۳۱ شهریورماه امسال بود که رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرمانده کل قوا در سخنرانی خود به مناسبت هفته دفاع مقدس با ابراز تأسف از غفلتی که در نوشته‌ها و مباحث مربوط به دفاع مقدس درباره نقش امام خمینی وجود دارد، افزودند: باید در این زمینه کار جدی و گسترده انجام شود.
این سخنان رهبر انقلاب یعنی که نقش امام خمینی (ره) به عنوان فرمانده کل قوا در دفاع مقدس به خوبی تبیین نشده و در این حوزه به کار بیشتری نیاز است.
ایشان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به پیروزی درخشان و واضح ملت ایران در دفاع مقدس گفتند: این واقعیت، نتیجه رهبری و فرماندهی شگفت‌انگیز امام خمینی (ره)، حضور همه‌جانبه قشر‌های مختلف مردم و اقدامات و ابتکارات عقلایی مدافعان اسلام و انقلاب در این حماسه تاریخی بود که باید مراقب تلاش دشمنان در تحریف واقعیات این قطعه از هویت برجسته ایرانیان باشیم. امام از همان آغاز، ابعاد و حجم واقعی کارزار را شناخت و با درایتی اعجاب‌انگیز اعلام کرد که این جنگ، نبرد دو کشور همسایه نیست، بلکه دشمنان انقلاب اسلامی و ملت ایران در پشت صدام در مقابل نظام اسلامی صف‌آرایی کرده‌اند.
رهبر انقلاب در ادامه فرمودند: «یک تشخیص حیاتی امام خمینی این بود که این مسئله مهم یعنی جنگ را ملت ایران می‌تواند حل کند؛ صرفا مسئله نیروهای مسلح نیست؛ این کار کار ملت ایران است. ملت باید بیاید وسط. همچنانی که ملت ایران انقلاب را به پیروزی رساند جنگ را هم باید ملت ایران به پیروزی برساند، امام این را تشخیص داد و بر اساس آن عمل کرد و این حرکت عظیم مردمی را به وجود آورد.»
با توجه به اینکه حضرت امام خمینی (ره) بنیانگذار انقلاب اسلامی و فرمانده وقت کل قوا نقش مهمی در دوران دفاع مقدس داشتند، باید کمی درباره نقش ایشان در دفاع مقدس بیشتر بدانیم.
نقش امام خمینی در نابودی ضد انقلاب در غائله پاوه
شامگاه ۲۲ مردادماه سال ۵۸، سپاه پاسداران و گروهان ژاندارمری پاوه طی پیام‌های فوری که به مراکز خود در کرمانشاه فرستاده بودند، اعلام کردند: «پاوه به دست مهاجمان در شُرُف سقوط است» و از سپاه پاسداران و ارتش استمداد کردند. آن‌ها در این پیغام‌ها مدت مقاومت شهر را حدود یکساعت پیش بینی کرده بودند. در پی اعلام این خبر، هیاتی مرکب از دکتر چمران معاون نخست وزیر، تیمسار فلاحی فرمانده نیروی زمینی و ابوشریف فرمانده عملیات سپاه پاسداران انقلاب با سه فروند هلیکوپتر و مهمات کافی راهی پاوه شدند.
خبرگزاری پارس (جمهوری اسلامی) فردای آن روز گزارش داد: «دکتر مصطفی چمران معاون نخست وزیر اعلام کرده است ساعت ۲ بامداد سه شنبه ۲۳ مرداد افراد مسلح مرکب از احزاب منطقه و حزب دموکرات کردستان به گروهان و مرکز سپاه پاسداران پاوه حمله مسلحانه کردند و در این تهاجم همه راه‌های ورودی شهر محاصره شد و تحت کنترل در آمد. بر اساس این گزارش سه نفر از پاسداران زخمی شدند و به گفته چمران نیروهای کمکی از کرمانشاه به سوی پاوه در حرکت هستند.»
ارتش، سپاه و نیروهای مردمی در مناطق مختلف کردستان به ویژه پاوه مشغول مقابله با نیروهای ضد انقلاب و کومله بودند که درگیری‌ها هر روز نسبت به روز‌های قبلی شدت بیشتری پیدامی‌کرد و پادگان‌های ارتش در کردستان به دست ضد انقلاب سقوط می‌کرد. امام خمینی (ره) که از شرایط بحرانی آن مناطق آگاه بودند پس از شدت یافتن درگیری‌های این مناطق یک فرمان تاریخی صادر کردند.
متن فرمان امام خمینی بدین شرح است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
از اطراف ایران گروه‌های مختلف ارتش و پاسداران و مردم غیرتمند تقاضا کرده اند که من دستور بدهم به سوی پاوه رفته، غائله را ختم کنند. من از آنان تشکر می‌کنم و به دولت و ارتش و ژاندارمری اخطار می‌کنم، اگر با توپ‌ها و تانک‌ها و قوای مجهز تا ۲۴ ساعت دیگر حرکت به سوی پاوه نشود، من همه را مسئول می‌دانم. من به عنوان ریاست کل قوا به رئیس ستاد ارتش دستور می‌دهم که بی انتظار دستور دیگر و بدون فوت وقت با تمام تجهیزات به سوی پاوه حرکت کند و به دولت دستور می‌دهم وسایل حرکت پاسداران را فوراً فراهم کند. تا دستور ثانوی، من مسئول این کشتار وحشیانه را قوای انتظامی می‌دانم و در صورتی که تخلف از این دستور نمایند با آنان عمل انقلابی می‌کنم. مکرر از منطقه اطلاع می‌دهند که دولت و ارتش کاری انجام نداده اند. من اگر تا ۲۴ ساعت دیگر عمل مثبت انجام نگیرد، سران ارتش و ژاندارمری را مسئول می‌دانم.
والسلام.
روح الله الموسوی الخمینی»
این فرمان امام خمینی از طریق رادیو و در بلندگوهای پادگان پاوه که تنها سنگر دفاعی این شهر بود، پخش شد و ضد انقلاب که شهر را به طور کامل محاصره کرده بودند، با مشاهده اعزام نیروهای بیشتر و بمباران مواضع خود توسط جنگنده های فانتوم نیروی هوایی ارتش به تدریج عقب نشینی کردند و این شهر آزاد شد.
نقش امام خمینی در دوران دفاع مقدس و ابقای ارتش
امام خمینی به عنوان رهبر انقلاب پس از سال‌ها مبارزه با رژیم پهلوی توانست در بهمن‌ماه سال ۵۷ با اتکا به خداوند و مردم ایران انقلاب اسلامی را به پیروزی برساند. اما دشمنان و تجزیه طلبان مانند منافقین و سایر گروهک‌های ضد انقلاب به دنبال سهم خواهی از انقلاب بودند و می‌خواستند تا به هر نحوی قدرت و حکومت را به دست بیاورند و به همین دلیل هم شروع کردند به ایجاد توطئه‌های گوناگون در بخش‌های مهمی از کشورمان.
شاید بهتر باشد که مهم‌ترین نقش حضرت امام خمینی را در انسجام نیروهای مسلح کشورمان و در دوران پیش از دفاع مقدس جست‌وجو کنیم. هنگامی که انقلاب اسلامی پیروز شد، برخی از ضد انقلاب و منافقین به دنبال این بودند که ارتش را به بهانه وابستگی به رژیم پهلوی منحل کنند. ۲۹ بهمن‌ماه سال ۵۷ بود که امام خمینی در دیدار با هیئت دولت موقت با دستور قاطعی به آنان گفتند: « ارتش را تضعیف نکنید، ما احتیاج به ارتش داریم، ملت احتیاج به ارتش دارد، ارتش باید از طرف ملت حمایت بشود و تقویت بشود.»
امام خمینی (ره) بار دیگر و در ۲۱ فروردین‌ماه سال ۵۸ نیز در جمع نیروهای لشکر یک مرکز موسوم به گارد سابق گفتند: «شما لشکر اسلام هستید و ملت موظف است به شما احترام بگذارد، ملت موظف است از شما پشتیبانی کند. ما و اسلام پشتیبان شما هستیم. شما باید حافظ استقلال و آزادی مملکت خودتان باشید.»
امام به ارتشیان گفتند که شما ان‌شاءالله پشتوانه ملت را دارید. شما عددتان فرض کنید چندهزار باشد؛ لکن پشتوانه‌تان سی و چند میلیون است، همه مردم است. این پشتوانه را حفظ کنید که این پشتوانه آن چنان قدرتی به شما خواهد داد که یکی تان در مقابل چند صد تا خواهید بود.»
نقش امام خمینی در تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
امام خمینی (ره) در یکی از اقدامات خود علاوه بر تلاش و ابقای ارتش، طی حکمی در تاریخ سوم اسفندماه سال ۵۷ دستور تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را صادر کردند. عباس امیرانتظام سخنگوی دولت موقت در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که آیین‌نامه سپاه پاسداران انقلاب تهیه شده و در دست مطالعه و رسیدگی است و تا چند روز دیگر پس از تصویب، این آیین‌نامه اعلام خواهد شد و گارد ملی به وجود خواهد آمد تا برادرانی که در انقلاب شرکت داشتند، در تشکیلات جدید و با انضباط لازم و لباس مخصوص به پاسداری ادامه دهند.
چند روز بعد از اظهارات امیرانتظام بود که بر اساس لایحه شورای انقلاب و حکم امام خمینی مسئولیت پیگیری تشکیل گارد ملی یا همان «سپاه پاسداران انقلاب» به آیت الله حسن لاهوتی سپرده شد و دولت موقت نیز ابراهیم یزدی، معاون نخست‌وزیر در امور انقلاب را مامور همراهی آیت الله لاهوتی در این ماموریت خطیر کرد. هدف از تشکیل این نهاد که بر اساس حکم امام قرار بود تحت نظر دولت موقت فعالیت کند، «حفظ انضباط در شهر‌ها و روستا‌ها، جلوگیری از تحریک و توطئه، جلوگیری از خرابکاری در موسسات دولتی و ملی و مراکز عمومی و سفارتخانه‌ها، جلوگیری از رسوخ عناصر فرصت‌طلب و ضدانقلابی در داخل صفوف مردم، اجرای دستور دولت موقت و اجرای احکام دادگاه‌های فوق‌العاده اسلامی» ذکر شد.
نقش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بعدها در دو جنبه بسیار پر اهمیت بود و بسیار احساس شد، نخست با تشکیل کمیته انقلاب اسلامی پیش از آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و دوم هم حضور در دوران دفاع مقدس که به یاری ارتش توانست از ایران اسلامی دفاع کند. امام که از اهمیت حضور یک نیروی مکمل مردمی در کنار ارتش آگاه بود در حدود چهار سال بعد یعنی در شهریورماه سال ۶۴ دستور تشکیل نیروهای سه گانه سپاه پاسداران را نیز صادر کردند.
نقش امام خمینی در بسیج عمومی مردم در مقابله با عراق
امام خمینی (ره) با آغاز دفاع مقدس نقش مهمی در بسیج نیروهای مردمی علیه رژیم بعثی عراق داشتند. ایشان روز چهارم آذرماه سال ۱۳۵۸ در سخنان خود در جمع فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در این دوران دستور تشکیل نیروی مقاومت بسیج را صادر کردند. در بخشی از فرمان امام خمینی برای تشکیل نیروی مقاومت بسیج آمده است که اگر یک ملت که همه جوان‌هایش مجهز باشد به همین جهازی علاوه بر جهاز دینی و ایمانی که دارند، مجهز به جهاز‌های مادی هم باشند، سلاحی هم باشند و یاد گرفته باشند، همچی نباشند که یک تفنگی دستشان آمدند ندانند با آن چه بکنندش. باید یاد بگیرید و یاد بدهید رفقایتان را. جوان‌ها را یادشان بدهید؛ و همه جا باید این طور بشود که یک مملکت بعد از یک چند سالی بشود یک کشوری با ۲۰ میلیون جوان که دارد بیست میلیون تفنگدار داشته باشد. بیست میلیون ارتش داشته باشد؛ و این یک همچه مملکتی آسیب بردار نیست؛ و الآن هم الحمد للَّه آسیب بردار نیست. الآن هم ما پشتیبانمان خداست؛ و ما برای او نهضت کردیم. برای پیاده کردن دین او نهضت کردیم؛ و خدا با ماست؛ و من امیدوارم که شکست برای شما نباشد، ان شاء اللَّه.
