علی‌محمد شاعری نماینده بهشهر، نکا و گلوگاه در مجلس شورای اسلامی طی نامه‌ای به حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس‌جمهوری خواستار اقدامات لازم جهت پیشگیری و مقابله با پدیده گردو غبار در استان خوزستان توسط دولت شد.
متن نامه رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس به رئیس‌جمهور بدین شرح است:
احتراماً، همانگونه که استحضار دارید رخداد گردوغبار در روزهای اخیر در شهرهای مختلف استان خوزستان موجب قطعی برق، آب و تعطیلی فعالیتهای اقتصادی، آموزشی، اجتماعی در اکثرشهرستان‌های استان شده‌است.
کمیسیون کشاورزی، آب و منابع‌طبیعی بلافاصله نشست مشترک با مسؤولین ذی‌ربط در وزارتخانه‌های نیرو، جهاد کشاورزی و سازمان‌های حفاظت محیط زیست و برنامه و بودجه برگزار و نسبت به تهیه گزارش به‌شرح پیوست درخصوص علل بروز و راهکارهای پیشنهادی اقدام نموده است.
خواهشمند است دستور فرمائید به قید فوریت وزارتخانه‌های محترم نیرو، جهادکشاورزی، نفت و رؤسای سازمان‌های حفاظت محیط‌زیست و برنامه و بودجه اقدامات لازم جهت پیشگیری و مقابله با این پدیده به‌عمل آورند.
بدیهی است مجلس شورای اسلامی آمادگی خود را جهت هرگونه همکاری اعلام می‌نماید.
متن گزارش پیوست درخصوص علل بروز گردوغبار دراستان خوزستان بدین شرح است:
علت بروز گردو غبار در استان خوزستان:
حمل ذرات خاک همراه با ذرات نمک توسط باد و رسوب آن با مقره‌های عایق برق در پست‌ها و خطوط انتقال و بالا رفتن رطوبت هوا به بیش از(80 %) درصد و جذب رطوبت توسط ذرات مذکور و رسانا شدن آنها موجب از کار افتادن پست‌ها و خطوط انتقال شد.
این موضوع با توجه به نوع مقره‌های از جنس چینی و زبری سطوح آنها نشست رسوبات را تسهیل و تسریع نموده است. علت حمل ذرات به جهت استعداد ایجاد شده برای حمل آنهاست به‌عبارت دیگر وزش باد سابقه دیرینه دارد اما آمادگی ذرات برای حمل پدیده‌ای است که در اثر عدم برخورداری از حق آبه مراتع و مرغزارهای استان بوجود آمده است کانون بحران گرد و غبار بهمن‌ماه در جنوب‌شرق اهواز در سطحی حدود(30.000)هزار هکتار است که در گذشته مرغزار و محل تعلیف دام دامداران بوده است که از طریق آبهای سیلابی مشروب می‌شد عدم تأمین آب دوره‌ای موجب خشک شدن مرغزار و استیصال دامداران شد و ذرات ریزخاک مستعد حمل در اثر بادهای معمول می‌شوند.
طبیعی است که با رطوبت بالای استان و وزش باد نمی‌توان مبارزه کرد،اما می‌توان اجازه حمل ذرات خاک و نمک را با استقرار پوشش گیاهی نداد.
لازم به ذکر است که عدم تأمین حقآبه صرفاً برای بخش کشاورزی(زراعت و باغ) و صنایع و شرب صورت می‌گیرد و درحال حاضر رقمی حدود (349.000) هزارهکتار از مساحت استان تحت تأثیر عدم تأمین حقآبه در مراتع و مرغزارها و هورها میباشد که استعدادی شبیه به(30.000) هزار هکتار فعلی (کانون بحران اخیر) را دارند. لذا محتاج تدبیر و پیشگیری است چرا که عدم توجه به آن بزودی خسارت نه فقط به بخش برق و آب، بلکه به سایر بخش‌ها را در سطح و عمق بیشتری موجب خواهد شد.
راهکارهای پیشنهادی:
1. حل اساسی مشکل که هم از نظر اقتصادی قابل توجیه‌تر و هم از نظر سرعت انجام مناسب‌تر است به ترتیب اولویت جلوگیری از امکان برداشت ذرات توسط باد با تأمین آب مناسب و به عبارتی مدیریت منابع آب به‌صورت عادلانه میباشد این اقدام می‌تواند با همکاری جدی وزارت نیرو در تخصیص آب و وزارت جهادکشاورزی در توزیع آن به‌مناطق مختلف با اولویت بحرانی‌ترین آنها صورت‌پذیرد به ترتیبی که برای کانون اخیر بحران ایجاد شده که در فاصله حدود(35)کیلومتری جنوب‌شرقی اهواز قرار دارد تأمین حداقل(150) میلیون مترمکعب از سر شاخه‌های کارون و هدایت آن از طریق نهر مالح و رودخانه کوپال توسط وزارت جهادکشاورزی به منطقه(30.000)هزار هکتاری تا قبل از گرم شدن هوا و به‌فوریت می‌تواند رافع مشکل باشد وزیر محترم جهادکشاورزی در این خصوص دستور لازم را به جهاد نصر داده‌اند و محتاج تأمین اعتبار به مبلغ چهل میلیارد تومان و البته در قالب طرحی خواهد بود که لغایت دو هفته مقرر داشتند تا ارائه نمایند در این خصوص با توجه به اعتبارات مصوب در بودجه سالجاری انتظار تنها تخصیص اعتبارات مصوب شده‌است.
استمرار این رویه در سایر مناطق با تأمین حدود(600)میلیون مترمکعب آب می‌تواند در خشک شدن مرغزارها و نیزارها جلوگیری نماید در این صورت علت بروز مشکل مرتفع می‌شود. لازم به توضیح است ریزگردها آنچه که در گذشته دور نیز وجود داشته است و منشاء خارجی دارد از اهمیت کمتری برخوردار است و محتاج تعامل بین‌المللی میباشد که در جریان اخیر موضوع ریزگرد خارجی و شن‌های روان مشکل نداشت.
2. اتقاق مورخ هشتم و نهم بهمن‌ماه در استان خوزستان موجب از دست رفتن مقدر(663)مگاوات برق با خارج شدن(36) پست برق و تعداد(43) خط از مدار شد و در اتقاق مورخ 23 بهمن سالجاری(156) خط و(105) پست با عملکرد رله‌های حفاظتی در(12) شهرستان از مدار خارج و(1300) مگاوات خاموشی در شبکه برق به‌وقوع پیوست اهم راهکارها در این قسمت شامل شستشوی مرتب مقره‌ها با چند برابر کردن گروههای شتشو. تعویض تدریجی(96)هزار مقره‌های جنس چینی به جنس سیلیکونی که استعداد نشست رسوب کمتری دارند.
3. ایجاد پوشش RTV بر روی مقره‌های داخل پست
4. در توسعه پست با اتکاء به روش indoor یعنی روش GIS که ایستگاه و یا تجهیزات در داخل فضای بسته قرار می‌گیرند بتواند راه‌حل باشد. که البته سه روش اول هزینه ای بالغ بر(100)میلیارد تومان و روش پشت‌های بسته در مقایسه اعتباری(3) تا(4) برابر نیاز دارد.
5. درخصوص آب شرب با قطعی برق صورت گرفته است سامانه پمپاژ با مشکل مواجه شد و تنها 10%درصد از طریق دیزل بدون مشکل عمل کردند و در سایر نقاط خصوصاً سامانه اصلی در اهواز که خود(15)مگاوات برق نیاز دارد از کار افتاده و با توجه به مسطح بودن شهر اهواز و عدم وجود ذخیره آب مناسب بیشترین مشکل و تاخیر در تأمین آب در اهواز بوده است. در این خصوص پیشنهادات زیر ارائه شد:
- تأمین ذخیره مناسب آب که اعتباری بالغ بر(2600)میلیارد تومان پیشنهاد داده شده است و تأمین ژنراتورهای برق برای حدود(350) مگاوات در بخش شهری و(300) مگاوات در بخش روستایی از جمله درخواست میباشد.
علی محمد شاعری
رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی
