پل نیومن را جزو ۲۵ ستاره بزرگ هالیوود میدانند. بسیاری معتقدند که چشمان آبی او، معروفترین چشمان تاریخ سینما هستند. «مارتین ریت» کارگردان هالیوود گفته بود که چشمان پل نیومن یک «حادثه ژنتیکی» است و انسانهای عادی چنین چشمانی ندارند.
پل نیومن در سال 1925 در کلیولند اوهایو زاده شد. پدرش را خیلی زود از دست داد. نخستین تجربیات هنرپیشگی او به دوره کودکی در تئاتر کودکان کلیولند بازمیگردد.
نیومن نخست میخواست خلبان شود، ولی به دلیل دشواری در تشخیص رنگها پذیرفته نشد. از همین رو، سه سال به عنوان مامور بیسیم در یک کشتی جنگی خدمت سربازی کرد. پس از بازگشت از خدمت سربازی، با «ژاکلین ویت» هنرپیشه آمریکایی ازدواج کرد.
نیومن در 24 سالگی در مدرسه هنرپیشگی نیویورک ثبتنام کرد و در آزمون ورودی پذیرفته شد. همدورهایهای او کسانی چون رود استایگر، جولی هریس، جرالدین پیج و ایلای والاک بودند که همگی بعدها هنرپیشگان پرآوازهای شدند.
پل نیومن با شرکت در برنامههای تلویزیونی و فعالیت در «برادوی» زندگی خود را تامین میکرد.
در سال ۱۹۵۴ نخستین نقش سینمایی خود را در فیلمی به نام «جام نقرهای» بازی کرد. نیومن در سال ۱۹۵۶ از همسرش جدا شد و دو سال پس از آن با جوآن وودوارد هنرپیشه آمریکایی ازدواج کرد. زندگی مشترک او با همسر دومش تا پایان عمر ادامه داشت.
فیلمهای به یادماندنی
قدرت بازیگری و سیمای جذاب پل نیومن، او را به سرعت به جاده شهرت و محبوبیت رهنمون شد. با فیلمهای «تابستان گرم و طولانی» و «گربه روی شیروانی داغ» (هر دو 1958)، ستاره هنر او درخشش آغاز کرد.
بعدها فیلمهایی چون «بیلیارد باز» (1961)، «پرنده شیرین جوانی» (1962)، «هاد» (1963) و «پرده پاره» (1966) موقعیت او را به عنوان ستارهای درجه یک در هالیوود تثبیت کردند.
از دیگر فیلمهای معروف او میتوان به «لوک خوشدست» (1967)، «بوچ کاسیدی و ساندنس کید» (1969)، «برج جهنمی» (1974) و «رنگ پول» (1986) اشاره کرد. پل نیومن چند بار نیز تجربه کارگردانی داشت.
وی مجموعا ۸ بار نامزد دریافت جایزه اسکار شد و از آن میان یک بار در سال ۱۹۸۷ به خاطر بازی در فیلم «رنگ پول» این جایزه به او تعلق گرفت. وی همچنین یک بار در سال ۱۹۸۶ جایزهی اسکار را برای زندگی هنری و یک بار نیز در سال1994 اسکاری ویژه برای امور خیریه و انسانی دریافت کرد.
تعهد اجتماعی و سیاسی
پل نیومن هنرپیشهای بود که در امور خیریه شرکتی فعال داشت. وی یک فروشگاه زنجیرهای مواد غذایی ایجاد کرده بود که سالانه 200 میلیون دلار درآمد داشت. با این پول، بسیاری از پروژههای خیریه مورد پشتیبانی قرار میگرفتند. نیومن و همسرش، مرکزی برای کمک به کودکان مبتلا به سرطان تاسیس کرده بودند.
همچنین هنگامی که پسر پل نیومن در سال 1978 درگذشت، وی بنیادی به نام او برای کمک به جوانان معتاد تاسیس کرد.
پل نیومن از نظر سیاسی هم متعهد بود و از دهه 60 در جنبش شهروندی آمریکا فعالیت داشت. او در دوره جنگ سرد علیه مسابقه تسلیحاتی فعال بود و از محبوبیت خود برای جمعآوری کمک در این کارزار استفاده میکرد.
پل نیومن در «لیست دشمنان» ریچارد نیکسون، رئیسجمهوری وقت آمریکا، در رده نوزدهم قرار داشت.
نیومن در سال 2007 به دلیل پیری و ناتوانی، کنارهگیری خود را از فعالیت هنری اعلام کرد. رسانهها در سال 2008 اعلام کردند که او مبتلا به سرطان ریه شده است.
وی سرانجام در تاریخ 26 سپتامبر 2008 پس از یک دوره درمان، در خانه خود در وستپورت، چشم از جهان فروبست. با مرگ وی، هالیوود ستارهای را از دست داد که سالها تماشاگران را مسحور ساخته بود.