عباس عراقچی صبح دیروز در همایش ملی "دیپلماسی آب و فرصت های هیدروپلتیک غرب آسیا" اظهار داشت: در سال های اخیر نزولات آسمانی به دلیل تغییرات اقلیمی رو به کاهش رفته و از طرفی هم با افزایش مصرف آب به دلیل صنعتی شدن و شهری شدن جوامع مواجه هستیم و این یعنی وضعیت مناسبی را در این خصوص نداریم.
وی گفت: ما متاسفانه روی مدیریت مصرف آب وقت نگذاشتیم تا از آب های موجود استفاده بهینه کنیم و الان ذخایر زیر زمینی ما رو به کاهش است و این در حالی است که همچنان هم در خصوص تامین آب فکر می کنیم که این شیوه ها درست نیست و باید فکر مناسب داشت و به دنبال مدیربت مصرف آب باشیم.
عراقچی افزود: ما در پی تامین آب هستیم ولی میزان مصرفی هدر رفت آب زیاد است و باید دنبال مدیریت این موارد باشیم تا حجم زیادی از آب هدر نرود. کارهای بسیاری در این حوزه باید انجام گیرد که مشخصا باید فکر کرد و روی این مساله تصمیمات درستی اتخاذ شود.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه تصریح کرد: مصرف آب در حوزه کشاورزی خیلی هدر رفت دارد و باید روش های آبیاری کشاورزی را اصلاح کرد. استان سیستان که با کمبود شدید آب مواجه‌است و تالاب های زیادی در آن استان در حال خشک شدن است و کشاورزی را به خطر می اندازد و متعاقب آن بحث مهاجرت و موضوعات امنیتی را خواهد داشت نمونه ای از مشکلات ما در این حوزه است.
وی گفت: شاید نیاز به اصلاح سبک زندگی مردم باشد شاید از طریق دیپلماسی آب و شاید از طریق اصلاح روش های مدیریتی در حوزه آب و جذب سرمایه گذاری های کلان بشود کارهای مثبتی انجام داد.
عراقچی افزود: آنچه به عنوان دیپلماسی آب مطرح هست یک موضوع کلان است و امروزه دیپلماسی آب های فرامرزی مطرح شده است که حوزه های آبی مشترک با همسایگان و بهره برداری از آن و جلوگیری از منازعه بر سر آنها مواردی است که در این خصوص مطرح است.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه تصریح کرد: آب بیشتر از اینکه موضوع نزاع و درگیری باشد در طول تاریخ موضوع همکاری بوده است و کشورها به این نتیجه رسیده اند که با یکدیگر همکاری داشته باشند.
وی اظهار داشت: معاهده هیرمند محصول ده ها سال مذاکره است و با تمهیدات خاصی به امضا رسید و انجام شد، معاهده اروند رود و امثال آن اینها یکی از وظایف وزارت امور خارجه در قالب دیپلماسی آب بوده و هست و سال ها در این حوزه تلاش های بسیاری شده است.
وی گفت: فراموش نکنیم که غرب آسیا به سمت خشکسالی کامل می رود و تا سال ۲۰۲۵ رسما همه کشورهای منطقه از جمله ایران به عنوان کشورهای خشک معرفی می شوند و در آن شرایط همه سعی خواهند کرد منابع آبی آنها از کشورشان خارج نشود. سیاست های کلان کشور در راستای جلوگیری از خروج آب از کشور است و البته این به معنای مدیریت این مساله است.
عراقچی ادامه داد: دیپلماسی آب های فرامرزی بخشی از دیپلماسی آب است و بخش دیگر آن دیپلماسی آب مجازی است. کالاهایی تولید شوند که آب کمتری در تولید آن به کار رفته و امروز کشورها می روند به سمت واردات کالاهایی که نیاز بیشتری به آب دارد تا خودشان آن را تولید نکنند و این یعنی مدیریت بهتر در تجارت بین‌الملل و باید مفهوم کالای استراتژیک را باز بینی داشته باشیم.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه گفت: این موضوع امروز در دنیا خیلی مهم است و حساب میکنند هر کالایی در تولید چه میزان آب مصرف می شود و این جا هست که باید واردات و صادرات خود را هوشمند کنیم. نفش سیاست خارجی هم در این رابطه بسیار مهم است.
وی تصریح کرد: ما به هلند آب صادر میکنیم، یعنی به کشوری که خودش کشور بسیار پر آبی است. مقوله دیگر کشت های فرا سرزمینی است.
عراقچی تصریح کرد: ما با حدود ۱۱ کشور موافقاتی داشتیم برای این موضوع که البته بنا به مشکلاتی که بوده هنوز بهره برداری لازم را در این خصوص نداشتیم.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه گفت: حوزه دیگر انتقال آب است، به طور مثال از کشورهای پر آب وارد کردن آب به کشور است و روی این ایده ها فکر می شود در کشور چرا که برخی کشورها این کارها را انجام میدهند و جزو دیپلماسی آب است.
وی ادامه داد: بحث دیگر صرفه جویی در مصرف آب است که باید دید سیاست خارجی در دیپلماسی آب تا چه میزان این موضوع را می تواند پیش ببرد، مطالعات و فکر های لازم در حال انجام است و سرمایه گذاری سنگینی را می طلبد و نیاز به استفاده از تجارب دیگران و همکاری های بین‌المللی دارد.
عراقچی گفت: امروز برای مقابله با گرمایش زمین بودجه های سنگینی هزینه می شود که ما هنوز در این زمینه کار خاصی انجام ندادیم که نیاز به همکاری های داخلی و خارجی داریم.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان در پایان خاطرنشان کرد: دستگاه دیپلماسی کشور حتما مقابله با مصرف بی رویه آب و مدیریت بهینه آن را در دستور کار دارد و باید دید سهم هر یک از دستگاه های کشور در مقابله با بحران آب چقدر است و بعد از آن فکر کرد که چه باید کرد.
