در روزگاری که کتاب و کتابخوانی جایگاه خاصی در زندگی روزمره افراد ندارند و این یار مهربان با کم لطفی و بی مهری های بسیاری مواجه است، انسان های بزرگ و گرانبهایی هم یافت می‌شوند، که مقام کتاب را ارج نهاده و دوستی با آن را برای هر چه بهتر شدن زندگی و کمال بشری توصیه می کنند که از جمله این بزرگان می‌توان به رهبر فرزانه انقلاب اسلامی؛ حضرت آیت الله خامنه‌ای اشاره کرد.
ایشان که خود محقق، پژوهشگر و ادیب هستند؛ کتابخوانی و علم آموزی را برای جامعه امروز نه تنها یک وظیفه ملی بلکه یک واجب دینی دانسته اند و بر لزوم همگانی شدن کتابخوانی در جامعه اسلامی و گرامیداشت پدیدآورندگان و عرضه کنندگان کتاب تاکید ورزیده اند.
در این راستا کتاب های بسیاری به ویژه کتاب هایی که در زمینه دفاع مقدس نگاشته شدند مورد توجه رهبر معظم انقلاب قرار گرفته است که مزین به تقریظ ایشان شده و با اعمال یادداشتی از سوی ایشان، نویسندگان و پدیدآورندگان این کتاب ها مورد تقدیر واقع شده اند و چه بسا یادداشت های معظم له نقش بسزایی در معرفی این کتاب ها به اجتماع و بالا رفتن تیراژ آن ها هم داشته است.
در این گزارش به معرفی 10 کتاب که مزین به تقریظ رهبر معظم انقلاب شده اند می پردازیم:
خداحافظ کرخه
کتاب «خداحافظ کرخه» نوشته داوود امیریان است. موضوع این کتاب جنگ ایران و عراق است که هرفصل کتاب به موضوعی خاص اشاره دارد و به طور سلسله وار پشت سر هم می آیند و یک داستان را شکل می دهند. ابتدا از جریان اعزام شروع می شود و سپس به اردوگاه و جریان حملات و عملیات ها و در انتها بازگشت به خانه .این داستان به زبان شیرین و ساده برای نوجوانان نوشته شده که در سال 1389 توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسید.
متن تقریظ مقام معظم رهبری برای این کتاب:
«بسم الله الرحمن الرحیم ـ این کتاب شیرین و ساده، زندگی و احساس و جهتگیریهای بسیجی را بخوبی تشریح میکند. نویسنده که خود یک بسیجی با همهی بار فرهنگی این کلمه است، با بیان بعضی از جزئیات بظاهر کم اهمیّت، آن امر مهم را تصویر و ترسیم کرده است. با اینکه جوانی کم سن و سال است، بسی پخته تر از عمر خود مینویسد و میاندیشد. گاه در نقل حوادث، تسلسل طبیعی و منطقی رعایت نشده است. باری، این یکی از کتابهای خیلی خوب در مجموعه خاطرهها است.»
(70/12/20)
جشن حنابندان
«جشن حنابندان» اثر محمد حسین قدمی شامل دو گزارش از عملیات کربلای 5 و بیت المقدس 4 در مناطق جنوب و غرب کشور است. گزارش اول که از آذر سال 1365 شروع میشود و تا 9 بهمن ماه همان سال ادامه دارد 127 صفحه از کتاب را در برمی گیرد. این گزارش با ذوق و علاقه شخصی نویسنده و در طول عملیات کربلای 5 نوشته شده است. مقطع زمانی آغاز گزارش دوم، یکم آذر سال 1366 است و تا 13 فروردین سال 1367 ادامه مییابد. گزارش دوم مربوط به عملیات بیتالمقدس 4 و در مناطق غربی کشور و بخشی از خاک عراق است (از جمله حوادث مربوط به بمباران شیمیایی حلبچه) که به سفارش سید مرتضی آوینی و برای مجموعه روایت فتح نوشته شده است. نویسنده هر دو گزارش را از میان خاطرات رزمندگان لشکر 27 محمد رسولالله (ص) گردآوری کرده است. در این کتاب از نحوه برخورد رزمندگان ایرانی با اسرای عراقی و دیدار از حلبچه و ابراز انزجار و تنفر مردم عراق از صدام در سالهای جنگ، خاطراتی جذاب و خواندنی نوشته شده است. این کتاب در سال 1391 توسط انتشارات سوره مهر روانه بازار شد.
متن تقریظ مقام معظم رهبری برای این کتاب:
«بسم الله الرحمن الرحیم ـ روز و شبی چند در لحظههای پیش از خواب، در فضایی عطرآگین و مصفّا و در معراج شور و حالی که سطور و کلمات نورانی این کتاب به خواننده خود عطا میکند، سیر کردم و خدا را سپاس گفتم، هم برآن قطره عشقی که در جان این نویسنده افکنده و چنین زلال اندیشه و ذوقی را بر قلم او جاری ساخته است، و هم بر آن دست قدرتی که نقشی چنان بدیع و یکتا بر صفحه تاریخ معاصر پدید آورده و صحنههایی که افسانه وار از ذهن و چشم بشر این روزگار بیگانه است، در واقعیت زندگی این نسل از ملت ایران نقش زده است.
له الحمد حمد الحامدین ابد الآبدین. بیشتر فضیلتهایی که تاریخ انسان را زیور بخشیده و آرایش داده و مشعل و راهنمای افراد بشر شده است محصول لحظهی پرباری از زندگی یک یا چند انسان است، صبر، زهد، امتناع، گذشت، شجاعت، صدق، ایثار،..و همه فضائل بشر که در سرگذشت او میبینیم از این قبیل است.
هزاران لحظهی پربار در هر روز و شب حماسهی هشت سالهی ملت ایران مکنون است و هر که با نگاهی هنرمندانه آنها را ببیند و با قلمی هنرمندانه آن را ثبت و ماندگار کند و پیش از اینها، با توفیقی الهی به این همه دست یافته باشد، مشعل رهروان معراج انسانی را جانمایه و فروغ بخشیده است، و این کتاب و نویسندهاش در آن زمرهاند.»
(70/11/6)
جنگ پا برهنه
کتاب «جنگ پا برهنه» نوشته رحیم مخدومی شامل ۲۴خاطره با نثری روان و دلنشین است که سعی میکند تنها به دود و آتش و بوی باروت بسنده نکرده و نقبی به لایههای زیرین جنگ و شخصیت رزمندگان هم بزند. از ابتکارات زیبای کتاب آن است که هر خاطره با آیهای از قرآن آغاز میشود. آیهای به عنوان مقدمه که با خاطره همبستگی معنایی داشته و به نوعی ریشههای جنگ پا برهنه را مشخص میکند. این کتاب شامل خاطرات راوی از مقاطع مختلف جنگ و از جمله عملیاتهای والفجر ۸ و کربلای ۵ است. البته بیشتر تمرکز نویسنده بر شخصیتهای حاضر در جبهه است و حوادث و رویدادهای جنگ به مراتب در حاشیه قرار گرفته اند. این کتاب در سال 1393 توسط انتشارات سوره مهر منتشر شد.
متن تقریظ مقام معظم رهبری برای این کتاب:
«بسم الله الرحمن الرحیم ـ این انعکاسی از رنجهای مردم پا برهنه است که بخصوص در مقایسه با فداکاری همین مردم،بسی جانکاه و تلخ و ناپذیرفتنی مینماید و وقتی روح لطیف و حساسی منظره این هر دو را به چشم دیده بلکه با آن زیسته باشد، با زبانی به همان تلخی آن را روایت میکند و البته توسن خیال اهل هنر همیشه و در همهی میدانها از واقعیت پیشی میگیرد. در روایتهای دیگر از همین جبهه و همان خط و در مقابله با همان دشمن،چیزی از همه برجسته تر است و شیرین تر،و آن،تواضع و چندان ندیدن کار خود در مقابل کار دیگرانی که ـ باری ـ آنان نیز در جبهه هایی دیگر اما باز در برابر همان دشمن و بعشق همان خدا، تلاشی کرده و عرقی ریخته اند، اگرچه خطر در همه میدان ها یکسان نیست. و همه کسانی را که فیض آن جبهه را نبردهاند، اهل دنیا و دلبسته به تعلّقات آن ندانستن، و زحمت و مرارتی را که خود برای خدا بردهاند بر سر دیگران خرد نکردن. و این صفت پاکان و پارسایان است. این خصوصیت در این نوشته که از جهات بسیار زبان، تصویر، پردازش، و بخصوص استفاده خوب از آیات قرآن، خیلی خوب است، به چشم نمیخورد.. و افسوس دیگر آنکه فرق است میان اینکه کسی از بسته شدن دروازهی جهاد و شهادت غمگین شود و حسرت بخورد امّا با اینحال از عمل به وظیفهای که مصلحت اسلام و مسلمین بر دوش همه نهاده خرسند باشد، و اینکه کسی اصل را بر تشخیص خود ـ اگر نگوییم میل خود ـ نهاده و قبول ختم جنگ را خیانت و کار شیطان و توطئهی دشمن بداند.. و حتی به اشارهای امام و خاصان او را هم مستثنی نکند.. در این کتاب شق اوّل دیده نمیشود.»
(شب جمعه 9/12/70)
آن بیست و سه نفر
این کتاب که در برگیرنده خاطرات و رشادت های نوجوانان رزمنده و مقاومت آنان در اردوگاه های ارتش بعث است، ناگفته بسیاری از دوران اسارت دارد. "احمد یوسف زاده" نویسنده کتاب، آن را به شکل روایت داستانی و با تعلیق های داستانی بجا، نگاشته است.آوردن یک عده نوجوان 15 ساله به کاخ صدام و واداشتن آنان به بیان اعترافاتی دروغین مبنی بر اجباری بودن اعزام رزمندگان نوجوان به جبهه های جنگ که می توانست افکار عمومی جهانیان را در جهت خواسته های رژیم بعث عراق تغییر دهد، موضوعی است که این کتاب را بی نظیر می کند. کتاب «آن بیست و سه نفر» در سال 1393 توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسید.
متن تقریظ مقام معظم رهبری برای این کتاب:
«بسم الله الرحمن الرحیم ـ در روزهای پایانی 93 و آغازین 94 با شیرینی این نوشته شیوا و جذاب و هنرمندانه، شیرین کام شدم و لحظهها را با این مردان کم سال و پرهمت گذراندم. به این نویسنده خوش ذوق و به آن بیست و سه نفر و به دست قدرت و حکمتی که همه این زیبائیها، پرداخته سرپنجه معجزه گر اوست درود میفرستم و جبهه سپاس بر خاک میسایم. یک بار دیگر کرمان را از دریچه این کتاب، آن چنان که از دیرباز دیده و شناخته ام، دیدم و منشور هفت رنگ زیبا و درخشان آن را تحسین کردم.»
(94/1/5)
پایی که جا ماند
کتاب «پایی که جا ماند» شامل 198 خاطره از سید ناصر حسینی پور است. او در این کتاب به خاطراتِ اسارتِ چندین ساله اش در اردوگاههای عراقی، می پردازد. نویسنده این کتاب در حالی به عنوان راهنمای گردان 18 شهدا، برای پشتیبانی از رزمندگان گردان قاسم بن الحسن (ع) راهی جزیزه مجنون شده بود که در این عملیات از ناحیه پا زخمی و سپس به اسارت نیروهای بعثی درآمده بود. وی در دوران اسارت، خاطرات روزانه اش را در تکههای کاغذ روزنامه و پاکت سیگار مدون کرده و هم زمان با آزادی٬ آنها را در عصای خود جاسازی کرده و با خود به ایران آورده بود.
گفتنی است این کتاب از سوی انتشارات سوره مهر منتشر و توسط کامل السید به زبان عربی نیز ترجمه شده است.
متن تقریظ مقام معظم رهبری برای این کتاب:
«بسم الله الرحمن الرحیم ـ تاکنون هیچ کتابی نخوانده و هیچ سخنی نشنیدهام که صحنههای اسارت مردان ما در چنگال نامردمانِ بعثی عراق را، آن چنان که در این کتاب است به تصویر کشیده باشد. این یک روایتِ استثنائی از حوادث تکان دهندهای است که از سویی صبر و پایداری و عظمت روحی جوانمردانِ ما را، و از سویی دیگر پَستی و خباثت و قساوت نظامیان و گماشتگان صدام را، جزء به جزء و کلمه به کلمه در برابر چشم و دل خواننده میگذارد و او را مبهوت میکند. احساس خواننده، از یک سو؛ شگفتی و تحسین و احساس عزت است، و از سوی دیگر؛ غم و خشم و نفرت.»
(91/6/2)
پنجره های تشنه
کتاب «پنجرههای تشنه» روز نوشتهای آقای "مهدی قزلی" از انتقال ضریح جدید امام حسین علیه السلام از قم به کربلا در سال ۱۳۹۱ است و انتشارات سورهی مهر آن را منتشر کرده است.
متن تقریظ مقام معظم رهبری برای این کتاب:
«بسم الله الرحمن الرحیم
این حسین کیست که عالم همه دیوانهى اوست
این چه شمعی است که جانها همه پروانهى اوست
اى شعلهى فروزان، اى فروغ تابان، اى گرمابخش دلهاى خلایق! تو کیستى با این شکوه و جلال، با این شیرینى و دلنشینى، با این هیبت و اقتدار، با اینهمه لشکر دل بههمراه، با غلغلهى فرشتگان که در کنار موکب تو با آدمیان رقابت میکنند؟ تو کیستى اى نور خدا، اى نداى حقیقت، اى فرقان، و اى سفینة النجاة؟ چه کردهاى در راه خدایت که پاداش آن خدائىشدنِ هر آن چیزى است که به تو نسبت میرساند؟ بنفسى انت، بروحى انت، بِمُهجَةِ قلبى انت، و سلام الله علیکَ یومَ وُلِدتَ و یوم اُستُشهِدتَ مظلوماً و یوم تُبعَثُ فاخِراً و مَفخَراً. 29/2/93
بسیار خوب و با ذوق و سلیقه نوشته شده است؛ و با نگاه هنرمندانه و کنجکاو و نکته یاب.»
(خواندم تا 28/2/93)
دا
«دا» نام کتاب روایت خاطرات سیده زهرا حسینی است در مورد جنگ ایران و عراق که به اهتمام "سیده اعظم حسینی" نگاشته شده و توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است. دا؛ در زبان کردی به معنی مادر است. خاطرات ذکر شده در این کتاب در دو شهر بصره و خرمشهر است و سالهای محاصره خرمشهر توسط نیروهای عراقی محور مرکزی کتاب را تشکیل میدهد. حسینی در آن زمان دختر ۱۷ سالهای بوده و گوشه ای از تاریخ جنگ را بازگو میکند که غالباً به اشغال و فتح خرمشهر مربوط میشود.
متن تقریظ مقام معظم رهبری برای این کتاب:
«کتاب «دا» که حقاً و انصافاً کتاب بسیار خوب و قابل طرح در سطح جهانی است، مربوط به بخش کوچکی از وقایع جنگ تحمیلی است و این نشان میدهد که هشت سال دفاع مقدس دارای ظرفیت تولید هزاران کتاب به منظور انتقال فرهنگ و ارزشهای اسلامی و انقلابی به جامعه و جهان است ... این کتاب در گستره کشور هنوز شناخته نشده است؛ در حالی که چند صد هزار تا حالا چاپ کردید. اگر «دا» شناخته شود، میلیون ها نسخه از این کتاب فروش خواهد رفت و میلیون ها نفر از محتوای این کتاب بهره خواهند برد... شما هزار کتاب «دا» میتوانید تولید کنید. «دا» یک رگه ارزشمند است که در معدن پیدا کردید، این راه را ادامه دهید. »
نورالدین پسر ایران
«نورالدین پسر ایران» کتاب خاطرات سید نورالدین عافی است؛ پسری شانزده ساله از اهالی روستای خنجان در حوالی تبریز در آذربایجان شرقی که حضور دفاع مقدس را در گردان های خط شکن لشکر 31 عاشورا به عنوان نیروی آزاد، غواص و فرمانده دسته و در جبهههای مختلف تجربه کرده و بارها مجروح شده است. نورالدین نزدیک به هشتاد ماه از دوران جنگ تحمیلی را علی رغم جراحات سنگین و شهادت برادر کوچکترش سید صادق در برابر چشمانش در جبهه ماند و در عملیاتهای متعددی حضور داشت و جانباز هفتاد درصد دفاع مقدس است. این کتاب اثری از "معصومه سپهری" است که در سال 1390 توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسید.
متن تقریظ مقام معظم رهبری برای این کتاب:
«بسم الله الرحمن الرحیم- این نیز یکی از زیباترین نقاشیهای صفحهی پُرکار و اعجاز گونهی هشت سال دفاع مقدس است. هم راوی و هم نویسنده حقاً در هنرمندی، سنگ تمام گذاشته اند. آمیختگی این خاطرات به طنز و شیرین زبانی که از قریحهی ذاتی راوی برخاسته و با هنرمندی و نازکاندیشیِ نویسنده، به خوبی و پختگی در متن جا گرفته است، و نیز صراحت و جرأت راوی در بیان گوشههائی که عادتاً در بیان خاطرهها نگفته میماند، از ویژگیهای برجستهی این کتاب است. تنها نقصی که به نظر رسید نپرداختن به نقش فداکارانهی همسری است که تلخیها و دشواریهای زندگی با رزمندهای یکدنده و مجروح و شلوغ را به جان خریده و داوطلبانه همراهی دشوار و البته پر اَجر با او را پذیرفته است.
ساعات خوش و با صفائی را در مقاطع پیش از خواب با این کتاب گذراندم والحمدلله»
(20/10/90)
دختران آفتاب
رمان «دختران آفتاب» به برخی از پرسش های مطرح در حوزه نقش اجتماعی زنان با بیانی روان و داستانی پاسخ می دهد. نویسندگان این رمان "امیر حسین بانکی پور فرد"، بهزاد دانشگر" و "محمدرضا رضایتمند" کوشیده اند تا منزلت، شخصیت و جایگاه واقعی زن را به خودش، اطرافیانش و جامعه اش همان گونه که شایسته و بایسته وی است بشناسانند. در این رمان به زیبایی و در سبک و شیوه داستانی به بسیاری از پرسش های مطرح درباره نقش اجتماعی زن و لوازم و پیامدهای آن اشاره شده است. این کتاب در سال 1388 توسط انتشارات سروش روانه بازار کتاب شد.
متن تقریظ مقام معظم رهبری برای این کتاب:
«بسمه تعالی- پس از نزدیک سه سال توانستم در این روزها -ایام شهادت حضرت زهرا سلاماللهعلیها- این کتاب را بخوانم. در میان کتابهای داستانی که هدفش طرح مسائل فکری است، این بهترین کتاب از نویسندهای ایرانی است. طرح کلی داستان و درونمایههای داستانی آن خوب و شیرین است. حرفها هم قوی و منطقی است. اتفاقاً پیش از این، کتابِ... را خواندهام. آن قویتر است. ولی با توجه به برخی ملاحظات (عمدةً بهره برداری نکردن از عامل جنسی در کتاب حاضر) در این کتاب، هنر بیشتری به کار رفته است. باید ترویج شود. تنها نقطه ضعف آن ذکر مشخصات استادِ فاطمه است در فصل آخر کتاب.»
(روزهای نیمه‌ی خرداد 87)
تن تن و سندباد
کتاب «تن تن و سندباد» اثری خیالی و استعاری از تقابل دو شخصیت تن تن و سندباد به نمایندگی از دو فرهنگ غرب و شرق است. این کتاب سال ها پس از پایان مجموعه داستان های تن تن، توسط "محمد میرکیانی" خلق و نگارش شده است. کتاب داستان تقابل افسانه های کهن مشرق زمین و داستان های خیالی غرب با زبانی استعاری و در قالب واقع گرایانه است. شخصیت هایی نظیر سندباد، علی بابا و ... که روزگاری سکه ی رایج بازار نقال ها بودند و در دل داستان های خود نکته های پندآموز داشتند، در این کتاب به مصاف قهرمان های پوشالی و بزرگنمایی شده ی غرب می روند. هر کدام از این دو گروه به عنوان نماینده های فرهنگ خود در کتاب معرفی می شوند. در مقابلِ قدرت های بی منطق و بزرگنمایی شده ی قهرمان های غرب، افسانه های شرق راه هایی منطقی و عاقلانه در پیش می گیرند و در برابر تهاجم و خوی خشونت طلبی آن ها، با صبر و اتحاد سرزمینشان را نجات می دهند.
در حقیقت میرکیانی تلاش کرده است حقیقتی تاریخی را در قالب یک داستان خیالی برای نوجوانان بازگو کند. این کتاب در سال 1394 از سوی انتشارات قدیانی به چاپ رسید.
متن تقریظ مقام معظم رهبری برای این کتاب:
«بسم الله الرحمن الرحیم ـ من هم همین قصّه را همیشه تعریف میکردم! حیف که خیلیها آن را باور نداشتند. حالا خوب شد، شاهد از غیب رسید! راوی این حکایت که خود همه چیز را به چشم خود دیده، حکایت تن تن و سندباد را چاپ کرده است. حالا دیگر کار من آسان شد! همین بس است که نسخه‌ی این کتاب را به همهی بچه‌ها بدهم.»
(73/8/6)
