بامداد روز شنبه ابتدا کاربران شبکههای اجتماعی از انفجار و آتشسوزی در تأسیسات نفتی عظیم منطقه «بقیق» عربستان سعودی خبر دادند. میزان آتشسوزی چنان زیاد بود که مقامهای سعودی این بار نتوانستند این خبر را پنهان کنند و به ناچار با صدور بیانیهای رسما اعلام کردند که در این تأسیسات حریق رخ داده است. ساعاتی بعد هم ریاض پذیرفت که این آتشسوزی گسترده حاصل یک عملیات پهپادی است.
اخبار سیاسی- انصارالله و ارتش یمن مسئولیت این عملیات موفق را بر عهده گرفته و اعلام کردهاند که این اقدام تلافیجویانه در پاسخ به حملات هوایی بیوقفه عربستان سعودی و متحدانش به شهرهای مختلف یمن صورت گرفته است؛ حملاتی پنج ساله که به گفته سازمان ملل متحد «بدترین بحران بشری» در تاریخ معاصر را در یمن، فقیرترین کشور عربی، ایجاد کرده است.
با این وجود، از صبح امروز، آمریکا که از طریق ارائه پشتیبانی نظامی به عربستان سعودی رسما در حملات به یمن مشارکت دارد، انگشت اتهام را به سوی ایران گرفته و تلاش کرده تا پاسخ مشروع ارتش یمن را اقدامی از جانب تهران علیه ریاض جلوه دهد.
آغازگر این خط، توییتی بود که «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا امروز منتشر کرد. پامپئو که چندی پیش گفت هنگام ریاست بر سازمان سیا (آژانس مرکزی اطلاعات آمریکا) دورههای «دروغگویی» و «فریبکاری» را گذرانده، بدون هرگونه مدرکی، مدعی شد که ایران عامل نزدیک به ۱۰۰ حمله به عربستان سعودی بوده و اکنون نیز «حملهای بیسابقه علیه تأمین انرژی جهان انجام داده است. هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این حملات از یمن انجام شده است.»
این ادعای پامپئو با واکنش منفی گستردهای در شبکههای اجتماعی روبرو شد، از برخی نمایندگان کنگره گرفته تا کارشناسان امور غرب آسیا (جزئیات بیشتر). «کیت کیتزر» مدیر بخش سیاستگذاری مؤسسه «Yemen Peace Now» در این مورد نوشته است: «هیچ مدرکی وجود ندارد؟ اینکه حوثیها مسئولیت آن را بر عهده گرفتهاند، چه؟ اینکه این حملات پاسخی تلافیجویانه به حملات هوایی ائتلاف سعودی-اماراتی است که یمن را به گرسنگی کشانده، چه؟ اینکه این نتیجه طبیعی یک جنگ داخلی بینالمللیشده است که ایالات متحده فعالانه در آتش آن دمیده، چه؟ مهم نیست چقدر دروغ بگویی پامپئو، نمیتوانید یمن را به عبارات سادهانگارانهای خلاصه کنید که میل شما به جنگ با ایران را تأمین کند. حملاتی مانند این، نتیجه تشدید مداوم این جنگ است. اگر میخواهید این حملات را متوقف کنید، بهتر نیست که برای پایان دادن جنگ به دیپلماسی واقعی رو بیاورید؟»
با وجود این واکنشها، مقامهای آمریکایی با درز هدفمند اطلاعات تلاش کردهاند تا فضای رسانهای را نیز با توییتی که پامپئو منتشر کرد، همسو کنند.
به عنوان نمونه، روزنامه «نیویورکتایمز» به نقل از مقامهای بینام آمریکایی نوشته است: «ظن مقامهای آمریکایی و سعودی به این است که ایران نیروهای فنی را به یمن اعزام کرده تا حوثیها را در زمینه فناوری پهپاد و موشک آموزش دهند.»
این روزنامه با وجود اشاره به گزارش اخیر سازمان ملل متحد که در آن اشاره شده است که ارتش یمن پهپادهایی با بردی نزدیک به ۱۵۰۰ کیلومتر در اختیار دارد، نوشته است: «با این وجود همچنان این احتمال وجود دارد که [این پهپادها] از کشوری دیگر مانند عراق یا از داخل خود عربستان سعودی ارسال شده باشند.»
نیویورکتایمز سپس ادعا کرده است که تهران علاوه بر اعزام تکنسین به یمن، نیروهای یمنی را نیز برای آموزش در زمینه فناوری ساخت و تعمیر پهپاد، به ایران آورده است.
شبکه «سیانان» هم گزارشی مشابه نیویورکتایمز منتشر کرده و مدعی شده است که این حملات نه از یمن، بلکه از عراق انجام گرفته است. تنها «دلیلی» که سیانان برای «اثبات» این ادعا ارائه کرده، این است که این حمله از لحاظ میزان خسارات، بیسابقه بوده است!
در بخشی از این گزارش ادعا شده است: «به گفته یک منبع مطلع از این حادثه، نشانههای اولیه حاکی از آن است که این حملات از یمن صورت نگرفته و احتمالا از عراق انجام شده است. به گفته این مقام، این خسارت ناشی از حمله پهپادی بوده است.»
این گزارش میافزاید: «شورشیهای حوثی تاکنون بیش از ۲۰۰ حمله پهپادی از یمن علیه اهدافی داخل عربستان سعودی انجام دادهاند و هیچیک از آنها به اندازه حمله روز شنبه مؤثر نبودهاند. همین مسئله این باور را تقویت میکند که این حمله از داخل یمن صورت نگرفته است.»
روزنامه «وال استریت ژورنال» نیز ادعایی مشابه مطرح کرده، با این تفاوت که این رسانه به نقل از مقامهای آمریکایی نوشته است که این عملیات احتمالا با موشکهای کروز صورت گرفته است. این روزنامه نوشته است: «افراد مطلع میگویند مقامهای سعودی و آمریکایی در حال تحقیق در مورد این احتمال هستند که حملات روز شنبه علیه تأسیاست نفتی سعودی، با موشکهای کروزی صورت گرفته باشد که از عراق یا ایران شلیک شدهاند.»
وال استریت ژورنال نقش داشتن ارتش یمن در این عملیات را زیر سؤال برده و سپس نوشته است: «روز شنبه وزارت کشور عربستان سعودی گفت که این تأسیسات مورد حمله پهپادی قرار گرفته است. افراد مطلع، صحت این گفته را تایید کردهاند. اما مقامهای [کشورهای] خلیج فارس گفتند که کارشناسان دارند این احتمال را نیز که در این عملیات از موشکهای کروز، به جای پهپاد یا همراه با پهپاد، استفاده شده باشد را بررسی میکنند.»
طرح ادعای نقشآفرینی گروههای مقاومت در عراق در حالی صورت میگیرد که واشنگتن مدتی است که دولت عراق را برای فشار به حشدالشعبی تحت فشار قرار داده و شماری از اعضای این گروهها را نیز در فهرست تحریم قرار داده است. علاوه بر این، در ماههای گذشته برخی تأسیسات وابسته به این گروهها هدف حملاتی قرار گرفته که برخی منابع مسئولیت آنها را به آمریکا و رژیم صهیونیستی نسبت دادهاند.
وال استریت ژورنال در بخشی از گزارش خود واقعیت را در مورد رویکرد واشنگتن در قبال این حادثه و دیگر موضوعات منطقهای نوشته است، اینکه واشنگتن از هر موضوعی برای فضاسازی رسانهای علیه ایران استفاده میکند، فارغ از اینکه حقیقت چه باشد. این روزنامه نوشته است: «فارغ از اینکه چه کسی حمله روز شنبه را انجام داده و این حمله از کجا صورت گرفته، سران ایالات متحده و عربستان سعودی احتمالا انگشت اتهام را به سوی تهران خواهند گرفت.»