن نیست.
محمدمهدی حیدریان ابراز کرد: به زودی به دیدار موسسات تابع سپاه خواهم رفت، آنها در حوزه سینما بسیار فعال و با امکانات هستند.
حیدریان در پاسخ به این سؤال که جشنواره چه تغییراتی خواهد داشت، توضیح داد: قرارمان با دوستان این است که هیچ کاری نکنیم، مگر اینکه به برنامه عرضه‌اش کنیم و برنامه بگوید که نقش این اقدام در جهت رسیدن به هدف چیست. سپس انجامش دهیم و اگر نبود آن را یا اصلاح یا حذف کنیم.
جشنواره فجر شناسنامه دار می شود
وی بیان کرد: جشنواره جهانی فجر تجربه بسیار خوبی بود. با تلاش‌هایی که دوستان، به‌ویژه آقای میرکریمی انجام داد و این مسئولیت را قبول کردند، جشنواره برگزار شد. هدفی که برای این جشنواره دنبال خواهیم کرد، این است که جشنواره فجر به‌سرعت دارای شناسنامه خواهد شد.
حیدریان ادامه داد: در کنار جشنواره، ما بازار را پررنگ کردیم که می‌توانست مقطعی باشد، ولی کارکردی نداشت؛ در کنار آن ورک‌شاپ داریم و سینماگران جدیدی را وارد می‌کنیم.
جشنواره فجر امسال ۲۲ فیلم دارد
وی در پایان خاطرنشان کرد: جشنواره باید صاحب هویت شود و این بخش جشنواره ملی باید تقویت شود؛ همچنین بخش جشن آن در حال غالب شدن است و قطعاً یکی از اصلی‌ترین جشن‌های انقلابی است و امسال باشکوه‌تر خواهد شد. یکی از اتفاقاتی که امسال افتاده، این است که امسال ۲۲ فیلم داریم و این جزوی از تغییرات خواهد بود.
«چشم شب روشن» به تهیه‌کنندگی امیر قمشی و با اجرای محمد صالح علا، شنبه تا چهارشنبه هر شب ساعت ۲۳ از شبکه چهار سیما روی آنتن می‌رود.
