استقرارحدود ۱۵۰ نیروی نظامی ترکیه به همراه ادوات سنگین شامل ۲۰ تا ۲۵ تانک و نفربر در پایگاه بعشیقه در حدود ۱۵ کیلومتری شمال شرق شهر موصل عراق واکنش هایی را از سوی دولت مرکزی عراق، اتحادیه عرب و برخی هم پیمانان آنکارا در پی داشت.
حضور نظامی ترکیه در مناطق اقلیم کردستان عراق سابقه دارد ولی استقرار این نیروها در نزدیکی موصل که خارج از مناطق تحت کنترل دولت اقلیم کردستان این کشور است از سوی دولت مرکزی این کشور تجاوز به خاک این کشور قلمداد شده است بطوریکه موجب شکایت دولت عراق از ترکیه در شورای امنیت سازمان ملل شد.
در خصوص حضور نظامی ترکیه در شمال عراق و گسترش همکاری های این کشور با دولت اقلیم کردستان این کشور گفتگویی با پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلابامای جنوی آمریکا انجام داده که در زیر مشروح آن آمده است. کتاب «سیاست کردها در خاورمیانه» نوشته انتصار از جمله آثار مهم حوزه مطالعات کردی است.
*ترکیه روابط خود با اقلیم کردستان عراق را توسعه داده است. هدف آنکارا از این کار چیست؟
هدف آنکارا بطور کلی حفظ و گسترش نفوذش در خاورمیانه است به ویژه در عراق و سوریه. ترکیه تحت رهبری اردوغان امیدوار است که نهایتا بتواند تنها کشور مهم منطقه در عراق و سوریه باشد تا بتواند منافع ایران را در این دو کشور به حاشیه براند.
*آیا ترکیه از تجزیه احتمالی عراق سود خواهد برد؟
تجزیه عراق برای ترکیه هم می تواند مهلک و هم سودمند باشد. در صورتیکه در بخش تجزیه شده عراق هرج و مرج و بی ثباتی برقرار باشد این مسئله قطعا به منافع ترکیه آسیب خواهد رساند. ترکیه فکر می کند که ادامه حمایتش از دولت کردستان عراق و کنترل آن می تواند برخی منافع اقتصادی و استراتژیک را در عراق تجزیه شده برایش به همراه داشته باشد. ترکیه تصورش بر این است که از رهگذر حفظ دولت اقلیم کردستان عراق یا یک کردستان مستقل که در خدمت ترکیه باشد خواهد توانست تا مشکلات خودش را در خصوص کردستان ترکیه کاهش دهد و خود را حامی کردها معرفی کند.
*آیا منافع کنونی ترکیه در اقلیم کردستان عراق تاکتیکی است یا استراتژیک؟
هم تاکتیکی است و هم استراتژیک. ترکیه با قرار دادن خودش در کنار دولت اقلیم کردستان عراق به برخی منافع تاکتیکی دست یافته است اما اهداف درازمدت آنکارا استراتژیک هستند و فقط یکی از اهداف استراتژیک ترکیه در خاورمیانه هستند.
*حضور نیروهای ترکیه در عراق را چگونه ارزیابی می کنید؟
حضور اخیر گسترده نیروی زمینی ترکیه و سلاح های سنگین این کشور در پایگاه بعشیقه در ۱۵ کیلومتری موصل در خارج از مرزهای دولت اقلیم کردستان عراق صورت گرفته است. باید به یاد داشته باشیم که حضور نیروهای نظامی ترکیه در شمال عراق و تحت کنترل اقلیم کردستان پدیده جدیدی نیست.
ترکیه در گذشته هم دارای پایگاه های نظامی در نزدیکی استان های دهوک و اربیل بوده است که این پایگاه ها در ابتدا ترکیه مجاز بود از آنها در حملات خود علیه گروه پ ک ک استفاده کند. بعشیقه تنها پایگاه ترکیه در شمال عراق است که برای هدفی غیر از جنگ با پ ک ک مورد استفاده قرار می گیرد. همانطور که گفتم این پایگاه در خارج مرزهای اقلیم کردستان عراق است. تنها هدف ترکیه از حضور نظامی در این پایگاه انجام عملیات هایی است که بتواند موصل را بطور غیر مستقیم از طریق نیروهای اقلیم کردستان تحت کنترل خود درآورد.
