تعاملات دیپلماتیک ایران با کشورهای بینالمللی پس از برجام وارد فصل نوینی شده و هیأتهای زیادی در سطوح بالای سیاسی و اقتصادی از کشورهای مختلف راهی تهران شدند.
پس از آمدن بانوی اول کره جنوبی به کشورمان، این بار "کولیندا گرابار کیتار وویچ" دومین بانوی سیاسی 48 ساله کرواسی به منظور گفتگو با مقامات کشورمان در صدر هیئتی بلندپایه اقتصادی چمدانش را مهیای آمدن به ایران کرده است.
در این سفر حدود 50 شرکت کرواسی نمایندگان خود را برای همراهی با خانم رئیس جمهور به تهران اعزام خواهند کرد، دیدار و گفتگو با رئیس جمهور و دیگر مقامات کشورمان همچنین رایزنی درباره توسعه مناسبات و گسترش همکاریهای دوجانبه، منطقهای و بینالمللی از برنامههای سفر رئیس جمهور کرواسی به تهران اعلام شده است.
با توجه به اینکه رئیس جمهور کشورمان اخیرا در بیست و هفتمین سفر استانی خود به استان کرمان در جمع مردم این استان از صادر شدن 3/5 میلیارد دلار مجوز سرمایهگذاری در فضای پسابرجام خبر داده است، سفر کیتاروویچ میتواند مقدمه ی مسیر جدید برای روابط تجاری میان زاگرب و تهران شود، پیرو این سفر روزنامه «توتال کروشیا نیوز TOTal Croatia news» نوشت: کرواسی به دنبال توسعه همکاری تجاری با ایران است، تولید ناخالص داخلی این کشور معادل 44/69 میلیارد دلار است که در سال گذشته میلادی رشدی 5/6درصدی داشت محصولات صادراتی این کشور نیز شامل تجهیزات حمل و نقل، منسوجات، مواد شیمیایی، مواد غذایی و سوخت میشود که میتواند گامی در جهت توسعه مناسبات اقتصادی و تجاری با کشورمان شود.
اروپا همواره تمایل داشته منابع تامین گاز خود را از کشورهای مختلف تامین کند تا هیچ وقت گرفتار کشور به خصوصی نشود. از این منظر ایران به عنوان یکی از کشورهایی که بزرگ ترین ذخایر گازی جهان را داراست مورد توجه اروپا قرار گرفته و با ذخایر حدود 34 تریلیون مترمکعب گاز، بهعنوان بزرگترین دارنده ذخایر گاز جهان، استراتژی خود را بر پایه افزایش تولید و صادرات گاز طبیعی تدوین کرده است.
در این راستا نشریه فایننشال تایمز نیز در تحلیلی صادرات گاز ایران به اروپا را مورد بررسی قرار داده و چشمانداز کوتاهمدت و درازمدت صادرات گاز ایران را تحلیل کرده است. این نشریه با اشاره به اینکه حجم ذخایر ایران به حدی است که برای پاسخگویی به نیاز اتحادیه اروپا تا ٩٠ سال کافی است، اعلام میدارد با امضای توافق هستهای، اکنون ایران در حال برداشتن گامی تاریخی است و با این گام تاریخی کل اقتصاد کشور بهطور عام و بخش انرژی ایران بهطور خاص تغییر شکل خواهد یافت.
بر این اساس دولت روحانی همزمان با پیشبردن مذاکرات هستهای از سال 2013 در حال اصلاح چارچوبهای قانونی حوزه نفت و انرژی خود نیز بوده که هدف آن جذابتر کردن این بخش برای شرکتهای انرژی جهان است. حالا پس از انتظار بسیار گفته میشود بهزودی قراردادهای جدید نفتی ایران رونمایی میشوند.
بسیاری از محافل اروپایی از جمله کمیسیون اروپا نیز با نگاهی به فضای پسابرجام ایران به این نتیجه رسیدهاند که کشورمان میتواند یک تامینکننده عمده گاز طبیعی برای اتحادیه اروپا باشد، پس از امضای توافق هستهای، ایران استراتژی خود در حوزه انرژی را به توسعه بخش نفت متمرکز کرده و در چنین چارچوبی این احتمال قوی وجود دارد که گاز طبیعی بیشتری صرف استفادهی دوباره در میادین نفتی شود تا در تولید و صادرات نفت ثبات ایجاد کرده و از منابع گاز طبیعی خود در راستای ارتقای رقابتپذیری اقتصادش استفاده کند.
با توجه به اینکه بحران بینالمللی بر سر تاسیسات هستهای در ایران در ماه ژوئیه سال گذشته حل شده، کشورمان به یک قدرت اقتصادی بزرگ منطقهای تبدیل گشته و اتحادیه اروپا ، ایالات متحده این کشور را به عنوان یک شریک اقتصادی و سیاسی تلقی میکنند، بر این اساس برای ایران که دارای ذخایر عظیم گازی است و میتواند نقش مهم تولید کننده گاز را به عهده بگیرد، کرواسی که در یک موقعیت ژئوپولتیکی بسیار مهم واقع شده است میتواند توزیع کننده گاز ایران به بسیاری از کشورهای اروپایی باشد.
در سال 2008 شرکت INA توافق نامهای در خصوص استخراج نفت و گاز در 17 منطقه با ایران امضا کرد که این پروژه به دلیل تحریمها متوقف شد. اکنون این شرکت دعوت اتاق بازرگانی کرواسی را برای سفر به ایران پذیرفته است، بر این اساس با توجه به گزارش ارائه شده از سوی این دو رسانه مذکور انتظار میرود دیدار آتی رئیس جمهور کرواسی به همراه هیات بزرگی از تجار به ریاست اتاق بازرگانی کرواسی موفقیت آمیز باشد و به همکاری قویتر اقتصادی بین دو کشور منجر شود.
سال گذشته بود که معاون اول رئیس جمهور در حاشیه اجلاس «سیاست بی طرفی، همکاری بین المللی جهت صلح، امنیت و توسعه» که در عشق آباد پایتخت ترکمنستان برگزار شد، در دیدار رییس جمهور کرواسی با بیان اینکه اروپاییها در گذشته شریک نخست اقتصادی ایران بودند اما به دلایل واهی از جمله تحریم ایران از بازار ایران محروم شدند، گفت: خوشبختانه مذاکرات خوبی میان ایران با کشورهای 5+1 برگزار شده و امیدوارم در پی گزارش اخیر رییس آژانس بین المللی انرژی اتمی، پرونده گذشته هسته ای ایران مختومه اعلام شود و راه برای توسعه همکاری میان ایران و اروپا باز شود.
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور با اشاره به سابقه خوب روابط و همکاری میان ایران و کرواسی و برنامه تهران برای منابع نفت و گاز، توسعه گردشگری و صنایع دریایی اظهار داشت: ایران آمادگی کامل برای همکاری با کشور کرواسی دارد و ایجاب می کند بخش خصوصی دو کشور در این عرصه ها فعال شوند.
معاون اول رییس جمهور با اشاره به سابقه تاریخی، موقعیت جغرافیایی و ظرفیتهای بالقوه جمهوری اسلامی ایران گفت: با توجه به این شرایط ایران می تواند دروازه ورود کشورهای مختلف جهان به آسیای میانه باشد.
وی سپس به بحرانهای جدی در خاورمیانه بویژه فعالیت گروه های تروریستی درمنطقه اشاره کرد و گفت: ایران اولین کشوری بود که خطر داعش و سایر گروههای تروریستی را به جهان اعلام کرد و متاسفانه بسیاری از کشورهای اروپایی به این هشدارها توجه نمی کردند.
جهانگیری با تاکید بر اینکه مبارزه با تروریسم و افراطی گری باید به اراده و عزمی جهانی تبدیل شود ادامه داد: راه حل بسیاری از بحران های منطقه نظیر مسائل سوریه و یمن، راه حل سیاسی است و کرواسی می تواند نقشی مهم در این حل و فصل مسائل ایفا کند.
کرابار کیتاروویچ رییس جمهور کرواسی نیز در این دیدار با ابراز علاقمندی کشورش برای توسعه ی همکاریها با جمهوری اسلامی ایران، از بخش انرژی، گردشگری، صنعت کشتی سازی و علوم و فنون و صنایع دریایی و نیز ترافیک و حمل و نقل بعنوان زمینه های مشترک برای فعالیت و توسعه همکاریهای فیمابین یاد کرد.
وی با ابلاغ سلام به رییس جمهور کشورمان، از برگزاری مراسم یکصدمین سالروز ورود اسلام به کرواسی در آینده نزدیک خبر داد و گفت: این مناسبت فرصت خوبی است تا پیوند کرواسی با کشورهای اسلامی بویژه ایران بیش از پیش افزایش یابد.
رییس جمهور کرواسی با اشاره به تهیه دو پیش نویس برای همکاری در عرصه اقتصادی و حمایت متقابل از سرمایه گذاری میان دو کشور، خواستار حضور و فعالیت بخش خصوصی ایران و کرواسی در زمینه های مختلف اقتصادی شد.
وی همچنین با اشاره به مسائل منطقه نظیر تحولات افغانستان از افزایش آموزش و توسعه ی فرهنگی بعنوان راهکار مقابله با افراطی گری و خشونت یاد کرد و بر مبارزه مشترک با داعش و گروه های خطرناک از این دست تاکید کرد.
همچنین محمدرضا نعمتزاده در دیدار هیئت سیاسی و بازرگانی کرواسی، اظهار کرد: ما درگذشته کمیسیون مشترک بازرگانی داشتیم که به خاطر الحاق کرواسی به اتحادیه اروپا حذف شد و اکنون فرصت خوبی برای آغاز همکاریهاست و با توجه به حضور کرواسی در اتحادیه اروپا ، این کشور می تواند شریک خوبی برای همکاریهای دوجانبه و همچنین با اتحادیه اروپا باشد.
نعمت زاده با بیان اینکه شرایط ما از نظر فنی و تخصصی متفاوت با گذشته است و این توانمندی را داریم که کارهای مشترک انجام دهیم، افزود: میتوانیم در زمینه سرمایه گذاری های مالی ، ایجاد شرکت های مشترک ، گردشگری، فعالیت های تجاری ، فنی مهندسی و پیمانکاری همکاریهای جدیدی را آغاز کنیم.
وی گفت: صنایع نفت ، گاز و پتروشیمی از مزیت های کشور ما است و ایران با وجود مشکلات بانکی ناشی از تحریم ها سالانه 13 تا 15 میلیون دلار مواد پتروشیمی صادر می کند.
رئیس مجلس کرواسی هم در این دیدار ضمن ابراز خوشحالی از توافق کشورهای1+5 گفت: کرواسی و ایران در دوران تحریم هم مناسبات خود را قطع نکردند و ما همواره بر استفاده ایران از انرژی صلح آمیز هسته ای تاکید داشتیم.
جوزف لکو با اشاره به روابط خوب سیاسی کرواسی و ایران و ابراز امیدواری به گسترش همکاری های اقتصادی همپای روابط سیاسی دوکشور اظهار کرد : برای توسعه همکاری ها باید روابط بانکی را هرچه زودتر برقرار کنیم و بر این باوریم مبادلات 10 میلیون دلاری ایران و کرواسی متناسب با ظرفیت ها و توانمندی های دوطرف نیست.
رئیس مجلس کرواسی به فعالیت شرکت های کرواسی در حوزه نفت و گاز ایران در گذشته اشاره کرد و گفت : مشترکات فرهنگی دو کشور می تواند فرصت خوبی برای توسعه همکاری ها در سایر زمینه ها بویژه در بخش دانشگاهی و حوزه آی تی ، انرژی ، نفت و گاز باشد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، سفر رئیس جمهور کرواسی به همراه هیئت بزرگ اقتصادی با برنامه ریزی و هماهنگی اتاق بازرگانی کرواسی (HGK) انجام میشود و حدود 70 نماینده از این بخشها به ایران سفر میکنند که بعضی از این شرکتها سابقه حضور قبلی در بازار ایران دارند و تعدادی از آنها برای برقراری ارتباط اولیه به ایران سفر خواهند کرد، همچنین تمام سفیران ایرانی در زاگرب با توجه به دیدگاههای رئیسجمهور کشورمان سعی دارند هر آنچه که در توانشان است را جهت برقراری بهترین روابط اقتصادی بین کرواسی و ایران انجام دهند.
شرکتهای زیادی از جمله شرکت نفت کرواسی (INA) ، شرکت گاز کرواسی (PPD)، نصب خطوط انتقال برق، شرکت دارویی JGL، انیستیتو عمرانی IGH، شرکت PRO INTEGRIES به ایران سفر میکنند، ناگفته نماند که در زمان تحریم سران دولتهای قبلی همچون «وسنا پوسیچ» و «دارکو لورنسین» و همچنین رئیس سابق مجلس کرواسی «یوسیپ لکو» از ایران بازدید کرده و به اهمیت روابط و همکاری بین ایران و کرواسی واقف هستند.
با توجه به اینکه بحران بینالمللی در رابطه با برنامههای هستهای ایران و مسدود بودن روابط مالی در ماه ژوئیه سال گذشته حل شده و مشکلی از لحاظ روابط اقتصادی وجود ندارد. ایران در حال حاضر در مقام یک قدرت بزرگ منطقهای است و اتحادیه اروپا و امریکا کشورمان را به عنوان یک قدرت اقتصادی و سیاسی بزرگ در منطقه میبینند.
بر این اساس با توجه به تغییری که در جایگاه جمهوری اسلامی ایران از جهات مختلف ایجاد شده، خود زمینه ساز شرایطی میشود که دست ایران را در نقش آفرینی و حل و فصل بحرانهای منطقه باز میگذارد، نقشی که در صورت فراهم شدن شرایط مناسب و همراه شدن اکثر کشورهای منطقه با اجرای برجام میتواند در کاستن از مشکلات به وجود آمده کمک کند.