ترکیب طبیعت، سلامت و محیطزیست برای یک سازمان مردمنهاد ترکیبی جدید و قابلتوجه است. اگر با نگاه تیزبینانهتری به اشتراکات این سه مورد بیاندیشم متوجه فراوانی اشتراکات آنها با هم میشویم. در واقع هر سه مورد در راستای ارتقای سبک و نوع زندگی افراد هستند و آنها را به سمت آیندهای بهتر و مفیدتر سوق میدهند. طبیعت روح سرکش و سیریناپذیر انسان را از زیبایی لبریز میکند و انسان را ناخودآگاه به فکر بهبود شرایط جسمانی و روحی خود میاندازد و محیطزیست شالوده خیال برانگیز و اصلی طبیعت است.
حانیه مومنی دبیر جمعیت «میهن سبز» است. او و دوستانش چندین سال است که دغدغه طبیعت و محیطزیست را دارند و زمان زیادی را صرف پاکسازی و بهبود وضعیت آن میکنند. آنها علاوه بر پاکسازی محیطزیست با نگاه کارشناسانه و علمی خود درصدد بهبود شرایط محیطزیستی نیز برمیآیند و مدام در حال تلاش برای زندگی در محیطی سالمتر و بهتر هستند.
در ادامه گفتوگوی تفصیلی «شهر امید» را با حانیه مومنی دبیر جمعیت «میهن سبز» میخوانید:
لطفا خودتان را معرفی کنید.
حانیه مومنی متولد سال 1373 و دانشجوی پزشکی دانشگاه یزد هستم.
انگیزه آغاز فعالیت نیکوکارانه شما چه بوده است؟
آغاز فعالیت من در تهران و در جمعیت خیریهای به نام «کودکان فرشتهاند» بود. این خیریه برای کمک به بیماران سرطانی است و تلاش کردم از طریق این موسسه به این کودکان کمک کنم. اما پس از مدتی به این واقعیت دست یافتم که برای کمک به این افراد توانایی زیادی از لحاظ مالی و معنوی ندارم. محل سکونت خانواده من تهران است و بهمحض قبولی در دانشگاه به یزد منتقل شدم. در یزد تلاش کردیم جمعیت امام علی (ع) را دایر کنیم. محور فعالیتهای این جمعیت کمک به کودکان سرطانی است. برای این کودکان مراسم و جشن برگزار میکردیم یا به دانشآموزانی که به سبب بیماری از درس و مدرسهشان عقب افتاده بودند تدریس میکردیم.
در زندگی همیشه شاهد بودم که پدر و مادرم دستگیر افراد نیازمند هستند و اگر میدیدند آنها مشکلات مالی دارند به کمک آنها میرفتند. بهعنوان مثال اگر مادرم میدید که خانوادهای از پرداخت هزینه تحصیل فرزند خود درمانده است به آنها کمک میکرد به هر صورت هزینه تحصیل آن کودک را فراهم کنند. مادر از زمانی که معلم بود و حال که مدیر مدرسه است فعالیتهای نیکوکارانه داشته و دارد.
در جمعیت امام علی (ع) به چه کاری مشغول بودید؟
جمعیت امام علی فعالیت بسیار گستردهای دارد. یکی از انواع کمکهای این جمعیت کمک به کودکان سرطانی بود. من در برگزاری جشن برای این کودکان با آنها همکاری داشتم. کودکان سرطانی که شیمیدرمانی میشوند معمولا در بخش ایزوله نگهداری میشوند و افراد و حتی خانوادههای آنها هم در رفت و آمد به این محدودههای ایزوله محدودیت دارند. اما من به همراه جمعی دیگر از اعضای انجمن این اجازه را داشتیم که به شرط آموزش نکات بهداشتی به این کودکان برای جلوگیری از بیماری آنها به سبب حضور ما در این محدودههای ایزوله باشیم و بتوانیم با اجرای برنامهها و اقداماتی روحیه این کودکان را بهبود بخشیم و زمینه بهبود شرایط جسمانی آنها را فراهم کنیم. علاوه بر برگزاری جشن برای این کودکان، یک روز در میان گروهی را برای بازی با این کودکان به مرکز درمانی میفرستادیم. اعضای گروه با این کودکان نقاشی میکشیدند، برای آنها کتاب داستان میخواندند، با آنها پازل درست میکردند و تلاش میکردیم هر اقدامی را که سبب بهبود روحیه آنها میشود، انجام دهیم.
به چه دلیل به فعالیت در جمعیتهای محیطزیستی علاقهمند شدید؟
در این زمینه اطلاعات بیشتری داشتم و در زمینه پزشکی، محیطزیست و حوزه سلامت میتوانستم مثمر ثمرتر باشم. در جمعیت میهن سبز محور فعالیتها پیشگیری و بهبود آلودگیهای محیطزیستی است و این جمعیت بهطورکلی فعالیتهای زیستمحیطی–بهداشتی انجام میدهد. بهعنوان مثال اگر منشا آلودگی را در شهر یزد پیدا کنیم طی نامهنگاریهایی آن را به اطلاع مسئولان مربوطه میرسانیم و نسبت به آثار منفی این آلودگی زیستمحیطی به آنها آگاهی و هشدار میدهیم. جمعیت میهن سبز بهنوعی رابط بین محیطزیست، جوانان و مسئولان استانداری و شهرداری یزد است. در حال حاضر این جمعیت به همراه سازمانهای مردمنهاد محیطزیستی دیگر تشکیل یک شبکه از سمنهای محیطزیستی داده است و هر کدام از این سازمانها در حال حاضر در حیطه خاصی از محیطزیست فعالیت کرده و کارشناس مربوطه خود را دارند. از مجموع عملکرد و گزارشات حاصله از این سازمانهای مردمنهاد یک بازخورد دریافت میکنیم و سپس مشکلات را ارزیابی و با گروه کارشناسهای زیستمحیطی جمعیت برای آنها راهحل ارائه میدهیم. بدینگونه که بعد از شناسایی معضل زیستمحیطی به کمک کارشناس مربوطه برای آن حوزه راهحل را پیدا میکنیم و سپس طی نامهنگاری -بهعنوان مثال استانداری- به آنها اطلاع میدهیم که طرح عمرانی در حال ساخت با این شواهد و قرائن در طولانیمدت به محیطزیست و زندگی مردم آسیب میزند، بنابراین شیوه ساخت و اجرای طرح را تغییر دهید. بهعنوان نمونه یکی از مواردی که در شهر یزد بسیار رواج پیدا کرده است استعمال زیاد قلیان در فضاهای سبز عمومی است. به این دلیل که در جمعهای خانوادگی ایرانی این مسئله به میزان زیادی غیرقابلپذیرش است بیستر پارکهای شهر از پسران و جمعیت مجرد قلیانکش پر شده بود و خانوادهها رغبت چندانی برای حضور در این فضاها نداشتند. جمعیت میهن سبز طی نامهنگاریهایی با شهرداری از آنان خواست که حداقل یکی از پارکهای شهر یزد را پارک بدون دود اعلام کنند تا خانوادهها امنیت و آرامش کافی را برای حضور در فضاهای سبز عمومی داشته باشند. شهرداری یزد در حال رسیدگی به این طرح است که یکی از پارکهای شهر را پارک بدون دود اعلام کند. وجود یک پارک بدون دود برای شهر یزد جوابگوی جمعیت این شهر نیست اما برای شروع این طرح گام خوبی است. شهر یزد پارک و اماکن تفریحی زیادی ندارد و به همین دلیل برخی جوانان این استان به قلیانکشیدن روی آوردهاند.
چگونه میتوان مشارکت اجتماعی را در حل مسائل زیستمحیطی بالا برد؟
یکی از مواردی که در مشارکت بالای جوانان مشتاق حل مسائل زیستمحیطی تاثیرگذار است برگزاری تورهای طبیعتگردی است. 20 عضو ثابت جمعیت میهن سبز استان یزد نیز از طریق این تورهای طبیعتگردی گرد هم آمدهاند. در تورهای طبیعتگردی که برگزار میشود عدهای تنها یکبار شرکت میکنند و دیگر حضور پیدا نمیکنند و عنوان میکنند که خسته شدهاند و به آنها سخت گذشته است. اما برخی از آنها که وارد طبیعت میشوند از محیط و جمع همکاران و از سکوت و امنیت ویژه طبیعت اطراف شهر لذت میبرند. آنها از تورهای برگزار شده در کوه، دشت و کویرهای اطراف شهر یزد لذت میبرند. طبیعت یزد بسیار متنوع است و میتوان به جرات گفت که بیشتر شهروندان یزدی از وجود این طبیعت زیبا آگاهی ندارند و فرهنگ طبیعتگردی و گردش در طبیعت در یزد به میزان زیادی مرسوم نیست. جمعیت میهن سبز جزو تنها یا اولین گروههای برگزارکننده برنامههای طبیعتگردی در این شهر است. در حال حاضر دوشنبه هر هفته برنامه را اعلام میکنیم و از طریق کانالهای تلگرامی دانشجویان در برنامه ثبتنام میکنند و در همانجا نیز تبلیغات جمعیت را انجام میدهیم. سازمان ملی جوانان در زمینه برگزاری برنامههای گروه بسیار همدل و همراه ما است.
نقطه اتصال بین محیطزیست، مشارکت اجتماعی و جذب افراد مشارکتکننده در فعالیتها با سلامت عمومی جامعه چیست؟
هدف جمعیت امید، نشاط و سلامت جامعه است. امید به زندگی مردم بر سبک زندگی آنها و اهمیتی که به زندگی میدهند تاثیرگذار است. واضح است فردی که شادتر است قطعا زندگی سالمتری نیز دارد. امید و نشاط افراد را به سمت بهبود شرایط جسمانی و سلامت سوق میدهد و آنها را به انتخاب زندگی طولانیتر و مفیدتر تشویق میکند. شرایط محیطزیست صد درصد روی شرایط روحی و جسمی افراد تاثیر دارد و این تاثیر دوطرفه است.
مهمترین دستاورد خودتان را از فعالیتهای نیکوکارانه چه میدانید؟
مهمترین دستاورد من حس رضایتی است که در نتیجه انجام فعالیتهای مفید برای افراد پیرامونم به من دست میدهد و اینکه بتوانم دیدگاه افراد را تغییر دهم و در زندگی آنها تاثیر داشته باشم تا زندگی سالمتری داشته باشند.