انتقام یکی از قدیمیترین الگوهای قصهگویی است اما همیشه قرار نیست که انتقام به یک شکل پیشبینی شده اتفاق بیفتد. این چیزی است که احتمالاً بعد از تماشای فیلم «بی همه چیز» به برای انسان تداعی میشود، داستان فیلم « بی همه چیز » برگرفته از اثر «ملاقات با بانوی سالخورده» نمایشنامه معروف فریدریش دورنمات است که به دلیل چند اجرای بهیادماندنی، در ایران نیز محبوبیت ویژهای دارد. در اصل نمایشنامه، زنی متمول به شهر کوچک محل زادگاهش برمیگردد تا از عشق سالهای دور خود انتقام بگیرد؛ مرد معتمد و محترم شهر. زن اعلام میکند که در ازای به قتل رساندن مرد، حاضر است پول کلانی را به مردم شهر اهدا کند. در فاصلهای کوتاه رفتار مردم تحت تأثیر این پیشنهاد با مرد تغییر میکند….
سینمایی «بیهمه چیز» با کارگردانی محسن قرائی و بازی پرویز پرستویی، هادی حجازیفر، هدیه تهرانی و لاله مرزبان دومین فیلمی بود که در اولین روز سی و نهمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. به همین دلیل با مرتضی هدایی (فیلمبردار) و لاله مرزبان (بازیگر) گفتوگویی انجام دادیم که در ادامه میخوانید.
«بی همه چیز» فیلمی کلاسیک است
مرتضی هدایی، فیلمبردار «بیهمه چیز» این فیلم را که یک اقتباس از نمایشنامه «ملاقات با بانوی سالخورده» است یک فیلم کلاسیک میداند و به همین دلیل سعی کرده تا نماهای متفاوتی را از آن به ثبت برساند.
این فیلمبردار درباره جمعیت زیاد عوامل و سختی کار میگوید: « تعداد زیاد بازیگران من را اذیت نکرد. کلا فیلم، فیلم سختی بود ولی سر صحنه هم دقت زیادی را به کار گرفتیم و دیگر اینکه پشت صحنه به قدری حال خوبی داشتیم که سختی کار اصلا ما را اذیت نکرد.
هدایی درباره ساخت لوکیشن برای فیلمبرداری و محل دقیق آن میگوید: «به این دلیل که تاریخ فیلم برای سال ۴۰ تا ۵۰ و قبل از انقلاب است، طبیعتا ما هیچ لوکیشنی را نمیتوانستیم پیدا کنیم که آماده و مناسب فضا باشد و هرچیزی که در فیلم وجود دارد توسط امیرحسین قدسی، طراح صحنه درجه یک ساخته شده است، میدان اصلی، خانه و مغازه امیر و حتی کوچهها ساخته شده بود. بخش اعظمی از فضاها به فراخور فیلم و محتوای آن تغییر کرده بود. و محل فیلمبرداری هم روستای کُندُر واقع در ابتدای جاده چالوس بود.»
او درباره میزان استفاده از جلوههای ویژه در کار میگوید: « از جلوههای ویژه در یک بخشهایی استفاده کردیم، عمقها و پس زمینههای ما جلوههای ویژه است که جواد مطوری زحمت آن را کشیده است.»
او همچنین درباره تفاوت سبک فیلمبرداری این فیلم با دیگر فیلمها میگوید: «هر فیلم و هر فیلمنامهای به فراخور موضوع و حالی که در کار وجود دارد، یک نوع از فیلمبرداری را میطلبد و چالش من در کار نیز همین است که فیلم به فیلم متفاوت کار کنم و خودم را تکرار نکنم به همین دلیل این فیلم به سبب موضوعی که داشت برای من یک چالش جدید به حساب میآمد. از نظر من «بی همه چیز» یک فیلم کلاسیک است و طبیعتا یک فیلمبرداری کلاسیک میخواهد و در این راه من تمام سعیم را انجام دادم تا حس و حال فیلمهای کلاسیک را برای تماشاگر ایجاد کنم.»
این فیلمبردار درباره قاب بندی کلاسیک این فیلم میگوید: «از لحاظ بصری، ما این فیلم را یک فیلم کلاسیک دیدیم و سعی کردیم تمام مختصات یک فیلم کلاسیک را هم در آن رعایت کنیم و چشم اندازها نیز در قالب شاعرانه برداشت شده بود که پایه و اساس ساخت اینگونه فیلمها هستند، بنابراین بحثی که جود داشت این بود که فیلم ما بر خلاف فیلمهای شهری باید پر از مناظر زیبا باشد و بالاخره با تلاش زیاد، توانستیم این لوکیشن را پیدا کنیم.»
هدایی درباره رعایت پروتکلهای بهداشتی در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر میگوید: «خیلی در جریان اتفاقات نیستم اما به ظاهر که امکانات فراهم شده و رعایت پروتکلها هم جدی است.»
او درباره نتیجه نهایی کار میگوید: «همه ما بسیار تلاش کردیم و امیدواریم که مردم این فیلم را دوست داشته باشند و منتظریم تا بازخورد مخاطبان را ببینیم.»
در کار خوب، بازیگر هم خوب جلوه میکند
با ادامه انتخاب بازیگران فیلم سینمایی «بی همه چیز» به کارگردانی محسن قرایی، لاله مرزبان به این پروژه پیوست. لاله مرزبان بازیگر فیلم بین المللی «مهمانخانه ماه نو» تولیدِ مشترک ایران و ژاپن را در کارنامه دارد و پیشتر هم در فیلمهای «سد معبر» و «خسته نباشید (به همراهِ افشین هاشمی)» با محسن قرایی همکاری داشته است این بار در سینمایی «بیهمه چیز» با کارگردانی محسن قرایی، نقش دختر پرویز پرستویی را ایفا میکند و سعی کرده تا بازی دیگری را ایفا کند و دختر مطیعی باشد که در انتها سرکشی را پیش میگیرد تا راحت شود.
بازیگر «بی همه چیز» درباره همبازی شن با پرویز پرستویی میگوید: «همبازی شدن با پرویز پرستویی یکی از بهترین تجربهها برای من بود که هر لحظه آن هم یک درس زندگی و هم درس حرفهای را یاد میگرفتم و آقای پرستویی برای من، واقعا مانند یک پدر بودند و در طول کار بسیار همراه من بودند.»
مرزبان درباره بازخوردی که از ایفای این نقش گرفته است میگوید: «هنوز بازخورد مردم را ندیدیم اما بازخورد اهالی رسانه خوب بود و به نظر میآمد که دوست داشته باشند. خودم هم کار را دوست داشتم به این دلیل که عوامل به شدت دوست داشتنی بودند. زمانی که عوامل و جزئیات کاری خوب باشد، بازیگر هم خوب جلوه میکند.»
او ویژگی بارز موفقیت این فیلم را در عوامل متعددی میداند و در این باره میگوید: «عوامل به قدری با عشق و انگیزه کار را انجام میدادند و انرژی پشت صحنه خوب بود که باعث شد این انرژی مقابل دوربین هم ظاهر شود و به همین دلیل فکر میکنم در این فیلم، بهترین ورژن خودم را ارائه دادم و در بهترین نقطهای که امکان داشت، حضور پیدا کردم. با توجه به شرایط کرونایی امیدوارم مردم فیلم را ببینند و به اندازهای که برای آن زحمت کشیدیم«بی همه چیز» را دوست داشته باشند.»