نام بهروز شعیبی بازیگر و کارگردان سینمای ایران این روزها در مرور اخبار و تحلیلهای سینمایی بارها تکرار میشود. علت این موضوع، اکران همزمان دو فیلم «هِناس» به کارگردانی حسین دارابی و «مغز استخوان» ساخته حمیدرضا قربانی با نقش آفرینی اوست. از این مهمتر، شعیبی کارگردانی فیلم سینمایی «بدون قرار قبلی» را نیز به عهده دارد. فیلمی به تهیهکنندگی محمد بابایی که سال گذشته و در جریان چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و بازیگرانی همچون پگاه آهنگرانی، مصطفی زمانی ، الهام کردا، حسین صابری و امین میری در آن ایفای نقش میکنند.
«بدون قرار قبلی» داستان خود را در بستر سفر خانمی جوان به نام یاسمن از آلمان به سرزمین مادریاش ایران روایت میکند سفری که در ابتدا برای شرکت در مراسم درگذشت پدر یاسمن است اما با مشخصشدن محتوای وصیتنامه پدر،مسیر دیگری پیدا میکند. یاسمن برای حل گرههایی که در زندگی گذشته خود دارد راهی مشهد میشود.گرههایی که باز کردنشان بخشی از هویت او را به خانواده و سرزمین اجدادی پیوند میدهد و...
در همین ارتباط، بهروز شعیبی در گفتوگو با برنامه «پارک شهر» رادیو تهران درباره محور موضوعی «بدون قرار قبلی» گفت: موضوع اصلی فیلم درباره هر آن چیزی است که در شرایط فعلی میتواند ما ایرانیان را به هم وصل کند. پیشرفتهای فناوارنه و نفوذ فرهنگهای بیگانه باعث شده تا ما از همدیگر و از داشتههای خودمان دور شده و از اعتباری که از قرنها پیش در حوزههای فرهنگی و اجتاعی کسب کردهایم غافل بمانیم.
فیلمی برای احیای داشتههای فراموششده
شعیبی اظهار کرد: فکر میکنم اگر کمی با خودمان خلوت کنیم متوجه خواهیم شد که ما داشتههای مهمی داریم که مربوط به یک مقطع خاص تاریخی نیست. بازگشت به ریشهها و هویتی که زیر غبار ایام مغفول مانده، زیربنای این اثر است. سعی کردم عناصری که بیانگر این داشتههای هویتی هستند و اغلب مردم به آنها دلبستگی دارند را در فیلم تعبیه کنم؛ حتی اگر این حضور در حد نشانه باشد. این عناصر هویتی، بین ما و گذشتگان این سرزمین مشترک است و ما را با تاریخ پیوند میدهد.
کارگدان «بدون قرار قبلی» افزود: در همین راستا، در فیلم به کاشیکاری، موسیقی سنتی و محلی، سوغات، ادبیات فاخر، معماری و... اشاره می شود و درنهایت باید به مهمترین عنصر هویتی یعنی حرم امام رضا(ع) میرسد. موضوعی که همه ما ایرانیان با هرگونه طرز تفکر به آن علاقه و ارادت داریم. مجموعه این عناصر است که ما را به آن ریشههای هویتی و تاریخی و صل میکند.
شعیبی عنوان کرد: اگر بخواهم صادقانه بگویم، فیلمی «بدون قرار قبلی» به خاطر ابعاد متنوع و مختلف محتوایی، سختترین فیلمی است که تا امروز کارگردانی کردهام. با این که از حیث فیلمنامه ماجرای پیچیده و پر اتفاقی نداشت و بیشتر یک فیلم حسی و دلی بود. من در تجربههای قبلی خودم مثل فیلم «دهلیز» یا «دارکوب» به یک مسئله اجتماعی پرداختم که بین اعضای یک خانواده یا یک جمع محدود جریان داشت ولی ابعاد این مسئله خیلی گسترده نبود. اما در «بدون قرار قبلی» این روابط گستردهتر شده و به مضمونی انسانی بدل گردید. موضوعاتی مثل مهاجرت، اختلاف فکری و سبک زندگی زوجین، کودکان مبتلا به اوتیسم و شیوه مواجهه با آنان، پیوندهای هویتی و بازگشت به خویشتن، تعامل خوب اعضای خانواده، مسئله تخریب بافت سنتی در شهرهای بزرگ و به ویژه اطراف حرم امام رضا(ع) و... موضوعات مهمی است که در این فیلم به آنها اشاره شده و کار تولید را هم سخت کرده بود.کارگردانی فیلمی که قرار است به لحاظ حسی و نه با تکیه بر ماجراها واتفاقت بیرونی با مخاطب ارتباط بگیرد کار آسانی نیست.
وی در پاسخ به این پرسش که چه چیز باعث شد که به این فیلمنامه برسد و آیا این موضوع یک علاقه شخصی بوده است نیز گفت: افرادی که در زمینههای مختلف فرهنگی دست به تألیف و خلق اثر میزنند، دوست دارند که به دغدغههای شخصی خودشان هم فارغ از آن چه که در جامعه غالب است بپردازند.برای من هم همینطور بود؛ از این لحاظ خیلی خوشحالم که تمام آن چیزهایی که دوست داشتم تا در فرصتی مناسب با زبان فیلم بیان کنم، یکجا در «بدون قرار قبلی» اتفاق افتاد.
شعیبی با تأکد بر این که « بدون قرار قبلی» یک فیلم کاملاً خانوادگی است افزود: من خودم یک پسر دارم. «بدون قرار قبلی» از معدود فیلمهای سالهای اخیر است که میتوانم با خیال راحت و بدون این که نگران محتوای فیلم باشم، همراه پسرم آن را ببینم. تلاش من و همه عوامل گروه این است که ان شالله با همکاری سینمادارن و عزیزانی که علاقهمند به اکران این فیلم در شهرهای فاقد سینما هستند، امکان تماشای این اثر را برای خانوادهها در سراسر کشور فراهم کنیم.