تنابنده: «علی‌البدل» گرفتار سانسور شد

نشست خبری سریال «علی‌البدل» به کارگردانی سیروس مقدم و تهیه‌کنندگی الهام غفوری عصر امروز برگزار شد.

در این نشست سیروس مقدم، محسن تنابنده، مهدی فخیم‌زاده، هادی کاظمی، هومن حاجی‌،عبداللهی و بهرام افشاری حضور داشتند.

سیروس مقدم در ابتدای این نشست با اشاره به سابقه کاری خود در حوزه تلویزیون گفت: در این چند سال اخیر سریال‌هایی که برای تلویزیون ساختم هیچ‌گاه در یک ژانر به خصوص درجا نزدم و در تمام این مدت ژانرهای مختلف را تجربه کردم. معتقدم که در ذات هنر کشف و خلق جدیدترین‌ها باعث می‌شود تا هنرمند از تکرار و مردگی دور شود و برهمین اساس حضورم در این ژانرها نشان داده که ما تمام تلاش‌مان را برای متفاوت بودن کرده‌ایم.

وی افزود: زمانی که سریال پایتخت را کلید زدیم از بازخوردهای مخاطبان متوجه شدیم که جنس این کار برای آنها تازگی دارد. حضور افرادی شهرستانی که وارد قصه می‌شدند و اتفاقاتی را رقم می‌زدند. همین هم برای مخاطب عادتی شد اما در این میان تغییر ذائقه مخاطب دست ما است  این سؤال که چرا در سریال‌هایمان تکرار وجود دارد در اینجا مطرح می‌شود. اغلب سازندگان ما از نشان دادن و تولید پدیده‌های جدیدتر وحشت دارند.

کارگردان سریال «پایتخت» در ادامه بیان داشت: «علی‌البدل» را با تمام ریسک‌هایی که داشت شروع کردیم. از همان ابتدا می‌دانستیم که سبقه پایتخت و قیاس با آن وجود دارد. تولید «علی‌البدل» ما را وارد فضای جدیدی می‌کرد که همه عناصر از «ب» بسم‌الله خلق می‌شد. از دکوراسیون گرفته تا موسیقی و... همگی جدید بودند و مخاطب زمانی که با قسمت اول این سریال مواجه می‌شد برخی از اینها برایش ناآشنا بودند اما به ندرت با تمام آنها ارتباط گرفت.

وی با اشاره به انتخاب فضای روستایی در تولید این سریال گفت: زمانی که طرح اولیه «علی‌البدل» توسط محسن تنابنده ارائه شد همه از من می‌پرسیدند که به دلیل نزدیکی به زمان انتخابات این سریال را می‌سازیم و پاسخم خیر بود.

مقدم افزود: این سریال 2 سال پیش نوشته شده و با توجه به سختی‌‌هایی که داشت و یکی از آنها رسیدن فصل مناسب برای تصویربرداری و درگیر بودن ما برای تولید سریال پایتخت مدام عقب می‌افتاد. «علی‌البدل» برای 30 قسمت طراحی شده بود و فضای آن به ما دیکته می‌کرد که باید در ناکجاآباد اتفاق بیفتد تا هیچ قوم و قبیله‌ای رفتار و خسیسه‌های کاراکترهای این سریال را به خودش نگیرد.

محسن تنابنده طراح و سرپرست نویسندگان «علی‌البدل» در ادامه با اشاره به شباهت این سریال به فیلم سینمایی ایران‌برگر گفت: این کار خیلی قبل‌تر از ایران‌برگر در تلویزیون مطرح شد اما به دلیل تولید پایتخت مدام تولیدش عقب می‌افتاد. به لحاظ قصه‌ای باید بگویم که قصه «علی‌البدل» بارها گفته شده اما ما با لحن و سروشکلی دیگر این کار را ساختیم.

وی درباره ایده اولیه این سریال نیز گفت: چندین سال پیش برای اولین‌بار به روستای آبگرم لاهیجان سفر کرده بودم و زمانی که به آبگرم رفتم دیدم که 4 نفر که در آب بودند درباره آبگرم شهرستان‌شان صحبت می‌کردند. همین برایم ایده اولیه داستان «علی‌البدل» را رقم زد. چرا که سوژه جالبی از نظر ساخت و اجرا بود.

مهدی فخیم‌زاده بازیگر سریال «علی‌البدل» در ادامه گفت: به عقیده من هیچ چیز جدیدی وجود ندارد و تمام مسئله ما چگونه گفتن و لحن اجرا است. برایم جالب بود که از همان اول حتی قبل از پخش این اثر برخی‌ها آن را شبیه به ایران‌برگر می‌دانستند.

سیروس مقدم با اشاره به برداشت سیاسی مخاطبان از داستان این سریال نیز گفت:‌ گروهی که من همیشه با آنها کار می‌کنم عادت نداریم کارمان را با فیلم‌نامه کامل شروع کنیم دلیلش هم این است که دوست داریم و در خلال کار اتفاقات روز و پیرامون‌مان را در داستان سریال داشته باشیم. بر همین اساس «علی‌البدل» را با 6 قسمت کامل فیلم‌نامه مقابل دوربین بردیم و بعد فیلم‌نامه به‌روز شد.

کارگردان سریال «مدینه» در ادامه گفت:‌ موضوع کلی که در این سریال مطرح شد در اصل ثروت خدادادی در نقطه‌‌ای از ایران بود که تا به حال به آن پرداخته نشده بود و دچار کل‌کل شده بود. در داستان این سریال روابط اشتباه اجتماعی، خانوادگی و... به تصویر کشیده شد و مخاطب باهوش برداشت خودش را از آن خواهد داشت.

محسن تنابنده در مورد شخصیت‌پردازی‌ها و استفاده محدود از برخی لوکیشن‌ها در این سریال گفت: معتقدم داستان و قصه همانقدر که لازم است باید حرفی را بزند. اینکه شخصیت آغاسی چه گذشته‌ای داشته برای ما مهم نیست چرا که تا جایی که لازم است مخاطب اطلاعاتی داشته باشد در کار وجود دارد. هیچ فیلم‌نامه‌ای در دنیا ساخته نمی‌شود که درباره تک‌تک شخصیت‌ها حرف بزند و ما به تناسب قصه از همه شخصیت‌ها و لوکیشن‌ها استفاده کردیم.

سرپرست نویسندگان سریال پایتخت درباره فضای روستایی که در «علی‌البدل» به خوبی معرفی نشده است، گفت:‌ قیاس «علی‌البدل» با «پایتخت» قیاس درستی نیست. عدم پذیرش مسئولان تلویزیون و اصناف مخصوصاً در این سریال  باعث سانسور شد وگرنه همه ما می‌دانیم که باید بیشتر از این این روستا را معرفی می‌کردیم.

وی در مورد رگه‌های سیاسی موجود در این سریال گفت: در مورد قصه‌هایی که رنگ و بوی سیاسی دارد ریسک‌پذیری زیادی شامل حال گروه خواهد شد چون شما را به فضا و مکانی منتسب می‌کنند و کافی است که نقطه‌ منفی در یکی از شخصیت‌ها ببینند که این سؤال را بپرسند آیا مردم روستای ما به این شکل هستند.

مهدی فخیم‌زاده درباره جذابیت قصه این سریال نیز گفت: تا به حال در این ژانر کار نکرده بودم و همکاری با مقدم و قصه این سریال برایم جذابیت داشت. من هم معتقدم سوای حساسیت‌های موجود همان ناکجاآباد بهترین مکان برای روایت این قصه بود. طرح اصلی قصه این بود که مردم روستا مشغول زندگی روزمره خود هستند و رئیس جمهور و آمدن او به این روستا باعث بروز اتفاقاتی می‌شود. من همیشه می‌گویم قصه‌ای خوب است که بتوانیم آن را در دو خط تعریف کنیم و همان به طور فی‌النفسه موقعیت طنز به وجود می‌آورد.

محسن تنابنده درباره دلیل انتخاب مهدی فخیم‌زاده در این سریال گفت: یکی از دلایلی که فیلم‌زاده را برای این کار انتخاب کردیم جدیت او بود و اینکه او تا به حال در این قالب و ژانر بازی نکرده بود و برای مخاطب اینکه یک روستا در اختیار این فرد است جذابیت داشت. همچنین کیفیت بالای بازی او یکی دیگر از این دلایل بود و باید اعتراف کنم که در کنارش بسیار یاد گرفتم.

وی ادامه داد:‌ من بعد از اینکه فیلم سینمایی‌ام را کارگردانی کردم و قرار بود بعد از آن مقابل دوربین قرار بگیرم بازی کردن برایم سخت بود. در کنار این فخیم‌زاده حجم فیلم‌هایش به اندازه سن من است و همین حرفه‌ای بودنش باعث شد تا ما به سمتش برویم.

سیروس مقدم ادامه داد: از روزی که فیلم‌نامه «علی‌البدل» مطرح شد همه می‌دانستیم پاشنه این سریال بین دو خان در روستا می‌گذرد.از طرفی می‌دانستیم با دو فرد پا به سن گذاشته‌ای طرفیم که گاهی اوقات بچه‌ بازی هم درمی‌آورند. طبیعتاً به همه اینها فکر کرده بودیم که هرچه بازیگر جدی‌تر باشد ایفای نقش او در ژانر کمدی برای مخاطب جذاب‌تر خواهد بود.

وی افزود: در سریال «دندون‌طلا» نقش تازه‌ای را از فخیم‌زاده دیدم و به این نتیجه رسیدم که داود میرباقری به خوبی او را برای این نقش انتخاب کرده بود. در کنار اینها می‌دانستم که فخیم‌زاده اغلب در کار نگارش و کارگردانی است و این امکان وجود داشت که نتواند ما را در این کار که در شهرستان ضبط می‌شد همراهی کند.

کارگردان «علی‌البدل» درباره دکورهایی که برای این سریال ساخته شد، گفت: تمامی کانال‌های آب که در این چند شب پایانی سریال دیدید دست‌ساز بشر است و گروه دکور ما همه آنها را ساخته‌اند. ارتفاع این کانال تعمداً کوتاه ساخته شد که آدم‌ها برای عبور از آن مجبور باشند قوز کنند و همه اینها میسر نمی‌شد مگر با اخلاق حرفه‌ای و توانایی جسمانی عوامل و بازیگران.

فخیم‌زاده در ادامه افزود: وقتی می‌خواهید کمدی بسازید ساده‌ترین کار این است که برای ایفای نقش اصلی به کمدین فکر کنید یادم هست زمانی که قرار بود اولین تجربه فیلم سینمایی کمدی «خواستگاری» را بسازم تهیه‌کننده اصرار داشت تا اکبر عبدی را برای یکی از نقش‌های اصلی انتخاب کنم اما من مقاومت کردم. چرا که معتقدم بودم برای ایفای این نقش هنرمندی باید انتخاب شود که بتواند تلخ بازی کند. این دقیقاً مثل تفکری بود که در انتخاب من توسط تنابنده و مقدم شکل گرفت. مخاطب اغلب توقع بازی کمدی از افراد جدی ندارد و برهمین اساس بهتر می‌توانند جذب اثر شوند.

سیروس مقدم درباره حضور حیوان و چهارپایان در سریال‌های خود نیز بیان داشت: طبیعی است که در قصه‌ای در روستا رقم می‌خورد حضور چهارپا الزامی است اما در برخی فضاها مثل تیتراژ حضور این حیوان‌ها عامدانه بود.